O‘zbek tili fonologiyasi va morfonologiyaSI

O‘ZBEK TILI FONOLOGIYASI VA MORFONOLOGIYASI

*

 

 

O‘ZBEK TILI FONOLOGIYASI 

 

Nutq tovushlarining uch tomoni 

 

Nutq  faoliyati  tovush  yoki  tovushlar sistemasi  orqali  ro‘yobga  chiqadi.  Nutq 

tovushlari  o‘zida  uch  aspektni  birlashtirgan  murakkab  hodisadir:  birinchidan,  u 

talaffuz  a’zolari  bilan  boshqariladigan  markaziy  nerv  sistemasi  faoliyatidir. 

Shuning  uchun  uni  inson  organizmidan  tashqari  o‘rganish  mumkin  emas.  Nutq 

tovushlarining  bu  tomoni  uning  fiziologik  (yoki  biologik)  aspekti  hisoblanadi. 

Ikkinchidan,  nutqiy  faoliyat  bo‘lganidan  u  tabiatdagi  har  qanday  tovush  kabi 

akustik (yoki fizik) xossaga ega. Uning mazkur tomoni akustik (yoki fizik) aspekt 

sanaladi.  Uchinchidan,  nutq  tovushlarining  bosh  vazifasi  kommunikaqiya  vositasi 

bo‘lib xizmat qilishdir. Bu eng muhim funksional aspektni (sotsial yoki lingvistik 

aspekt ham deyiladi) tashkil etadi.