Analiz va sintez (tahlil va umumlashtirish) kategoriyasi ham iqtisodiy tahlilning metodologik asoslaridan biri hisoblanadi. Tahlil deganda bir butun yaxlit predmetni alohida boTaklarga bo'lib o‘rganish tusliuniladi. Umumlashtirish (sintez) esa o'rganilayotgan obyekt to‘g‘risida yaxlit xulosaga kelish uchun foydalaniladi. Unda obyektning barcha bo‘laklari bo‘yicha qilingan xulosa umumlashtiriladi.
O‘rganilayotgan obyekt yoki iqtisodiy jarayon haqida yaxlit va aniq xulosaga kelish uchun u tahlil qilinadi va barcha xulosalar umumlashtiriladi. Tahlil bor joyda umumlashtirish, umumlashtirish uchun esa tahlil qilish lozim. Shu tufayli ushbu kategoriyalar bir- biri bilan uzviy bog‘liqlikda qaraladi.
Ammo shuni e'tirof etish lozimki, tahlilning turi juda ko‘p. U tabiatda, jamiyatda va inson tafakkurida sodir bo‘ladigan jarayon- larni o‘rganadi. Biz o‘rganadigan tahlil iqtisodiy tahlilning faqat mikroiqtisod darajasiga mansub xolos. Lekin bozor iqtisodiyoti sharoitida iqtisodiy tahlil, tahlillar tizimida muhim o‘rin egallaydi.
Tahlil bilan umumlashtirish o‘rtasidagi bog‘liqlikning iqtisodiy tahlilga tegishli qismini quyidagicha ifoda etish mumkin:
Tahlil (analiz)
|
Umumlashtirish (sintez)
|
Hisobot yilining natijasi choraklari, oylari bo‘yjcha o‘rganiladi
|
Hisobot yilining umumiy natijasi bo‘yicha o‘rganiladi
|
Korxona faoliyati alohida bo‘linmalari bo‘yicha o‘r»aniladi
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
