O‘zbekiston-Finlandiya Pedagogika instituti Pedagogika fakulteti 60110500 – Boshlang‘ich ta’lim, 60110600 Matematika va informatika, 60110700 Fizika va astronomiya,

# yaroqlilik" yoki "moslik"

"avvalgi tajribaga asoslanuvchi"

"xulq-atvor"

"yo‘nalish"

Rus olimi V.A. Yadov o‘zining dispozitsion konsepsiyasini yaratib, unda ustanovkalarni to‘rt bosqich va to‘rt tizimli sifatda tasavvur qilgan va unda bazaviy ijtimoiy ustanovkalar
nechanchi boskichda?

# 3
2

1

4

Rus olimi V.A. Yadov o‘zining dispozitsion konsepsiyasini yaratib, unda ustanovkalarni to‘rt bosqich va to‘rt tizimli sifatda tasavvur qilgan va unda qadriyatlar tizimi
nechanchi boskichda?

#4

2

1

3

Ijtimoiy ustanovka nima?

# ijtimoiy ustanovka shaxsning turli ijtimoiy ob’ektlarga nisbatan munosabat bildirishining ichki mexanizmidir, shu ob’ektlar bilan ishlashga, ularni baholashga hamda ma’lum tarzda idrok qilishga tayyorgarlik holatidir.

oddiy, elementar ehtiyojlar asosida ko‘pincha ongsiz tarzda hosil bo‘ladigan ustanovkalar.

moddiy shart - sharoitlarni va odamdagi ehtiyojlar tizimini o‘zgartirish

shaxsda shakllanadigan fazilatlar va shaxs xulq-atvorini boshqarish mexanizmlarini ishlab chiqish

M. Smit attityudning komponentli strukturasini ishlab chiqqan va ular kanday komponentlar?

# kognitiv qism, affektiv qism hamda konativ qismlaridir.

kognitiv va affektiv qism

affektiv qism hamda konativ qismlaridir.

kreotiv qism, deffektiv qism

Kognitiv qism — bu..........?

# shaxs­dagi bilimlar, g‘oyalar, tasavvurlar, prinsiplar va hokazolar kiradi.

anglanmagan yoki qisman anglangan motivlar

ijtimoiy shart - sharoitlar va shaxsning ularga nisbatan baho va munosabatlari

ijtimoiy muhitning ta’siri

Affektiv qism — bu..........?

# o‘sha ob’ektni hissiy-emotsional baholash bo‘lib, yoqtirish yoki yoqtirmaslik tarzidagi hissiyotlar kiradi.

chuqur o‘rganilgan muammolar

boshqaruvchi mexanizm

idrok qilishga tayyorgarlik holati

Konativ qism — bu..........?

# ob’ektga nisbatan amalga oshiriladigan hatti-harakatlar, aynan xulq-atvor kiradi.

ko‘pchilik tomonidan e’tirof etilgan harakatlar

ijtimoiy sanksiyalar

xuquq va burchlaridan iborat harakatlar

Ijtimoiy normalarga tugri ta’rifni tanlang

# Ijtimoiy norma - shaxs hayotida shunday kategoriyaki, u jamiyatning o‘z a’zolari xulq - atvoriga nisbatan ishlab chiqqan va ko‘pchilik tomonidan e’tirof etilgan harakatlar talablaridir.

Ijtimoiy norma- odamning o‘z - o‘zini anglashi, bilishi va o‘z ustida ishlashi

Ijtimoiy norma-konkret sharoitida o‘ziga o‘xshash shaxslar bilan muloqotga kirishuv

Ijtimoiy norma- biror g‘oyani ongga singdirish

Shaxs ijtimoiylashuviga tugri ta’rifni tanlang

# ijtimoiylashuv - inson tomonidan ijtimoiy tajribani egallash va hayot - faoliyat jarayonida uni faol tarzda o‘zlashtirish jarayonidir

Individul faoliyatni egallashda shaxsda sub’ektiv ichki imkoniyatlar ro‘yobga chiqishiga imkon beradi

Individul faoliyatni egallashda shaxsda ob’ektiv ichki imkoniyatlar ro‘yobga chiqishiga imkon beradi

ruhiy qiyinchiliklarni ham boshdan kechirish

Sezgilarning o‘zaro munosabati bu?

# analizator sezuvchanligining boshqa sezgi a`zolarining qo`zg`alishi ta`siri ostida o`zgarishi bajarilish ehtiyojga aylangan harakat yoki xulq-atvorning tarkibiy qismi

mashq qilish natijasida turli malakalarning shakllanish jarayoni

har bir tirik organizmni o‘z ehtiyojlarini qondirish uchun qiladigan faolligi

shaxsning ehtiyojlarini qondirish uchun ko‘rsatadigan ruhiy faolligi

Inson faoliyatini so‘nggi natijasining obrazi sifatida namoyon bo‘ladigan va ehtiyojlarni amalga oshirilishi bu-…….?

#maqsad

odat

motiv

ish-harakat
Kishini faoliyatga undaydigan va unga mazmun baxsh etadigan kuch bu-……….?

# motiv

odat

ish-harakat

sa’y-harakat

Adekvat qo‘zg‘ovchi bu:

# organizmning reaksiyaga mos bo‘lishi

fikrlash orqali masalalarni yechish

interpritatsiya

interorizasiya

Kontakt retseptor – bu?

# aloqa bog‘laydigan retseptor bo‘lib, badanga tegishi va ta’m bilish orqali sezish.

mnemik materialni faoliyat jarayonida yodlash esga tushirish eslab qolish

fikrlash orqali masalalarni yechish

barcha javoblar to‘g‘ri

Teri sezgilarining issiqlik yoki sovuqlikni aks ettirishdan iborat turi bu?

# harorat sezgilari

malaka

ko’nikma

interorizasiya

Ob’ektlarning shakli, hajmi va o‘zaro birgalikda joylashuvi, ular sathi, olisligi va yo‘nalishlarini idrok etish bu?

# fazoni idrok qilish

malaka

ko’nikma

interorizasiya

Odamning tashqi to‘siqlarini yenga olish qobiliyati nima deb ataladi?

# tashqi iroda

malaka

ichki iroda

interorizasiya

Odatda affekt tarzida kechadigan va sub’ekt uchun g‘oyat muhim ehtiyojni qondirish borasida jiddiy to‘siq paydo bo‘lgani oqibatida kelib chiqadigan, kuch g‘ayratni oshirib yuboradigan, ifodalanishiga ko‘ra salbiy hissiy holatga nima deyiladi?

# g`azablanish

malaka

ko’nikma

to`g`ri javob yo`q

Odamning o‘zidagi eng yaxshi ruxiy kuchlarning safarbar qilinishi, mehnat va ijodiy faoliyatda muvaffaqiyat qozonishini ta’minlaydigan omillardan biri bu...

# ruhlanish

inson taraqqiyoti bilan bog‘liq.

bola shaxsini tarkib topishida asosiy rol o’ynaydi

shaxsning muayyan yosh davrida sifat jihatidan o‘zgarishni ta’minlaydigan faoliyat turi

Analizatorlar vositasida idrok qilishning turini aniqlang?

# hid bilish idroki,eshitish idroki,ko`rish idroki

malaka

ko’nikma

ichki iroda

«Senzitiv» so‘zining ma’nosi qanday?

# sezgirlik.

ko’nikma

odat

ikkilanish

Sezgi organlari sezgirligini qo‘zg‘atuvchichi ta’siri ostida o‘zgarishi va moslashishi – bu?

# adaptasiya

refleks

ko’nikma

instinkt

Voqelik hodisalarining ob’ektiv ravishda davomiyligini, tezligini va izchiligini aks ettirish – bu?

#vaqtni idrok qilish

motiv

ish-harakat

sa'i-harakat

Odamda ikkinchi signal sistemasining tormozlanishi qanday oqibatlarga olib keladi.

#odam tinchlanadi

fikrlamaydi

ongsiz holatga tushadi

ikkilanadi

Appersepsiya – bu?

#shaxs idrokining avvalgi bilim va tajribalariga hamda uning umumiy qiziqish, xavaslariga bog‘liqligi.

real voqelikdagi narsa va hodisalarning analizatorlarga bevosita ta'sirisiz ongimizda turli obrazlarning hayoliy ravishda paydo bo‘lishidan iborat psixopatologik hodisa.

shaxs xususiyatlaridan biri, u kishining idrok qilish jarayonnda narsalarni kamdan-kam uchraydigan ammo muhim tomonlarini payqay olishida namoyon bo‘ladi.

sezgi a'zolariga ta'sir etib turgan narsa va hodisalarni bevosita yaxlitligicha aks ettirish jarayoni.

Oldin belgilangan maqsadga qarab muayyan bir ob’ektni idrok qilish qanday idrok turi?

# ixtiyoriy idrok

ixtiyorsiz idrok

appersepsiya

to‘g‘ri javob yo’q

Bir analizatorning ta’siri natijasida boshqa bir analizatorga xos bo‘lgan sezgining paydo bo‘lishi bu ……….

# sinesteziya

ixtiyorsiz idrok

appersepsiya

adaptasiya

Uyalish va vijdon xissi ijtimoiy nuqtai nazardan qaraganda . . .

# ijobiy axloqiy hislar hisoblanadi

ixtiyorsiz holatlar

ongsizlik

layoqat

. .... – sezgi a’zolariga ta’sir etib turgan narsa va hodisalarni, ularning belgi va xususiyatlarini miyada yaxlit bir butunligicha aks ettirishdir.

# idrok

xotira

tafakkur

hayol

Obyektlarning fazoda egallagan holati o‘zgarishining aks etishi – bu?

# fazoni idrok

harakatni idrok qilish

vaqtni idrok etish

frustrasiya

Markazga intiluvchi nerv yo‘llari nima deb ataladi?

# afferent nerv yo`llari

neyronlar

efferent nerv yo`llari

dendridrlar

Analizator necha qismdan iborat?

#3 qismdan

4 qismdan

5 qismdan

6 qismdan

Miya tuzilishining shikastlanishi tufayli yuzaga keladigan harakatlar maqsadga muvofiqligining murakkab buzilishidan iborat psixopotologik holat bu?

# Apraksiya

Abuliya

Retseptor

Idrok

Miya patologiyasi negizida vujudga keladigan faoliyatga intilishning mavjud emasligi, harakat qilish, uni amalga oshirish uchun qaror qabul qilish zarurligini anglagan tarzda shunday qila olmaslikdan iborat inson ojizligi – bu?

#abuliya
xulosa

hukm
natija

Idrokning konstantligi-bu...

# idrok obrazlarining turli sharoitlarda ham nisbatan o`zgarmas tarzda ongda aks etish xususiyatidir

turli sharoitlarda ham nisbatan o`zgarmas tarzda ongda aks etish xususiyatidir

ongda aks etish xususiyatidir

ta’m bilish retseptori

. …….... - oddiy bilishdan iborat psixik jarayon bo‘lib, moddiy borliqdagi narsa va hodisalarning ayrim belgi va xususiyatlarini, shu bilan birga, ichki a’zolarimizda yuz bergan ayrim o‘zgarishlarni aks ettirishdan iborat.

# sezgi

Idrok

xayol

tafakkur

Ichki organlarning holatini og‘riq, chanqash, och qolish kabilarni aks ettiradigan sezgi qanday sezgi?

# interoretseptiv sezgi

faol sezgi

passiv sezgi

diqqat

Sezgi a’zolari sezuvchanligining oshirishiga olib boradigan xususiyat...
#Sensibilizatsiya

his qilish

ta`m bilish

muskul sezgilari

Idrok obrazlarining turli sharoitlarda ham nisbatan o‘zgarmas tarzda ongda aks etish xususiyati bu...

#idrokning konstantligi

unutish

appersipsiya

adaptatsiya

Sezgi organiga ta’sir etib, sezgini vujudga keltiradigan har bir narsa (yoki hodisa) nima deb ataladi?

# qo`zg`ovchi
unutish
sezgining jadalligi
affekt

Sezgining boshqa sezgi turlaridan farqlaydigan xususiyat bu?

sezgining sifati

ta`m bilish

sezgining jadalligi

his qilish

Sezgining doimiyligi – bu?

# qo`zg`atuvchining ta`sir qilish vaqti va bu ta`sirning jadalligidir
ta`m bilish
sezgining jadalligi

his qilish

Qo‘zgatuvchining eng ko‘p darajadagi kuch bilan ta’sir qilishi bu?

# sezgining doimiyligi

ta`m bilish

sezuvchanlik

affekt

Kishini tez chulg‘ab oladigan va shiddat bilan o‘tib ketadigan hissiy portlash jarayoni bu?
# affekt

ta`m bilishi

stress

sezgirlik

Narsa va hodisalarning analizatorlarga ta’sirisiz turli obrazlarning paydo bo‘lishi bu?

#gallyusinasiya

ta`m bilishi

stress

frustrasiya

Qahramonlik, sabotlilik, qat’iylik, mustaqillik, o‘zini o‘zi tuta bilish qaysi psixik holatning qaysi turiga kiradi?

# irodaviy holat

sezgining sifati

diqqat

tafakkur


Tuzuvchilari
Fan o‘qituvchilari: O. Zaripov, R. Qorshubayeva, A. Radjabov, G. Pardayeva
K. Muxammadiyeva, S. Goyibnazarova,
Kafedra mudiri: E. Abdumannatov