O’smirlarda suisidal holatlar va ularni diagnostikasi

Ishning diagnostik bosqichini uslubiy ta’minlash 

---

Qatnashchilarning 
psixologik 
diagnostikasi 
suitsidal 
maqsadlarning 
darajalarini, kompleks birgalikning zarurligini, psixologik yordam strategiyasini 
aniqlashga yo’naltirilgan. 
Suitsidal maqsadlar darajasini ifodalovchi metodlar: 
1.M.Lyusherning ranglar testi. Psixoemotsional holat va nerv-psixik 
barqarorlik, kechinmalarning namoyon bo’lishi, keskin vaziyatlarda xulq-atvor 
xususiyatlari va o’z kuchi bilan shunday vaziyatlardan chiqish imkoniyatlari, 
depressiv holatlarga moyillik va affektiv reaktsiyalarni aniqlash imkonini beradi. 
Mazkur metodika kattalar va 5 yoshdan katta bolalar uchun mo’ljallangan. 
Suitsidal xulq-atvor xavfli alomatlari namoyon bo’lgan Q7Q4 guruhini tanlash 
hisoblanadi ya’ni muammolar, qiyinchiliklar, keskinliklardan asoratsiz va 
kutilmagan harakatlar bilan xalos bo’lishga intiladi. Xalos bo’lish yo’llarini 
qidiradi, engiltak qiliqlari bilan o’z joniga qasd qilishgacha qodir bo’ladi. 
2.A.A.Kucher, V.P.Kostyukevichning bolalarda suitsidal xavfning 
namoyon bo’lishi testi. Autoagressiv mayl va omillarining namoyon bo’lishi, 5–
11 sinf o’quvchilarida suitsidal maqsadlarning shakllanganlik darajasini o’rganish 
maqsadida qo’llaniladi. 
3.“Tugallanmagan gaplar” metodi, uslubning SAKS-Sidney varianti, 
V.M.Bexterev nomli psixonevrologiya labaratoriyasida adaptatsiya qilingan. 1-
sinfdan boshlab barcha o’quvchilar uchun foydalanish mumkin. Metodika orqali 
o’ziga, oilasiga, tengdoshlariga, kattalarga, boshdan o’tkazilgan qo’rquv va 
xavfsirashlarga, 
o’tmish va kelajakka, hayotiy maqsadlarga nisbatan 
munosabatlarini baholashga imkon beradi. 
4.O’smirning suitsidal xulq-atvori diagnostikasi (G.Ayzenkning o’smirlar 
uchun “Shaxsning o’z psixik holatiga bahosi” so’rovnomasi modifikatsion 
varianti). So’rovnoma shaxsning xavotirlanish, agressiya darajasini o’smirning 
suitsidal mayli shakllanishiga ta’sirini aniqlash uchun mo’ljallangan.