O‘tgan yuzyillikning boshlarida rus va G‘arbiy Yevropa olimlarining hozir

MANBASHUNOSLIK VA MATNSHUNOSLIKI

---

51
(5)
Bugundan boshlab bu yer uza 
ming tuman yilga qadar Basa 
To‘g‘ril egalik qilsin. Istasa, o‘zi 
tutsin, istamasa, o‘zga kishiga 
sotib yuborsin.
Bu joriya uza qanchagacha istasa, Inachi 
erkli bo‘lsin. Istasa, o‘zi tutsin, istamasa, 
boshqa kishiga sotib yuborsin.
(6)
Biz, ikkimizning akamiz-inimiz, 
tug‘ishganlarimiz, yana boshqa 
kimsalar da’vo 
qilmasin, 
s o ‘ r a m a s i n - i s t a m a s i n l a r 
[talab qilmasinlar]. So‘rovchi-
istovchilar [talab qiluvchilar]ning 
so‘zi o‘tmasin.
Bu joriya yo‘lida men, Yarp To‘g‘ril … 
akam-inim, tug‘ishgan-qarindoshim, 
amaki-tog‘alarim, kim bo‘lsa-da, da’vo 
qilmasinlar.
(7)
Yana biror kimsa hukumdor bek 
kuchiga tayanib, tortib olaman 
desalar, bu o‘zan bo‘yidan bu 
yerga teng keladigan ikki yer 
yaratib berib, keyin qaytarib 
olsin. Tortib oluvchi kishi zarar 
ko‘rsin, Basa To‘g‘ril zarar 
ko‘rmasin.
Agar biror kimsa da’vo qilgudek bo‘lsalar, 
bu joriyaga teng ikki joriya topib berib, 
keyin, tortib olsinlar. Yulib oluvchi kishi 
ziyon ko‘rsin, bu bitigni tutguchi Inachi 
ziyon ko‘rmasin.
(8)
Bu yerning chegarasi: sharq 
tarafdan Burxan Qulining 
bug‘doy g‘arami; janub tarafdan 
ulug‘ yo‘l; g‘arb tarafdan 
Tangutning yeri; tog‘ taraf[shimol 
taraf]dan Buyanchuqning 
bug‘doy g‘arami ayiradi.
(9)
Bu yerning biror bir boji-to‘lovi 
yo‘q.
(10)
Guvoh – Suvan tutuq, guvoh – 
Kuch Bag‘lig‘, guvoh – Burxan 
Quli, guvoh – Vajir To‘nga.
Guvoh – Elig, guvoh – Taqichuq, guvoh – 
Tarim … guvoh – To‘pula.
(11)
Bu tamg‘a biz, O‘zmishniki, 
Tugalniki, ikkimiznikidir.
Bu tamg‘a menikidir.
(12)
Men, Chikuy To‘ng so‘rab turib 
[ularning aytgani bo‘yicha] 
yozdim.
Men, Edgu To‘g‘ril bitdim.
Endi yuqoridagi tartibda og‘a-ini 
O‘zmish To‘g‘ril bilan Basa To‘g‘rilning 
guvohlar oldida oldi-berdilaridan uzil-
gani to‘g‘risidagi TH.40- vasiqa hamda 
Qayimtuning yerini tariq ekish uchun 
ijaraga berilgani to‘g‘risidagi TH.18- va-
siqani komponentlari bo‘yicha o‘zaro 
solishtirib chiqaylik. Jumladan, TH.40- 
vasiqaning komponentlar tizimi tuban-
dagicha: 
(1) Vasiqa tuzilgan kun (sana, yil-oy-
kun).
(2) Vasiqa tuzdirayotgan kishilarning 
ismi-sharifi.