O‘zbekiston bank tizimining tashkil topishi va rivojlanishi
Xizmat ko‘rsatadigan tarmoqlari bo‘yicha –
Download 152.83 Kb.
|
pul bank 123
- Bu sahifa navigatsiya:
- Filiallarining soni bo‘yicha
- Xizmat ko‘rsatish doirasi bo‘yicha
- Kapitalining hajmi bo‘yicha
|
Xizmat ko‘rsatadigan tarmoqlari bo‘yicha –
banklarning faoliyatiga e’tibor qaratadigan bo‘lsak, ayrim banklar iqtisodiyotning turli tarmoqlariga xizmat ko‘rsatadi. Jumladan, avtomobilsozlik, neft sanoati, qurilish va boshqa sohalar. Masalan, mamlakatimiz Sanoatqurilishbanki ko‘plab tarmoqlarga xizmat ko‘rsatadi, biroq asosiy faoliyati og‘ir sanoat korxonalariga xizmat ko‘rsatishga qaratilgan. Shuningdek, Agrobankning asosiy faoliyati qishloq xo‘jaligi korxonalariga, Asakabank mashinasozlik sohasiga va hokazo . Filiallarining soni bo‘yicha – ayrim banklarda filiallar umuman mavjud emas, ayrimlarida esa 232mamlakatning barcha hududlarida filiallari mavjud. Mamlakatimizda bunday banklar sirasiga Agrobank, Xalqbank, Mikrokreditbanklarni kiritish mumkin. Ushbu banklarning mamlakatimiz tumanlarining deyarli barchasida o‘z filiallari faoliyat yuritadi. Banklarning filiallari yuridik shaxs sifatida barcha huquq va majburiyatlarga ega bo‘lmaydi, ular tegishli nizom asosida bosh bank tomonidan berilgan chegaralangan huquq va majburiyatlar doirasida faoliyat yuritadi. Xizmat ko‘rsatish doirasi bo‘yicha – banklar ma’lum hududga, hududlararo, xalqaro darajada mijozlarga xizmat ko‘rsatishi e’tiborga olinadi. Buning uchun banklar Markaziy bankning tegishli litsenziyalariga ega bo‘lishi talab etiladi. Masalan, mamlakatimizda Markaziy bankning tegishli talablarni bajargan tijorat banklariga milliy valyutada va xorijiy valyutalarda faoliyat yuritishi uchun alohida – alohida litsenziyalar beradi. Kapitalining hajmi bo‘yicha – banklar kichik, o‘rta va yirik tijorat banklarga guruhlanadi. Masalan, mamlakatimiz barcha banklari ustav kapitalining 40 foizdan ortig‘i TIF Milliy banki hisasiga to‘g‘ri keladi, yoki mamlakatimizda beshta yirik bankning (TIF Milliy banki, Sanoatqurilishbank, Agrobank, Asakabank, Ipotekabank) kapitali jami banklar kapitalining 80 – 90 foizini tashkil etadi.Yakuniy so‘z sifatida ta’kidlash mumkinki, banklarning turlarini ko‘pqirraligi, ularning bajaradigan operatsiyalarining sonini ortib borishi jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi bilan bevosita bog‘liqdir. Bozor iqtisodiyoti sharoitida bularning barchasi tegishli qonun, qoida, tartib va mexanizmlar asosida tartibga solib boriladi. Download 152.83 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|