O‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi o`zbek adabiyoti tarixi

Asosiy qism
Fanning nazariy mashg’ulotlari mazmuni
Adabiyot tarixini o’rganishning metodologik asoslari va uni davrlashtirish tamoyillari. Adabiyot tarixi jamiyat tarixi tarkibida. Davrlashtirish tushunchasi, istilohlari va tamoyillari. Adabiy-badiiy hodisalar davrlashtirishning bosh tamoyili sifatida. Mumtoz adabiyot tushunchasi va uning xususiyatlari. O’zbek adabiyoti tarixining taraqqiyot davrlari.
Adabiy tasavvur va badiiy tafakkurning shakllanish davri
(Eng qadimgi davrlardan X asrgacha)
Turonzamin qadimgi madaniy markazlardan biri sifatida. Qadimgi davrlardan eramizning VIII asrigacha Markaziy Osiyoda yashagan xalqlar madaniyati, yozuvi va san’ati. Qadimgi shumer madaniyati va turkiy qavmlar tarixi. “Bilgamish” dostonining turkiy xalqlar eposiga munosabati.
Eng qadimgi og’zaki adabiy yodgorliklar. Ularning asosiy manbalari. Mif va afsonalar qadimgi hayot aksi, tabiat haqidagi tasavvurlarining badiiy ifodasi ekanligi. Mif va afsonalarda badiiy xayolotning o’rni. Xitoy manbalarida Markaziy Osiyo xalqlariga doir ma’lumotlar.
Qahramonlik eposi. Markaziy Osiyo eposlar vatani ekanligi. Sharq epik adabiyotining mashhur qahramonlari. Qadimgi qahramonlik eposining yunon manbalari orqali etib kelgan namunalari: «To’maris», «Shiroq». Xalq qissalari haqida ma’lumot. Iskandar to’g’risidagi qissalar.
Uyg’ur yozuvidagi yodgorliklar. «Devonu lug’otit turk» asari orqali bizgacha etib kelgan badiiyat namunalari. Alp Erto’nga marsiyasi. Qadimgi afsona va qo’shiqlar poetikasi. «Devonu lug’otit turk»da munozara janrining ilk ildizlari. «Devon»dagi xalq maqollari poetikasi.
Moniylik mazmunidagi turkiy adabiyot. Moniy va uning ta’limoti xususiyatlari. Moniylik – zardushtiylikning mahsuli sifatida. Moniylik she’rlarining mavzui. «Xuastuanift» (Moniylarning tavbanomasi) asarining o’ziga xos xususiyatlari.
Budda mazmunidagi turkiy adabiyot. Markaziy Osiyoda buddaviylikning xos xususiyatlari. «Oltun yoruq», «Shahzoda va bars» afsonalari.