O`zbek bolalar folklorining janriy tarkibi va badiiyati Ма`ruzachi: f f. d., prof. D. S. O`rayeva

АЛЛАНИНГ ТУРЛАРИ

• ВОҚЕАБАНД (СЮЖЕТЛИ) АЛЛАЛАР
• ПАРОКАНДА АЛЛАЛАР

АЙТИМ ОЛҚИШЛАР – эркаловчи мотивдаги расм-русум қўшиқлари

• чақалоқ беш ва тўққиз кунга тўлганда;
• илк бор чўмилтирилганда;
• бешикка боғланганда; илк тиши ёрганида;
• биринчи марта мустақил ўтирганида;
• оёқ босганида; янги кийим кийдирилганда;
• қизалоқ сочини ювиб-тараганда; тирноғи ва сочи биринчи марта қирқилганда;
• исириқ тутатилганда ва ҳ.к.

Суйиш қўшиқлари

• Эркалама

• Овутмачоқ

• Қизиқмачоқ

• ERKALAMALAR

ЭРКАЛАМА

• Болаларни яхши кайфият ва меҳр билан эркалаш қўшиқлари.
• Ҳа, дўрса-дўрса, дўрса. . .
• Отаси бозорга борса,
• Гўшту биринч келтирса,
• Онаси пазанда бўлса,
• Боласи хўранда бўлса. . .

Aylanayin oqchamdan, Lablari qaymoqchamdan. Iskasam zomichadek, Cho’milsa-gul-g’unchadek.

• Ha, do’rsa, do’rsa, do’rsa,
• Qamish bog’i uzilsa.
• Domod bo’lsa, suzilsa,
• Rost kaftinga sambo’sa.
• Qaynanasi challasa,
• Noz qilsa-yu bormasa?!

• OVUTMACHOQLAR

ОВУТМАЧОҚ

• Кичкинтойлар ғашланганда, бақириб-чақириб йиғлаганда, бетоқатлиги ошганда айтиладиган эркаловчи қўшиқлардир.
• Вўй-вўй, шугинани ким урди?
• Вўй-вўй, шугинага ким лаб бурди?
• Йиғлама, оппоққинам,
• Бошимдаги қалпоққинам.

Ha… ha… nima bo’ldi? O’pkaginang nimaga to’ldi? Hech kim senga qaramadimi? Sochlaringni taramadimi? Sochlaringni tarayman o’zim, Sadqangman o’zim, Sadqangman o’zim.

• Yig’ilaring bor bo’lsin-ey,
• Shu o’g’lim shunqor bo’lsin-ey!
• Yaxshi-yomon kunlarda
• Bardoshli, baor bo’lsin-ey!