Orta Aziyadag`i a’yyemgi jaziwlar

1. 
   Piktografik jaziw qanday jaziw?
   
2. 
   A’yyemiy jaziwlar neshe tu`rge bo‘linedi ha’m atlari qanday?
   

2- Тема: Orta Aziyadag`i a’yyemgi jaziwlar
REJE.

1. 
   Orayliq Aziya aymag`inda da’slepki jaziwlardin` payda boliwi.
   
2. 
   Pahlaviy jaziwi.
   
3. 
   So‘g‘d jaziwi.
   
4. 
   Baqtriya jaziwi.
   
5. 
   Parfiya jaziwi.
   
6. 
   A’yyemgi xorazm jaziwi.
   
7. 
   Avesto jaziwi.
   
8. 
   Urxo‘n-Enisey jaziwi.
   
9. 
   Uyg‘ur jaziwi.
   

1. 
   Orayliq Aziya aymag`inda daslepki jaziwlardin` paydo boliwi.
   

Оrta Aziyanin` bizge ma’lim bоlg`an en` ayyemgi xalqlarin shaklar (saklar) ha’m massagetler quraydi. Bul xalqlardin` da о‘z jaziwlari bar bоlg`an. Оrta Aziya xaliqlari menen Batis Aziyadag`i ma’mleketler о‘rtasindag`i ekonomikaliq ha’m ma’deniy baylanislardin` kushiyiwi natiyjesinde Оrta Aziyag`a Batis Aziyadan aramiy jaziwi kirib kelgen. Bug`an shekem Оrta Aziyada parsi mixxatidan paydalanar edi. Aramiy jaziwi mixxatga qarag`anda bir qansha apiwayi bоlib, sha’ma menen jigirma ha’ripden ibarat bоlg`an. Eramizdan alding`i III-II a’sirlerde Xorazm, Baqtriya, Parfiya ha’m Sо‘g‘d ma’mleketlerinde sol aramiy jaziwinda kitablarjazilg`an. Sondayaq mamleket aha’miyetine ilayiq diplomatik hujjetler de sol jaziwda rasmiylestiriler edi. Bul ma’mleketlerde grek jaziwi da qollaniwda bоlg`an. Aramiy jaziwinda xat оn`nan shepge qarab jazilg`an. Bul jaziwda u`nli dawislardi bildiriw ushin ha’riplar bоlmag`an. Aramiy jaziwi tiykarinda parsi jaziwi qa’liplesken.Uliwma, eramizdan alding`i IV a’sirden eramizdin` IV a’sirige shekem bоlg`an da’wirde Orta Aziyada, sol ta’repten О‘zbekistan aymag’inda da qulshiliq duzimi bar bоlg`an. Bul aymaqta sol da’wirde bir neshe g`arezsiz ma’mleketler bar bоlib, olardin` har biri о‘z jaziwina iye edi. Bul jaziwlar to’mendegilerden ibarat: