O’rta osiyo allomalarining jahon sivilizasiyasiga qo'shgan hissasi Imom al-Buxoriy

Ibn Sinoning to’liq nomi Abu Ali-al Xusayn ibn Abdullo ibnal Xasan ibn Ali Ibn Sino. Yevropada Ibn Sino Avitsenna nomi bilan ham mashhur bo’lgan. 10 yoshida Qur’on, til adabiyot, keyinchalik esa mantiq, aljabr, hisob, falaqqiyot kabi fanlarni to’liq o’zlashtiradi. Buyuk alloma tib ilmida juda tez kamol topa boshladi. Ibn Sino 17 yoshidayoq Buxoro xalqi orasida mohir tabib sifatida tanildi. O‘sha kezlarda Somoniylar davlatining hukmdori Nux ibn Mansur kasal bo‘lib, saroy tabiblari uni davolashdan ojiz edilar. Buxoroda o‘sib-ulg‘aygan yangi yosh tabibning ovozasi saroyga ham yetib borib, uni amirni davolash uchun saroyga taklif qilishgan va tabibning nazoratida davolangan bemor tez fursatda oyoqqa turadi. Buning evaziga Ibn Sino saroy kutubxonasidan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Bu kutubxona osha vaqtda btun O‘rta va yaqin sharqdagi eng katta va boy kutubxonalardan sanalardi. Kecha va kunduz tinmay mutoala qilish natijasida Ibn Sino o‘z bilim doirasini mislsiz darajada kengaytirdi.

Ibn Sinoning to’liq nomi Abu Ali-al Xusayn ibn Abdullo ibnal Xasan ibn Ali Ibn Sino. Yevropada Ibn Sino Avitsenna nomi bilan ham mashhur bo’lgan. 10 yoshida Qur’on, til adabiyot, keyinchalik esa mantiq, aljabr, hisob, falaqqiyot kabi fanlarni to’liq o’zlashtiradi. Buyuk alloma tib ilmida juda tez kamol topa boshladi. Ibn Sino 17 yoshidayoq Buxoro xalqi orasida mohir tabib sifatida tanildi. O‘sha kezlarda Somoniylar davlatining hukmdori Nux ibn Mansur kasal bo‘lib, saroy tabiblari uni davolashdan ojiz edilar. Buxoroda o‘sib-ulg‘aygan yangi yosh tabibning ovozasi saroyga ham yetib borib, uni amirni davolash uchun saroyga taklif qilishgan va tabibning nazoratida davolangan bemor tez fursatda oyoqqa turadi. Buning evaziga Ibn Sino saroy kutubxonasidan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Bu kutubxona osha vaqtda btun O‘rta va yaqin sharqdagi eng katta va boy kutubxonalardan sanalardi. Kecha va kunduz tinmay mutoala qilish natijasida Ibn Sino o‘z bilim doirasini mislsiz darajada kengaytirdi.

U o‘z davridadagi yirik olim Abu Rayxon Beruniy (973-1048) bilan ilmiy munozaralar o‘tkazadi. 999-yillarda Somoniylar davlati inqirozga uchraydi. 1002-yil Ibn Sinoning otasi Abdulloh vafot etgach buyuk alloma o‘z tug‘ilib o‘sgan yurti Buxoroni tark etib, Xorazm (Urganch) ga ketadi. Ko‘p o‘tmay Ibn Sino Gurgonda o‘zining ilmiy ishlarini va tabiblik faoliyatini davom ettira boshlaydi. U 17 yoshida tabobatga oid mashhur asari “Kitob al-qonun fit-tib”(Tib qonunlari) ning birinchikitobini yozishga kirishadi. 1014-yil Ibn Sino Gurgonni ham tark etadi va bir qancha muddat Ray va qazvin shaharlarida turgandan keyin Xamadonga keladi va Buvayxiylar hukmdori Shams ad-davla(997-1021) xizmatiga kiradi. Oldin saroy tabibi bo‘lib ishlaydi , so‘ngra vazirlik mansabigacha ko‘tariladi. Davlat ishlari bilan band bo‘lishiga qaramay, ilmiy ishlarini davom ettira di va bir qator asarlar yaratadi, o‘zining mashhur falsafiy ensiklopediyasi “Kitob ash-shifo” ni shu yerda yozishga kirishadi.