Irshodga javob bermay, bir majlis qurib, keyin ketishi mum-kinligini
aytib, iltimos qiladi. Notiq majlisni juma kuniga tayinlaydi. Boshqa
odamlar qatori shoh va uning a'yonlari ham masjidi Jomega yig'i-
ladilar. O'sha kuni M avlono Irshod shunday ehtirosli nutq so'zlaydi-
ki, yig'ilgan xaloyiq ho'ng-ho'ng yih'lay boshlaydi. Notiq hamma-
ning nutqqa berilib ketib yih'layotganini ko'radi. Shunda Mavlono
71
Irshod o'z notiqligining. yana bir kuchini namoyish qiladi - u
to'satdan shunday kutilmagan burilish yasaydiki, hamma birdaniga
ko'z yoshi aralash qah-qah soladi.
Shoh Shijo' ham xaloyiq ham buyuk notiq M avlono Irshodni
hurmat-ehtirom bilan kuzatib qo'yadilar.
O'zbek xalqi orasida M avlono Irshodga o'xshagan notiqlar juda
ko'p bo'lgan. Ulardan biri farg'onalik mashhur notiq Q ozi O 'shiy
bo'lgan. U O 'sh shahrida qozilik lavozimida ishlagani uchun Qozi
O 'shiy taxallusiga ega bo'lgan.
U xalq o'rtasida juda katta obro'ga ega edi. Yuqoridagi asarda
yozilishicha, Eronning Siiston viloyati xalqi qattiqqo'lligi bilan dong
chiqargan bo'lib, hatto gadoyga ham non bermas ekan.
Qozi O'shiy
esa
bu xalq'ning ko'ngil qidfini so'z kaliti bilan ochib yumsha-
taman deydi.
U
Siistonga borib, bir-ikki hafta shu xalq' ichida
yuradi, ularning ruhiy holatini o'rganadi. Shahar Qozisidan rux-
sat olib, juma kuni masjidi Jomeda katta nutq so'zlaydi, notiq
bilan baravar xalqning flg'oni falakka ko'tariladi. Siiston xalqi
topgan-tutganini minbar ostiga tashlaydi. Lekin Qozi O'shiy
nutqi uchun hech kimdan haq olmasHgini aytadi, buni eshitgan
Do'stlaringiz bilan baham: |
