Bu bosqich jahon arxeologiyasida Madlen bosqichi deb, (20 ming-13 ming yil oldin) ajratiladi. Madlen bosqichida muzlik hududi kengayib, sovuq eng yuqori darajaga etgan. Mamontlar kamayib ketgan, shimol bug‘usi va hozirgi tundra hayvonlari ko‘pchilikni tashkil etgan. Bug‘u ko‘chmanchi hayvon bo‘lganligi sababli odamlar ularning ketidan ko‘chib yurganlar. Ovchilar yana ko‘chmanchi hayotga o‘tganlar. - Bu bosqich jahon arxeologiyasida Madlen bosqichi deb, (20 ming-13 ming yil oldin) ajratiladi. Madlen bosqichida muzlik hududi kengayib, sovuq eng yuqori darajaga etgan. Mamontlar kamayib ketgan, shimol bug‘usi va hozirgi tundra hayvonlari ko‘pchilikni tashkil etgan. Bug‘u ko‘chmanchi hayvon bo‘lganligi sababli odamlar ularning ketidan ko‘chib yurganlar. Ovchilar yana ko‘chmanchi hayotga o‘tganlar.
- Yuqori paleolit davri odamlarining xo‘jaligi o‘zlashtiruvchi xo‘jalik bo‘lib, uning asosini ovchilik tashkil etgan. Asosan bug‘u, yovvoyi ot, sirtlon, arxar, qulon, tuya kabi yirik hayonlar ovlangan. Daraxt mevalarini, don va ildizmevali o‘simliklarni terib, ovqat sifatida ishlatish ham keng tarqalgan. Shuningdek, baliqchilikning dastlabki kurtaklari paydo bo‘lgan. Arxeologlar yuqori paleolit davri makonlarini tadqiq qilib, ularda urug‘chilik tuzumi mavjud bo‘lganligini asoslovchi dalillar topishgan. Birinchidan, chayla va manzilgohlarni qurilishi kishilarning urug‘ bo‘lib yashaganligini ko‘rsatadi.
O’zbekistondagi so’nggi paleolit davri yodgorliklari - O‘zbekiston xududida ilk paleolit davriga oid, asosan ashel bosqichi oid makonlar XX asrning ikkinchi yarmida ko‘plab topildi va bu davrning ko‘plab noma’lum tomonlarini ochishga imkoniyati vujudga keldi. Toshkent viloyatida Bolttag‘or, Ko‘lbuloq, Qizilmolma, Toshsoy, Buxoro viloyatida Uchtut, Farg‘ona vodiysida Selungur, Chashma va So‘x makonlar topib o‘rganilgan. Farg‘ona vodiysida topilgan Chashma va So‘x makonlari O‘rta Osiyo xududida topilgan eng qadimiy makonlar deb topildi. Seleng‘ur g‘orida sinantrop turiga mansub odam suyaklari topilib, jahonda katta shov-shuvga sabab bo‘ldi.
- XX asrning so‘ngi choragida O‘zbekistonda ilk paleolit davriga oid yodgorliklar soni ko‘payibgina qolmadi, balki ilmiy tadqiqot uslublari ham takomillashdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
