O‘zbek tili fonetikasi

Paydo bo’lish usuliga ko‘ra undoshlarning oppozitsiyasi ikki belgiga asoslanadi: portlovchilik va sirg’aluvchilik. P, b, t, d, m, n, ng, k, g va q- portlovchilar; f, v, z, s, sh, l, r, y, x, h -sirg’aluvchi; j va ch-portlovchi- sirg’aluvchilardir. ch va j ham portlovchilar bilan ham sirg‘aluvchilar bilan zidlanib, bir qancha farqlovchi belgilarga ega.

Pertseptiv funksiya –anglash funksiyasi, bu funksiyani leksik urg‘u bajaradi.

Polisillabik so‘zlar – ko‘p bo‘g‘inli so‘zlar.

Proteza - fonetik moslashtirish. So‘z boshida tovushlar mosligi natijasida leksema variantlarining ortishi muammosi dastlab Mahmud qoshg‘ariy tomonidan bayon qilingan edi. Xususan, u qipchoq, o‘g‘uz tillarini hoqonicha turkcha tilga qiyoslar ekan, hoqonicha turkcha leksemalar boshidagi [y] undoshi qipchoq tillarida doimo [j] ga, o‘g‘uz tillarida esa nolga aylanishini bayon qiladi. Masalan, turkcha jinji, qipchoqcha jinji, o‘g‘uzcha inji.

Qator belgisi – unlilar qo‘shimcha belgisi bo‘lib, old qator va orqa qator unlilariga bo‘linadi.