O‘zbekiston respublika oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi “qurilish” fakulteti “bino va inshootlar kurilishi” kafedrasi

γ₅+γ₉+γ₁₀=46,09+19,34+31,51=96,95%
Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari (3) asosan (8-jadvaldagi 0 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷700 mm)


yoki Q₂=V₂·ρ_m=94,71·1,8=170,47t\soat
Bu yerda T_f=T*k_f=4160*0,85=3536 (260 kun*2 ta smena*8 soat=4160 soat 1 yilda)
Qolgan jarayonlar uchun ham hisoblash ishlari yuqorigidagidek bajariladi va olingan natijalar jadval 8 kiritiladi.
Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 1 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷200 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 2 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷90 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 3 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷90 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 4 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷20 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 5 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 20÷40 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 6 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 40÷90 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 7 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷50 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 8 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷5 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 9 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 5÷10 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 10 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 10÷20 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 11 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0,16÷5 mm)


Dastlabki xom ashyolarning yillik unumdorliklarini (1) va (2) formulalar asosida hisoblaymiz.


Tugallangan bosqichning soatlik ish unumdorliklari(8-jadvaldagi 12 jarayon uchun, mahsulot fraksiyasы 0÷0,16 mm)

Maydalangan xom ashyolarning sifat va son ko‘rsatgichlari bo‘yicha tartibi

Jadval 8.

Jarayonlar-ning ketma-ketligi	Mahsulot fraksiyasi,mm	Mahsulot-ning chiqish belgisi, γn	Miqdori, %	Uyma zichligi, ρm, t\m^3	Texnologik sxema bo‘yicha unumdorligi.
					m^3\soat	t\soat
0	0÷700	γ0	100	1,8	94,71	170,47
1	0÷200	γ1=80	100	1,7	100,28	170,47
2	0÷90	γ1=γ2	100	1,5	113,65	170,47
3	0÷90	γ3=γ2+γ7	138,25	1,5	157,12	235,68
4	0÷20	γ4=100-γ5	53,91	1,4	76,09	106,53
5	20÷40	γ5	46,09	1,45	44,1	63,94
6	40÷90	γ6=γ2+γ4	38,25	1,45	44,97	65,2
7	0÷50	γ7	38,25	1,45	44,97	65,2
8	0÷5	γ8=γ4-γ9-γ10	3,05	1,45	8,35	12,1
9	5÷10	γ9	19,34	1,4	25,89	36,24
10	10÷20	γ10	31,52	1,4	41,56	58,18
11	0,16÷5	γ11=γ8-γ12	0,95	1,45	5,7	2,27
12	0÷0,16	γ12	2,1	1,3	2,95	3,83

Ishlab chiqarish unumdorligini hisoblash
Korxonaning material balansi va unumdorligi boshlang‘ich tog‘ jinslari hamda tayyor mahsulotlarning miqdoriga qarab aniqlanadi. Berilgan unumdorlik va qabul qilingan ish rejimiga asosan ularning yillik, kunlik va soatlik miqdori jadval 8 asosida quyidagi jadval 9 shaklida bajariladi.
Korxonaning ishlab chiqarish dasturi
Jadval 9

Mahsulot turlari	Unumdorlik, m^3\tonna
	Soatlik	kunlik	Yillik
Shag‘al (donadorligi), mm 5...10 mm	25,89\36,24	352\493	91547\128145
10...20 mm	41,56\58,18	565\791	146956\197945
20...40 mm	44,1\63,94	731\1060	190166\205724
Qum (boyitilgan) 0,16...5 mm	5,7\8,27	77\112	20155\29243
Jami tayyor mahsulot	117,25\166,63	1595\2266	414596\589204
Chiqindilar	2,95\3,83	40\52	10431\13543
Jami boshlang‘ich tog‘ jinsi	113,65\170,47	1546\2318	401866\602782

Eslatmalar: 1. Jadvalning kunlik va yillik qiymatlari mos holda bir soatlik miqdorini vaqt bo‘yicha foydalanish koeffisiyenti (k_f), hisobga olgan holda aniqlanadi.

2. Kasr chizig‘i suratida xajmi (m³) va maxrajida esa massasi (t)berilgan.


Uskunalarni tanlash va hisoblash
Asosiy texnologik uskunalar sxemalar asosida va shu texnologik jarayonlarga to‘g‘ri keluvchi eng yuqori soatlik yuklanishlar asosida tanlanadi va hisoblanadi. Soatlik yuklama esa quyidagicha aniqlanadi
q_c=Q₂^(v2) k_n (4)
bu yerda Q₂^(v2)- mahsulotning bir soatlik hisobiy unumdorligi, m³\s, t\s
k_n-ashyolarning notekis uzatilishini hisobga oluvchi koeffisiyent, (k_n=1,05...1,15).
Ishlab chiqarish unumdorligiga asosan boshlang‘ich jinslarning bir soatlik chiqish miqdori 113,65m³\soat, yoki 170,47 t\soat (jadval 9). U holda eng yuqori soatlik yuklama (4) formulaga asosan:
q ¹_c=113,65·1,10=125 m³\soat
q²_c =170,47·1,10=187 t\soat
bu yerda k_n=1,10 qabul qilamiz.
Maydalagich uskunalarining ish unumdorligi maydalanadigan ashyolar tavsifi asosida aniqlanadi. Jag‘li va konussimon maydalagichlarning hisobiy unumdorligi quyidagicha aniqlanadi (m³\soat):
Q_j=Q_c·k₁·k₂·k₃·k₄ (5)
bu yerda Q_c- soatlik yuklama, m³\soat;
k₁-ashyoning maydalanishi uning mustahkamligi bo‘yicha to‘g‘rilovchi koeffisiyent (k₁=0,8...1,2);
U tog‘ jinsining mustahkamligiga bog‘liq bo‘lib: 250 MPa ortiq bo‘lsa – k₁=0,8; 200-250 MPa – 0,85; 180-200 MPa – 0,9; 150-180 MPa – 0,95; 60-150 MPa – 1,0; 60 MPa dan kichik bo‘lsa – 1,2 qabul qilinadi.
k₂- ashyolarning tashqi ko‘rinishini hisobga oluvchi koeffisiyent.
Chaqiq tosh jinslari uchun k₂=1, shag‘alsimon va cho‘kindilar uchun k₂=0,85;
k₃- ashyolar yirikligini hisobga oluvchi koeffisiyent.
U texnologik loyihalash me’yorlari (1) asosida qabul qilinib, k₃=0,89...1,28 orasida o‘zgaradi;
k₄- ashyolarning namligini hisobga oluvchi koeffisiyent. Ashyolar namligi 5...11% bo‘lganda, k₄=1...1,65 qabul qilinadi.

W, namlik, %	5	6	7	8	9	10	11
k4	1,0	1,1	1,21	1,325	1,43	1,54	1,65

Jag‘li (konussimon) maydalagichlarning hisobiy unumdorligini (5) formula orqali hisoblaymiz;