O’rta maxsus kasb-hunar ta’limi markazi

O’zbeksitonda astronomiya
1873 yil 11 sentyabrda Toshkent observatoriyasida astronomik kuzatishlar boshlanganligi haqidagi xabar matbuotda e’lon qilindi. U paytda Toshkent observatoriyasi, Toshkent astronomiya va fizika observatoriyasi deyilib, Turkiston harbiy okrugining harbiy-tipografiya bo’limiga qarardi.
O’zbekiston Fanlari Akademiyasining karori bilan 1966 yil 1 sentyabrdan Toshkent Astronomiya observatoriyasi Toshkent Astronomiya Instituti deb ataladigan bo’ldi.
Astronomiya Instituti qoshida bir necha quvvatli astronomik kuzatish asboblari birin-ketin ishga tushib aniq vaqt xizmati. Quyosh fizikasi, o’zgaruvchan yulduzlar fizikasi kabi yirik laboratoriya bo’limlari shakllandi.
1930 yilda Qashqadaryo viloyatining Kamashi tumaniga qarashli tog’lardan birida, dengiz sathidan 3000 metrcha balandlikda Maydanak Balandtog’ observatoriyasi ishga tushirilgan bo’lib, u ham Kitob kenglik stansiyasi bilan birgalikda Toshkent astronomiya instituti tomonidan boshqariladi .


Nazorat savollari :
1. Optik teleskoplar osmon jismini qanday qilib kattalashtiradi yoki yaqinlashtiradi?
Ma’ruza№13
Mavzu: Quyosh-eng yaqin yulduz. Fotosfera va undagi obektlar.


Reja:

1. 
   Quyosh haqida umumiy ma’lumotlar.
   
2. 
   Quyosh fotosferasi.
   
3. 
   Quyosh dog’lari.
   
4. 
   Quyosh chaqnashlari.
   
5. 
   Quyosh energiyasining manbayi.
   
6. 
   Quyosh aktivligi va uning Yerga ta’siri.
   

Tayanch so’z va iboralar:
Quyosh temperaturasi , Quyosh diametri, astronomik birlik, Quyosh massasi, Quyosh energiyasi, plazma, Quyoshning aylanish davri, fotosfera , granulyatsiya , Quyosh teleskoplari, donodorlik, masha’llar, Quyosh dog’lari , Quyosh aktivligining davri, protuberaneslar, xromosfera, xromosfera chaqnashlari , Quyosh shamoli, Quyosh toji , yadroviy reaksiya termoyadro reaksiyasi , Quyosh aktivligi