O‘zbek1ston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

Bu shartni hisobga olgan holda sanab o‘tilgan omillaming rentabellik darajasiga ta'siri 40 ta korxona misolida o‘rganiladi.
Har bir omil va natijaviy ko‘rsatkichlardan yigHlgan boshlang‘ich ma'umotlar aniqligi, bir turdaligi va me'yoriy taqsimot qonunlariga moz kelishi tekshirilgan bo‘lishi kerak.
Birinchi navbatda uning obyektiv mavjudligiga mos holda ma 'lumotning aniqliligiga ishonch hosil qilish kerak. Negaki aniq bo‘lmagan ma'lumotdan foydalanish tahlil natijalarining noaniqligiga va noto‘g‘ri xulosalar chiqarishga olib keladi.
Ma'lumot o'rtacha darajada taqsimlanishi bo‘yicha bir turda bo‘lishi kerak. Agar obyektlar guruhlari o‘rtacha darajadan katta farq qilsa, bu boshlang‘ich ma'lumotlaming bir turda emasligidan dalolat beradi.


O‘rta kvadratik og‘ish alohida qiymatlami o‘rta arifinetik
Ma'lumotning bir turda bo‘lish mezoni bu har bir omilli va natijaviy ko‘rsatkichlarda hisoblanadigan o‘rta kvadratik og‘ish va variatsiya koeffisienti hisoblanadi.


formuladan topiladi
qiymatlardan absolyut og‘ishini ko‘rsatadi. Uning qiymati ushbu
(7)
Variatsiya koeffisienti alohida qiymatlami o‘rta arifmetik qiymatlardan nisbiy og‘ishi chegarasini ko‘rsatadi. U quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi .
V = & -100 (8)
x
Variatsiya koeffisienti qanchalik katta bo‘lsa, shuncha tarqoqlik nisbatan ko‘p va o‘rganilayotgan obyektlaming to‘g‘rilanishi kam bo‘ladi. Variatsion qatorlaming o‘zgarishi quyidagicha qabul qilingan: 10% dan oshib ketmasa - arzimas, 10- 20% - o‘rtacha, 20% dan ko‘p bo‘lsa katta, lekin 33% dan oshib ketmaydi. Variatsiya 33% dan oshib ketsa bu ma'lumotlaming bir turda emasligidan darak beradi va bir turda bo‘lmagan