O’yin maktab yoshdagi bolalarning etakchi faoliyati mundarija: kirish I. Bob. O’yin maktab yoshdagi bolalarning etakchi faoliyati

II.BOB.O’YIN MAKTAB YOSHDAGI BOLALARNING IJODIY O’YINLAR TURLARI
4. Qoidali o’yinlar. Didaktik o’yin turlari
Ijodiy o’yinlarda bolalarning tevarak-atrofdan olgan tasurotlari aks ettiriladi. Ijodiy o’yin bolalarning mustaqil o’yini bo’lib, o’yinning mazmunini ular o’zlari o’ylab topadilar. Bu o’yinda bolalarning erkinligi, mustaqilligi, tashqilotchilik va ijodqorlik qobiliyatlari to’laligicha namoyon bo’ladi. Ammo o’yinda hayotiy taassurotlar aynan aks ettirilmaydi, balki bolalar ongida qayta ishlab chiqiladi. Bu bolalarning o’yin g’oyasini yaratishlarida, uning mazmunini to’zib, tasvirlovchi vositalarni tanlashlarida va shunga o’xshashlarda namoyon bo’ladi.

Syujetli-rolli o’yin – maktabgacha yoshdagi bolalarning asosiy o’yin turlaridir.

Syujetli-rolli o’yin o’z xususiyatiga ko’ra aks ettiruvchi faoliyatdir. Tevarak-atorfdagi kattalar va tengdoshlarining hayoti va faoliyati bu o’yin mazmuniga manba bo’lib xizmat qiladi.
Bolalarning tevarak-atorfdagi hayotdan, tengdoshlari, kattalar faoliyatidan olgan taassurotlari ijodiy o’yinda qayta ishlanadi, to’ldiriladi, sifat jihatidan o’zgartiriladi. Bolalarning bunday o’yinlari tevarak-atrofdagi borliqni bilishning amaliy shaklidir.
Bolalar o’yinining o’ziga xos tomoni unda tasvirlovchi vaziyatlarning mavjudligidir. Tasvirlovchi vaziyat bolalarga o’yin jarayonida yuklangan rol va o’yin syujetidan tashqil topadi va har xil buyumlardan foydalanishni ham o’z ichiga oladi.
O’yinning syujeti – bir-biriga hayotiy aloqador bo’lgan qator voqea- hodisalar yig’indisidir.
Rol syujetli-rolli o’yinning asosiy zanjiri hisoblanadi. O’yin bolada qanoatlanish, xursandchilik hissini paydo qiladi, shuning uchun bolani qiziqtirib, unda yaxshi kayfiyat uyg’otadi, bola organizmidagi hayotiy faoliyatni yaxshilaydi.
Bola o’ynayotganda har hil harakatlar qiladi: yuguradi, sakraydi, tor joydan, ingichka taxta ustidan o’tadi, engashdi, yuqoriga tirmashib chiqadi va hakozo.
Bu harakatlarning hammasini bola bemalol, o’z xoxishi bilan bajaradi, natijada bolaning muskullari pishiydi, u harakatni engilroq, chaqqonroq bajaradigan bo’lib qoladi.
Bolaning aqliy tomondan rivojlanishi uchun ham o’yin katta ahamiyatga ega. O’yin natijasida bolaning bilimi kengayib boradi. Rolli o’yinlar bolaning kuzatuvchanligini, qiziquvchanligini , bilish doirasini rivojlantiradi, boyitadi.
O’yinda bola o’z oldiga maqsad qo’yadi, bu boladan aql, idrok ishlatishni talab qiladi, topag’onlikka o’rgatadi. O’yin jarayonida juda ko’p gaplashishga, tortishishga, baxslashishga, aytib beirshga to’g’ri keladi. Bolalar o’zi yasayotgan narsalarini yaxshiroq yasash, qurish uchun juda ko’p o’ylab, fikrlashishlariga to’g’ri keladi. Bular hammasi bola tafakquri va xayolining rivojlanishida muhim ahamiyatga egadir.
Bola o’z o’yinida borliqni aks ettirib, olgan rolining mazmuni bilan bog’liq bo’lgan u yoki bu hissiyotni boshdan kechiradi. Masalan, Dilnoza ona-bola o’yinida ona rolini o’ynayotib, bolalarini ovqatlantiradi, kiyintiradi, ular bilan yaxshi munosabatda bo’lib erkalaydi, ular bilan gaplashadi, kitoblar o’qib beradi. Bu o’yin bolada muloyililik, g’amxo’rlik, e`tiborlilik kabi yaxshi hislarni uyg’otadi.
Rolli-syujetli o’yinlarning o’ziga xos xususiyati. Rolli o’yinlarning boshqa o’yinlarga nisbatan o’ziga xos xususiyatga egaligi ularda syujet, rol va xayol qilingan vaziyatning mavjud bo’lishidir.
Bolalar biror narsa yoki voqea to’g’risida etarlicha tasavvurga ega bo’lgandagina syujet, fikr, yuzaga keladi. Masalan bolalar “paroxod” o’yinini o’ynamoqchi bo’lishdi. Bunga o’yinning qanday borishi to’g’risida syujet kerak. Syujet bolalarning bilimiga bog’liq bo’ladi. Bolalarda avval g’oya paydo bo’ladi, keyin mazmun rivojlanadi. Ba`zan bolalar o’yinning qanday borishini oldindan belgilab oladilar. Masalan, Afrikaga “bormoqchi” bo’lsalar, sayyohat vaqtida qilinadigan ishlarni oldindan belgilab oladilar.
Bundan ko’rinib turibdiki, rolli o’yin jamoatchilik xususiyatiga ega, chunki bolalar bir-birlari bilan o’zaro munosabatda bo’ladilar.
Rolli o’yinda har bir bola o’ziga olgan rolni bajaradi masalan, ona, shafyor, tarbiyachi, enaga, artist va h.
Rolli o’yinlarda didaktik, qoidali – harakatli o’yinlardagi singari qat`iy o’rnatilgan qoida bo’lmaydi. Bunda ko’pincha bolalar o’z xayol qilgan narsalari bo’yicha harakat qiladilar. Masalan, “raketa tushib oyga uchadilar”, “paroxodda so’zadilar”, “kasalni davolaydilar”...
Ammo, bolalarning xayollari bilan o’ynashlari ularni real voqealikdan uzoqlashtirib yubormaydimi degan savol tug’iladi, yo’q, bolalar o’zlari buning o’yinligini yaxshi biladilar.
SHu bilan birga bolalarning kechinmalari, hayajonlari, qilgan harakatlari hammasi rostakam, sidqidildan bo’ladi. Masalan “doktor” rolidaga bola kasal to’g’risida qayg’uradi .
O’yin mavzui bolalar olgan taassurotning kuchli, bolalarning qiziqishlari bilan belgilanadi. O’yinda bolalar aks ettiradigan ijtimoiy-siyosiy voqealar bolalarning bilim doirasi va hayotiy tajribasining kengayib borishiga bog’liq bo’ladi.
Rolli o’yinlarining mazmuni va mavzusi o’zgarishi bilan bir qatorda uning tuzilishi va o’yin shakllari o’zgaradi, bolalarning mustaqilligi va tashabbusqorligi ham o’sib boradi.
Avvalgi bolalar o’z-o’zicha alohida-alohida o’ynaydilar. Sekin-asta rolli o’yinlarning paydo bo’lishi, o’yinda qishilar o’rtasidagi munosabatni aks ettirish birgalikda bajariladigan o’yinni keltirib chiqaradi. Avvaliga katta bo’lmagan guruhchalar 2-3 qishidan bo’lib o’ynashadi, katta va tayyorlov guruhlariga kelib kattaroq jamoaga birlashadilar.
O’yinda har xil rollar orqali o’zaro munosabatda bo’lish bolalarda o’rtoqlik munosabatlarini shakllantirishga yordam beradi.
O’yinning to’zilishi va mazmuni o’zgarishi bilan o’yinchoqning roli va bolalarning unga nisbatan talabi ham o’zgarib boradi va x.k.
Bog’cha yoshidagi bolalarda ijodiy o’yinning rivojlanib borishi. Uch yoshdagi bolalarning o’yinlari yangi tus oladi: bola qo’g’irchoqni va o’zini qishilarning nomi bilan atay boshlaydi: masalan, bola mashina yasab uni boshqara boshlaydi. Kattalar undan sen kimsan?- deb so’rasa, “Haydovchiman” deb javob beradi. YOki qizcha qo’g’richog’iga ovqat pishirayapti. “Sen kimsan?”- degan savolga “Men oshpazman” deb javob beradi.
Bolalar o’z o’yinlarida sekin-asta murakkab bo’lmagan syujetli o’yinlarni o’ynay boshlaydilar. Bunda asosan kundalik turmushda takrorlanib turadigan voqealar aks etadi. Bolaga ovqat berishadi, uxlashga yotqizishadi, mashinada tortishadi. YAna ovqat berishadi va uxlatishadi. YOki qo’g’richoq kasal bo’lib qolsa, darrov uning qo’li, oyog’i bog’lanadi, yolg’ondakam dori beriladi.
Uchinchi yoshning oxiriga kelib bola rol tanlay boshlaydi. “Men oyisiman”, “Men - vrachman” lekin bo’lar birdaniga enaga, tarbiyachi, doktor bo’lib qolishi mumkin.
Bola to’rt yoshga o’tganda syujetli-rolli o’yinlar ancha rivojlana boshlaydi. O’yinlar mavzui har xil bo’lib, boyib boradi. Bu yoshdagi bolalar o’z o’yinlarida oila, MTMni, avtobusda, tramvayda kelayotgan qishini aks ettiradilar.
Tevarak-artofni kuzatish natijasida tasavvurlari kenayadi, bu ularning o’yin mazmuniga ta`sir etadi: bayramlar, magazin, transportning har xil turlarini aks ettira boshlaydilar. Ammo bu yoshda ular hayotdagi voqealar o’rtasidagi bog’liqliklarni hali tushunib etolmaydilar.
Bola besh yoshga qadam qo’yganda undagi kuzatuvchanlik taffaquri rivojlanganligi, bilim doirasi kengayganligi sababli o’yin mazmuni ham murakkablashib boradi. Xayolni rivojlanib borishi orqasida ertak va hikoyalar mazmuni bo’yicha murakkab bo’lmagan o’yinlarni o’ynshadi.
O’yin mazmuni bilan bir qatorla bolalarda hislar ham rivojlanib boradi. Kundalik hayotga nisbatan bolalarda hissiyot yuqori bo’ladi. O’yin birinchidan, xursandchilik bilan hamoxang kechadi. Ikkinchidan, bolalar kattalarning hislarini o’z o’yinlarida aks ettiradilar.
Katta maktabgacha yoshdagi bolalarda ijodiy o’yin juda ham yaxshi rivojlanadi. Bu o’yinlarda bolalar o’zlari eshitgan, ko’rgan voqealar, hikoyalar, kitoblar va boshqa manbalardan olgan bilim, malakalarini, his-xayajonlarini to’la qo’llay boshlaydilar. Bu yoshdagi bolalar o’yinlarida berilgan ta`lim-tarbiyaning natijasi yaqqol ko’rinib, sezilib turadi.
Bolalar kim bilan o’ynashi to’g’risida va o’yinning qanday borishi to’g’risida o’zaro kelishib oladilar. O’yinlar uzoqroq davom etadigan bo’lib boradi. Bitta o’yinni uzoq vaqt, hatto bir necha kun o’ynash mumkin, bunda har gal o’yinga yangililik kiritib boriladi.
Uzoq davom etadigan o’yinlar maktabgacha yoshdagi bolalar o’yinlarining yuqori bosqichi hisoblanadi.
Katta maktabgacha yoshdagi bolalar o’yinlariga to’g’ri rahbarlik qilib borilsa, ularning mustahkam jamoasi yuzaga kelib, u o’z an`anasiga, o’z qoidasiga ega bo’ladi. Bolalarda birgalikda ijod qiilish qobiliyati rivojlanadi, ular o’rtoqlarining fikri bilan kelishadigan, fikriga quloq soladigan bo’lib boradi.
Bolalar jamoasining shakllanishi uzoq vaqtni talab etadigan murakkab ish. Bolalar o’rtasida murakkab munosabatlar yuzaga kela boshlaydi.
Har bir bolaning o’ziga xos xususiyati yaqqol namoyon bo’lib boradi. Bunda bolalar faol tashqilotchi, o’ziga ishonadigan va aksincha, tortinchoq, indamaslarga bo’linadi.
Faol bolalar har doim o’yinni o’z xoxishiga qarab tanlaydi, qiziqarliroq rolni talab etadi. Ular ba`zan o’yinni buzishadi, o’rtoqlarini xafa qilishadi, ammo tarbiyachining ta`siriga tez berilishadi. Ularini ijobiy xususiyatlari, sog’lom qiziqishlari bo’ladi, tarbiyachi mana shular asosida ularning ongi va hissiga ta`sir etadi.
.
O’yin mavzusi o’zgarishi bilan o’yinda qatnashuvchilarning ham o’zaro munosabatlari o’zgarib boradi. Kichkina bolalarning har biri o’z xolicha o’ynasa, keyinchalik 2-3 qishi bo’lib o’ynay boshlaydi, o’rta maktabgacha yoshga kelganda o’ynovchilar soni ko’payib, o’rtoqlik munosabatlari tarkib topa boshlaydi, bunday munosabatlar o’yinga mavzu mazmun tanlashda, rollar va o’yinchoqlarni taqsimlashda yuzaga keladi.
O’yinning tuzilishi va mazmuni rivojlanib borishi bilan o’yinchoqning roli va unga talab ham o’zgarib boradi. Kichkina bolalar o’yinini ko’pincha o’yinchoq belgilaydi. Bitta o’yinchoq bir nechta vazifani bajarishi mumkin. O’rta va katta maktabgacha yoshdagi bolalarda o’yin to’g’risidagi fikr avval tug’iladi. Keyin o’ynay boshlaydi. O’yinchoq o’yin mazmuniga qarab tanlanadi.
Natalya Aleksandrovna, Oilaviy bolalar bog'chalari o'qituvchilari uyushmasi qanday vazifani bajarishni maqsad qilgan? - Moskvadagi oilaviy bolalar bog'chalari 2007 yil 30 oktyabrda poytaxt hukumati tomonidan "Oilaviy bolalar bog'chasi faoliyatini tashkil etish bo'yicha taxminiy nizomni tasdiqlash to'g'risida" gi 951-PP-sonli qarori qabul qilinganidan keyin paydo bo'ldi. Ushbu qoidaga muvofiq, Moskvadagi SDS uyda maktabgacha yoshdagi bolalari bo'lgan katta oilani tashkil qilishi mumkin. Boshqa oilalarning farzandlari ham SDSga qabul qilinishi mumkin. SDS davlat ta’lim tashkilotining tarkibiy bo‘linmasi bo‘lib, tarbiyachi-onalar esa uning doimiy shtatdagi xodimlari hisoblanadi. 2014-yil sentabr oyidan boshlab oilaviy bog‘cha tarbiyachilari ayni paytda 400 ga yaqin a’zoni birlashtirgan uyushmaga birlashgan. Uyushmaning asosiy maqsadi Rossiya Federatsiyasi hududida oilaviy bolalar bog'chalarini birlashtirish va oilaviy ta'lim va tarbiya sifatini rivojlantirish va yaxshilashga ko'maklashishdir. – Oilaviy bog‘chalar tashkil etish orqali qanday muammolar hal qilindi? – Oilaviy bog‘chalar bir vaqtning o‘zida bir nechta muammolarni hal qiladi. Bu ko‘p bolali onalar uchun ish o‘rinlari tashkil etilayotgani, ular oilasini qoldirmay ish bilan ta’minlash, munosib maosh olish, malakasini oshirish imkoniyatiga ega bo‘lishi, o‘z navbatida, ko‘p bolali oilaning jamiyatdagi mavqeini ijobiy o‘zgartirishdir. SDS o'quvchilari ta'lim tashkilotlarining mutaxassis o'qituvchilari bilan o'qishlari mumkin, bu esa bolalarning har tomonlama rivojlanishi imkoniyatlarini oshiradi. SDSni yaratishda yangi bolalar bog'chalari qurilishiga bo'lgan ehtiyoj kamayadi va shunga mos ravishda joriy va kapital ta'mirlash, kommunal to'lovlar, moddiy-texnika bazasi va transport xarajatlari uchun pul sarflashning hojati yo'q. Bularning barchasi shahrimiz byudjeti uchun foydali bo‘lishi mumkin, albatta. Bugungi kunga kelib, oilaviy bolalar bog'chalari maktabgacha yoshdagi bolalari bo'lgan ko'p bolali oilalarni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan eng muvaffaqiyatli va puxta o'ylangan ijtimoiy loyihadir va bu oilalar tomonidan eng ko'p talab qilinadi! Nega bunday? Statistik ma'lumotlarga ko'ra, oilaviy bolalar bog'chalari ijtimoiy faol ota-onalar tomonidan tashkil etilgan bo'lib, ular to'liq ota-ona bo'lishga undaydi. Bu odamlar uchun bola asosiy hayotiy qadriyatlardan biri, ularning o'zini o'zi anglashining muhim qismidir. Oilaviy bolalar bog'chasi juda ko'p emas, shuning uchun o'qituvchi-onaga asosan shaxsiyatga yo'naltirilgan muloqot darajasidan foydalanish osonroq. Tadqiqotlar tasdiqlaganidek, shaxsiyatga yo'naltirilgan muloqot, bolalarning katta guruhlaridagi o'zaro ta'sirning ta'lim va intizomiy modelidan farqli o'laroq, maktabgacha ta'lim amaliyotida kamdan-kam qo'llaniladi. Har bir keyingi o'qituvchi bolaga avvalgisiga qaraganda kamroq ta'sir ko'rsatishi uzoq vaqtdan beri ta'kidlangan. Uydagi ta'limning o'ziga xosligi, birinchi navbatda, uning ustuvorligi, kuchliligi va chuqur ahamiyati bilan izohlanadi. Shunday qilib, oilaviy bolalar bog'chalari maktabgacha yoshdagi bolalarning eng tabiiy va barkamol rivojlanishi uchun katta imkoniyatlar ochadi, shuningdek, ko'p bolali ota-onalar uchun juda muhim bo'lgan oilaviy qadriyatlarni qo'llab-quvvatlash mexanizmidir, chunki bu oila va bolalar eng muhim hisoblanadi. ular uchun! - Har bir keyingi o'qituvchi bolaga avvalgisiga qaraganda kamroq ta'sir qiladi, deyapsiz. Buni qanday tushunish kerak? - Psixologlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, yosh bolalar onasining yonida intellektual jihatdan yaxshi rivojlanadi. Kichkina bola uchun ona - eng sevimli odam, so'zsiz hokimiyat, himoya. Uydan tashqarida chaqaloq ajralish stressini boshdan kechiradi va shu sababli uning bilimga chanqoqligi vaqtinchalik to'xtaydi. Uyda bola tinch va qulay bo'lib, u bu dunyoni o'rganishdan qo'rqmasligi mumkin. - Oilaviy guruhlarda ko'pincha turli yoshdagi bolalar bo'ladi. Kattalar kichiklarni xafa qiladimi va bolalarga ko'proq e'tibor bergani uchun o'zlari kattalardan xafa bo'lishadimi? - Ko'p bolali oilalarda bolalar qanday o'sishini ko'rmaganlargina shunday deb o'ylashlari mumkin. O'z misolim bilan aytishim mumkinki, faqat katta bola bilan qiyin bo'lgan. Va ikkinchisi bilan bir oz. Keyin osonroq bo'ldi. Va menda ulardan oltitasi bor. Bolalar ko'proq biladigan va biladiganlarga jalb qilinadi. Va ko'p takrorlab, bir zumda mohiyatni tushunib oling. Shuning uchun ularga ko'paytirish jadvalini (ular buni beshikdan eshitadilar) va savodxonlik va xatti-harakatlar tamoyillarini berish osonroq. Ularda kimgadir qarash kerak. Shuningdek, oqsoqollar uchun ahmoq bola bilan ovora bo‘lish, qayerdadir o‘z ustunligini ko‘rsatish, o‘zini qandaydir kattalardek his qilish, g‘amxo‘rlik ko‘rsatish, ularga qandaydir ko‘nikmalarni o‘rgatish ham qiziq. Hech kim sizni qiziqtirgan odamni xafa qilishni xayoliga ham keltirmaydi! - Olti bola! Ahvoling yaxshimi? — Farzandlaringizning har biri baxtli bolalik o'tishini xohlasangiz, bu qiyin emas. Mening katta qizim allaqachon moliya universiteti talabasi, yana ikkita maktabgacha tarbiyachi va uchta maktab o'quvchisi. Ular turli to'garaklar, sport va musiqa maktablari, raqs studiyalarida qatnashadilar, qo'shimcha ravishda ingliz tilini o'rganadilar. Ularning hayoti juda voqealarga boy va ular onalarining ishtiroki yo'qligidan shikoyat qila olmaydilar. Va men onalik mening chaqiruvim ekanligini angladim. Va bunday ayollar juda ko'p. Nazarimda, davlat hali ayol-onaning jamiyat hayotidagi rolini to‘liq anglab yetmagandek. Afsuski, oilaviy tarbiya samarasini faqat kelajak avlod ko'radi. Ammo ko'pchilik farzandli bo'lishga, keyin ikkinchi va uchinchi farzand ko'rishga qaror qilib, o'z martabalarini xavf ostiga qo'yadi va ... menimcha, kasbiy ko'tarilishdan ko'ra muhimroq yangi vazifani qo'lga kiritadi, chunki biz mamlakatimizning bo'lajak fuqarolarini tarbiyalamoqdamiz. ! - O'zingizning oilaviy bog'changizni tashkil etish g'oyasi qachon paydo bo'lgan? - Bu 2008 yilda edi. Bugun ilk bitiruvchilarning eng kattasi 7-sinfda o‘qiydi. Men Rossiya davlat gumanitar universitetining informatika fakultetini tamomlaganman, lekin o'z mutaxassisligim bo'yicha ishlashni to'xtatganimdan keyin ko'p narsani yo'qotdim deb ayta olmayman. Oilaviy bolalar bog'chasi paydo bo'lishi bilan men doimo o'z mahoratimni oshirishga va yangi narsalarni o'rganishga majburman. Axir, ular bejiz aytishmaydi: "Biz bolalarni tarbiyalaymiz, bolalar esa bizni tarbiyalaydi". - Xo'sh, uyushmaning asosiy maqsadi? - Rossiya Federatsiyasida maktabgacha ta'limning o'zgaruvchan shakli sifatida oilaviy ta'lim va tarbiya sifatini rivojlantirish va yaxshilashga ko'maklashish. Maqsadimizning amalga oshishi ikki-uch yil ichida 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun maktabgacha ta’lim va xizmatlardan 100 foiz foydalanish imkoniyatini, ko‘p bolali onalarning ish bilan ta’minlanishiga ikki-uch yil ichida, arzon yo‘llar bilan hissa qo‘shish imkonini beradi. ko'p bolali oilalarga maqsadli ko'mak sifatida SDSning ijobiy misoli tufayli, tug'ilishning ko'payishi va qashshoqlik bilan bog'liq oilaviy tanglikni kamaytirishga ta'sir qilish, oilaviy tarbiyachilarning professional klasterini shakllantirish uchun pensiyani shakllantirish, bolalarni tarbiyalashni davom ettirish. Bilasizmi, nima qiziq, yaqinda bizning uyushmamiz doirasida o'qituvchilar o'rtasida so'rovnoma o'tkazildi, natijada ushbu loyihaning juda muhim tarkibiy qismi aniqlandi. Ma'lum bo'lishicha, SDS demografik inqirozni bartaraf etishda muhim rol o'ynaydi! Tadqiqot shuni ko'rsatdiki, ikki yildan ortiq SDS bilan kasallangan har bir oilada operatsiya davrida o'rtacha ikki nafardan ortiq bola tug'ilgan. Bu ularning oilasida beshinchi, oltinchi va hatto o'ninchi farzandlari! — Oilaviy bog‘cha tarbiyachisi bo‘lib ishlash uchun sizga maxsus pedagogik ma’lumot kerakmi? – Ayni paytda maxsus ma’lumotga ega bo‘lmagan, lekin zarur bilim va malaka darajasiga ega bo‘lgan pedagog ish natijalari va attestatsiyadan o‘tkazilgan suhbat asosida “pedagog” lavozimiga muvofiqligi uchun attestatsiyadan o‘tkazilishi mumkin. komissiya. Mavjud oliy ta'lim bazasida qayta tayyorlash doirasida pedagogik ta'lim ham olishingiz mumkin. Shuningdek, pedagogik ta’limni umuman oliy ma’lumotga ega bo‘lmasdan, pedagogika oliy o‘quv yurtlarida, shu jumladan masofaviy texnologiyalardan foydalangan holda masofaviy ta’limni amalga oshiruvchi oliy o‘quv yurtlarida, mehnat va bolalarni to‘xtatmasdan olish mumkin. Oliy ta'lim bazasida qayta tayyorlash (shu jumladan masofaviy) MIOO, MPADO, AKIPCRO, PSTGU da amalga oshirilishi mumkin. Masalan, PSTGU pedagogika fakulteti tomonidan amalga oshirilayotgan kasbiy qayta tayyorlash dasturida pedagogika va psixologiya asoslari, maktabgacha ta’lim metodlari, maktabgacha ta’limning pedagogik texnologiyalari, oilaviy ta’lim va maktabgacha ta’limni tashkil etishning huquqiy asoslari bo‘yicha kadrlar tayyorlash kiradi. Dasturda etakchi o'rin talabalarning shaxsiy pedagogik amaliyotini tahlil qilish, maktabgacha pedagogika va psixologiya sohasi mutaxassislari bilan maslahatlashuvlarni tashkil etish. Yakuniy attestatsiyadan muvaffaqiyatli o‘tgan dastur bitiruvchilari kasbiy qayta tayyorlash to‘g‘risidagi davlat hujjatini oladilar. Shuningdek, 2016 yilda Moskva maktabgacha ta'lim pedagogika akademiyasi yangi loyihalarni ochmoqda: "Biz" Tug'ilgandan maktabgacha "dastur ustida ishlamoqdamiz: Federal Davlat Ta'lim Standartini amalga oshirish kontekstida ta'lim faoliyatining mazmuni va texnologiyalari. Ta’lim” (72 soat); Olga Viktorovna Drujilovskayaning "Ta'limning Federal Davlat Ta'lim Standartini amalga oshirish sharoitida nogiron bolalarning ijtimoiy moslashuvi va moslashuvi" mualliflik kursi (36 soat); “Maktabgacha ta’lim muassasalarida tarbiyaviy ishlar” qayta tayyorlash kurslari vebinar shaklida 512 akademik soat miqdorida; Federal davlat ta'lim standartini amalga oshirish doirasida "Tug'ilgandan maktabgacha" namunali umumiy ta'lim dasturi bo'yicha erta va maktabgacha yoshdagi bolalarni har tomonlama tarbiyalash va rivojlantirish" malaka oshirish kurslari, shuningdek mualliflik kursi Kseniya Yuryevna Belaya tomonidan "Oldin Federal Davlat Ta'lim Standartini amalga oshirish kontekstida kichik maktabgacha tarbiyachining ishida rejim momentlarini tashkil etish". – Davra suhbatida huquqiy tartibga solish muammolari muhokama qilindi. Ushbu mavzu oilaviy bolalar bog'chalari uchun qanchalik dolzarb? - Juda dolzarb. Biz SDSni nafaqat Moskvada, balki butun Rossiyada tashkil etishga yordam bermoqchimiz. Ammo har bir mintaqaning o'ziga xos normativ-huquqiy bazasi bor, afsuski, ko'pincha byurokratik to'siqlar ularni katta oila tomonidan amalga oshirish uchun real bo'lmagan sharoitlarni yaratadi. Moskvaning oilaviy bolalar bog'chalarini tashkil etishdagi noyob ijobiy tajribasini maktabgacha ta'limning ushbu shakliga ehtiyoj katta bo'lgan hududlarga tarqatish yaxshi bo'lardi va har kuni boshqa shahar va viloyatlardan ko'proq odamlar bizning uyushmamizga maslahat so'rab murojaat qilishadi. Bizning vazifamiz - oilaviy bolalar bog'chalari loyihasini jamoatchilikka taqdim etishga harakat qilish. Biz hali ham ushbu global muammo ustida ishlayapmiz.