Institusional - davlat, partiyalar, turli tashkilotlarni o’rganadi.
Antropologik – siyosatni ijtimoiy omillar emas balki inson tabiati, har bir odamga xos bo’lgan ehtiyojlar belgilaydi.
Faoliyatli yondashuv – siyosat – butun jamiyat uchun majburiy qarorlarni tayyorlash, qabul qilish va amalga oshirish jarayonidir.
Qiyosiy usul – dastlab Platon va Aristotel qo’llagan.
Tarixiy – tarixiy xatolar o’rganiladi.
Umummantiqiy usullar – induksiya, deduksiya, analiz va sintez, modellashtirish.
Empirik tadqiqot usullari – siyosiy voqelik to’g’risida birlamchi axborot olish usullari
Bixevioristlar fikricha, siyosatshunoslik qat’iy ilmiy, empirik usullar yordamida odamlarning bevosita kuzatish mumkin bo’lgan siyosiy xulq- atvorini o’rganishi kerak. Dalillar va qadriyatlari bir-biridan ajratish, fanni qadriyatli mulohazalardan xoli qilish tarafdori sifatida ular bilish jarayonida faqat dalillar va mantiqqa suyanishni taklif etadilar. Ular amaliy siyosatshunoslikning rivoji uchun shart sharoitlar yaratdi.
Amaliy siyosatshunoslik vazifasi aniq tavsiyalar va qisqa muddatli bashoratlarni muayyan sub’ektlar uchun ular faoliyati samaradorligini oshirish maqsadida bayon etishdan iborat.
“Siyosat” tushunchasi. Uning tuzilishi, vosita va usullari
Siyosat nazariyasini o‘rganish eng avvalo siyosat tushunchasini, uning jamiyat hayotida tutgan o‘rni va funktsiyalari, tuzilishi, vositalari va usullarini aniq tasavvur qilishni taqozo etadi.
Siyosat tushunchasi qadimgi Yunonistonda (yunoncha, “polis” – shahar) paydo bo’lib, u davlat boshqaruvining turli shakllarini anglatgan. Siyosatga doir ilk nazariy qarashlar ham qadimgi Yunonistonda Aristotelning “La politika” (“davlatga nima tegishli bo’lsa – u haqida”) asarida yaratilgan. “Siyosat” tushunchasini aniqlashtirish, uni mazmun-mohiyatini ochib berish va tadqiq etish uzoq davrlar mobaynida monarxiya, respublika va davlatning boshqa shakllarini tadqiq etish, jamiyat va davlatni bir-biridan ajratish (N.Makiavelli), cherkov institutlari (Xristianlik an’analari) va fuqarolik jamiyati (J.Lokk), davlatni iqtisodiy va ijtimoiy tuzum bilan o’zaro aloqadorligini aniqlashga doir (A.Smit) ilmiy izlanishlar jarayonida o’z takomiliga yetdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |