O‘zbek1ston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

Iqtisodiy tahlilda egri chiziqli bog'lanishni yozish uchun, ko‘pincha, giperbola qo'llaniladi
!>a + - (3)
x
Uning parametrlarini aniqlash uchun quyidagi tenglamalar tizimlarasini yechish kerak:

Giperbola ikki ko‘rsatkich orasidagi quyidagicha bog‘lanishni tavsiflaydi, agar bitta o‘zgaruvchi oshsa boshqasining qiymati ma'lum darajagacha o‘sadi, keyin esa o‘sish pasayadi, masalan, hosildorlik necha marta o‘g‘it solinganlikka, hayvonlarning mahsuldorligi ulaming boqilishiga, mahsulot tannarxi ishlab chiqarish hajmiga bog‘liqligi va h.k.
0‘rganilayotgan holatlar orasidagi murakkabroq xarakterdagi bog‘lanishlar uchun murakkabroq parabolalar (uchinchi, to‘rtinchi tartibdagi va h.k.) hamda kvadratik, darajali, ko‘rsatkichli va boshqa funksiyalar qo‘llaniladi.
Shunday qilib, u yoki bu turdagi matematik tenglamadan foydalanib, o‘rganilayotgan holatlaming bog‘lanish darajasini aniqlash mumkin, ya'ni omilli ko‘rsatkichlar birlikka o‘zgarganda natijaviy ko‘rsatkichlar kattaligining absolyut o‘lchamda necha birlikka o‘zgarishini bilish mumkin.
Biroq regression tahlil bog‘lanishning chambarchas yoki chambarchas emas degan savolga javob bera olmaydi, bu omil
ikkinchi darajali yoki natijaviy ko‘rsatkichlar kattaligida yakuniy ta'sir ko‘rsatadi.
Omilli va natijaviy ko‘rsatkichlar bog‘lanishlarining chambar- chasligini o‘Ichash uchun korrelyatsiya koeffisientlari hisobla- nadi. O‘rganilayotgan ko‘rsatkichlar orasidagi bog‘lanishning to‘g‘ri chiziqli shaklida bo‘lgan holatida u quyidagi formuladan topiladi:


(5)