Основы пакета

 
419
xavfining darajasini kamaytirish maqsadida tarmoq maʻmurlari odatda parollarni 
tayinlash va ishlatish siyosatini hosil qilish uchun joylashtirilgan dasturiy 
vositalarni qo‗llaydilar va shu jumladan parollarni maksimal va minimal ishlatish 
vaqtlarini, ishlatilib bo‗lingan parollar ro‗yxatini saqlash, bir necha muvofaqiyatsiz 
mantiqiy kirishdan so‗ng tizimni tutishini boshqarish va hokazolar.Tarmoqdan 
parolni qonundan tashqari olishni ularni uzatishdan oldin shifrlash orqali 
ogohlantirish mumkin. Shunga qaramay parol tarmoq xavfsizligining eng nozik 
zvenosi bo‗lib qoladi, chunki parolni bilgach har doim o‗zini boshqa o‗rnida 
tavsiya etish mumkin. 
Foydalanuvchining ochiq ekanligini (qonuniy ekanini) turli tizimlarga 
nisbatan aniqlash mumkin. Tarmoqda ishlaydigan foydalanuvchi autentifikatsiya 
jaroyonidan o‗tishi mumkin va alohida foydalanuvchi sifatida faqat shu kompyuter 
resurslariga talabgor o‗rnida hamda tarmoqdan foydalanuvchi sifatida, tarmoqning 
barcha resurslariga ega bo‗lishni xohlovchi o‗rnida tekshiruvdan o‗tadi. Alohida 
autentifikatsiyada foydalanuvchi o‗zining identifikatori va parolini kritadi, ularga 
ushbu kompyuterga o‗rnatilgan operatsion tizim alohida ishlov beradi. Tarmoqqa 
mantiqiy kirilganda foydalanuvchi haqidagi ma‘lumotlar (identifikatori va paroli) 
serverga uzatiladi, u tarmoqning barcha foydalanuvchilarini hisobga olingan 
yozuvlarini saqlaydi. Ko‗p ilovalar o‗zining foydalanuvchini ochiqligini aniqlovchi 
vositalariga ega bo‗ladilar va shunda foydalanuvchi qo‗shimcha tekshiruv 
bosqichidan o‗tishiga to‗g‗ri keladi. 
Autentifikatsiyani talab etuvchi obyekt sifatida nafaqat foydalanuvchi 
bo‗lishi mumkun,turli qurilmalar, ilovalar, ma‘tnli va boshqa axborot ham bo‗lishi 
mumkin. Masalan, korporativ serverga so‗rov bilan murojot etayotgan 
foydalanuvchi o‗zini ochiq ekanligini isbotlashi kerak va yana shuningdek u 
haqiqatdan o‗z korxonasining serveri bilan muloqot olib borayotganligi haqida 
ishonch hosil qilishi ham kerak. Boshqacha so‗z bilan aytganda, server va mijoz 
bir-birini audentifikatsiya jaroyonidan o‗tishlari kerak. Bu yerda biz ilova 

---