O’zbek tili o’zbekiston respublikasi davlat arxitektura va qurilish qo’mitasi toshkent arxitektura – qurilish instituti


Download 1.56 Mb.
bet44/126
Sana08.08.2023
Hajmi1.56 Mb.
#1665858
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   126
Bog'liq
O’zbek tili o’zbekiston respublikasi davlat arxitektura va quril-fayllar.org

-lar ko’rsatkichi otlardan tashqari olmosh, son, sifat, fe’l, ravish turkumidagi so’zlarga ham qo’shilishi mumkin: bular, kimlar,bizlar, tushuntirishlar, kattalarni, beshlar, ilgarilar, kelganlarkabi. Bu ko’rsatkich fe’lga qo’shilganda tuslovchi tarkibida keladi: boradilar(3–shaxs tuslovchi tarkibida) .

Kichraytirish, hurmatlash va erkalash otlari
Nutqimizda kichraytirish, hurmatlash va erkalash otlari ham qo’llanadi. Bunday otlar kichraytirish, ba’zan esa ham kichraytirish, hamerkalash ma’nolarini anglatadigan quyidagi qo’shimchalar bilan yasaladi:


-cha:

-choq, -chak, -chiq:

-(a)loq:

-jon:

-xon:

-oy:


Kitobcha, uycha, ro’molcha.

Qo’zichoq, kelinchak, kopchiq

Qizaloq, bo’taloq.

Ukajon, Rahimjon.

Odilxon, Salimaxon.

Qunduzoy, Tursunoy.


-jon, -oy, -xon qo’shimchalari hamma vaqt erkalash ma’nosida emas, o’z mustaqil ma’nosida, ya’ni ot sifatida ham qo’llanadi: Mol achchig’i,jon achchig’i. Ko’kda to’lin oy suzmoqda. Anvar xon huzuriga chiqib ketdi.

Tayanch so`zlar: birlik, ko’plik, kategoriya, kichraytirish, kuchaytirish, erkalash.

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar:
1.Otlarda birlik kategoriyasiningifodalanishi degandanimani tushunasiz?
2.Otlardako’plik kategoriyasining ifodalanishi deganda nimani
tushunasiz?



Download 1.56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling