Osiyo mamlakatlarida ta'lim-tarbiya jarayonining o’ziga xos xususiyatlari

Fransiya ta’lim tizimining «Dual bosqichi» xususiyatlari Dual ta’lim tizimi – ixtisoslashgan ta’lim turi bo‘lib, talaba nazariy bilimlarni ta’lim muassasasida, amaliy ko‘nikmalarini esa bevosita ish joyida, ya’ni tashkilotda olish imkoniyatini yaratib beradi. Dual ta’limining asosiy maqsadi ta’lim muassasasi va ish beruvchilarning sa’y-harakatlari amaliy mashg‘ulotlarning asosiy omili sifatida birlashtirib, talabalarning kasbiy tayyorgarlik sifatini oshirishdan iborat. Fransiyada oliy ta’lim professional ta’lim berish keyingi 20 yil davomida qaror topdi. Fransiyada oliy ma’lumot va ixtisoslik beruvchi oliy texnologik institutlar mavjud. Fransiya ta’lim tizimlarida maktabdan va sinfdan tashqari muassasalar ko`zda tutilmagan. Biroq maktablarda va liseylarda turli to`garaklar mavjud. O`quvchilar uchun turli sport seksiyalari sayohatlar, musobaqalar o`quv muassasasining o`zida tashkil etiladi.Fransuz yoshlari, Fransiyaga bilim olish uchun kelgan chet el fuqarolari quyidagi bilim maskanlarida oliy ma’lumot oladilar: Universitetlar; Oliy texnologiya maktablari; Oliy muhandislik maktablari;Oliy arxitektura maktablari; Oliy tijorat maktablari; Siyosiy fanlar oliy maktabi; Oliy pedagogik va filologiya bilimgohlari; Oliy tibbiyot o`quv muassasalari; Oliy badiiy maktablar; O`zluksiz ta’lim [malaka oshirish].Oliy ta’lim beruvchi universitetlar o`z talabalariga uch siklda bilim beradilar. Birinchi sikl umumiy yoki biror texnik yoki ilmiy sohada oliy ma’lumot olish bilan yakunlanib, o`qish ikki yil davom etadi. Talabalar uni metriz, magistr darajalari bilan yakunlaydilar. Uchinchi siklda o`qish bir ikki yil davom etadi.

31. 
    Jahon mamlaкatlarida qiyosiy pеdagogiк izlanishlarning ilmiy-nazariy manbalari.
    

20-asr boshlaridan qiyosiy ped. fani P.ning alohida tarmogʻi sifatida dunyoga keldi. Unda jahondagi turli xalqlarning pedagogik qarashlari va taʼlim-tarbiya tizimi qiyosiy-genetik yoʻsinda bir-biriga solishtirilgan holda oʻrganildi. P.ning bu tarmogʻi taʼlim-tarbiya borasidagi eng ilgor usul va yondashuvlarni solishtirish, maqsadga muvofiklarini muayyan milliy pedagogik fan va amaliyotga tat-biq qilish imkonini beradi. Mamla-katimizda hozircha qiyosiy ped. alohida fan sifatida shakllanmagan boʻlsada, bu borada jiddiy izlanishlar amalga oshirilga Rus olimlari M.A.Sokolova va boshqalaming qiyosiy pedagogikaning rivojlanish bosqichlarini davrlashtirish bo’yicha fikrlari D.Beredeyning yuqoridagi fikrlari bilan mos keladi, lekin ms olimlari bunday bo’linishning mezonlarini mafkura bilan bog’laydi. Unga ko’ra birinchi bosqich - XVIII asming oxiridan 1917 yilgacha, ikkinchi bosqich - 1917 yildan 1945 yilgacha, uchinchi bosqich urushdan keyingi yillami o’z ichiga oladi. Rus olimi A.M.Stolyarenko qiyosiy pedagogikaning shakllanishi va rivojlamshini to’rtta bosqichga bo’ladi: birinchisi - qiyosiy pedagogikaning burjua inqiloblari va kapitalizm rivojlangan davrda vujudga kelishi (XIX asr boshlari - 1917 yil); 21 ikkinchisi - qiyosiy pedagogikaning sobiq ittifoq xalq ta’Iimining yangi tizimi tashkil topishi davrida rivojlanishi; uchinchisi - qiyosiy pedagogikaning sobiq ittifoq ta’lim tizimining chet el ta’lim tizimlari bilan kuchli raqobati, qarama-qarshiligi davrida rivojlanishi (1935-1991yillar); to’rtinchisi - qiyosiy pedagogikaning jahon hamjamiyati, demokratiyasi va insonparvarligi yaratilishi davridagi rivojlanislii (1991yilю 1641 yilda ingliz milliy ta’lim tizimini shakllantirishda uning bilimlaridan foydalanish uchun Londonga taklif qilinadi. Yirik mashina sanoati yaratilish davrida bolalarga maktab ta’limi berish keng tus oldi. Kasbiy ta’lim shakllanishiga dastlabki qadamlar qo’yildi. Qator mamlakatlarda davlat ta’lim tizimi asoslari yuzaga kela boshladi. Yevropa pedagogik tafakkuri evolyustiya bosqichlarida XVIII asr oxiri XIX asr boshlari juda muhim davr hisoblanadi. Bell-Lankaster tizimi, Pestalosti pedagogikasi, Russoning «erkin tarbiyasi», ma’naviy tarbiya haqidagi Kant fikrlari ular yashagan mamlakatlar doirasidan chiqib, umumYevropa miqyosida tadbiq qilina boshlandi

32.