O’zbеkistоn rеspublikasi хalq ta’limi vazirligi jizzaх davlat pеdagоgika instituti

Ta’lim sohasidagi islohotlar
O‘zbekistonning bozor iqtisodiyotiga o‘tish yo‘lidagi sa’y-harakati davlat va jamiyatning barcha sohalardagi, shu jumladan, ta’lim tizimi faoliyatidagi chuqur islohotlar bilan bog‘liq. Xalq ta’limini qayta tuzishning samaradorligi faqat ajdodlarning turli faoliyat sohasidagi tajribalarini to‘plovchi va jamiyatning yanada rivojlanishi uchun puxta zamin hozirlovchi muassasa sifatida tan olinishi bilangina emas, balki ular samarali faoliyat ko‘rsatishi uchun zarur resurslarni bun-yod etish bilan ham belgilanadi.
Xalq ta’limi muassasalarining tashkiliy-boshqaruv asoslarini o‘zgartirish maktab iqtisodini qayta qurish bilan yonma-yon ketmoqda. Moliya-kredit vositasi amal qilinishining o‘ziga xos tomonlarini tadqiq etish ta’lim muassasalari iqtisodini tashkil etish sifatini baholashda muhim ahamiyat kasb etadi. Bu respublikani mutaxassislar bilan ta’minlash va moliyalashtirish hajmiga bog‘liq bo‘lib, birinchidan, davlat iqtisodining ahvoli, ikkinchidan, ta’lim siyosati bilan belgilanadi.
U yangi avlodda insoniyat rivojining barcha bosqichlarida to‘plangan tajribani mustahkamlash va madaniyat, fan-texnikani, umuman, jamiyatni yanada rivojlantirish uchun da’vat etilgan. U o‘ziga xos qonuniyatlarga muvofiq faoliyat yuritadi va bevosita ijtimoiy-iqtisodiy hamda siyosiy sharoitlar ta’siri ostida rivojlanadi.
Bugungi kunda Kadrlar tayyorlash milliy dasturi yosh avlodga uzluksiz ta’lim berish va uni tarbiyalash jarayonini yaxlit qamrab oladigan yagona ta’lim majmui hisoblanadi. Bunda ta’lim tizimining har bir bo‘g‘ini alohida o‘rin va mas’uliyatga ega. Dasturni to‘liq amalga oshirish, qo‘yilgan vazifalarga erishish ana shu bo‘g‘inlarning holati va rivojlanish darajasiga, ularning o‘zaro uyg‘unligiga bog‘liq.
Ta’lim-tarbiya sohasidagi islohotlar quyidagi bosqichlarda amalga oshirilmoqda:
Birinchi bosqich – o‘tish davri bo‘lib, 1997-2001 yillarni o‘z ichiga oladi. Bu davr mavjud kadrlar tayyorlash tizimi salohiyatini saqlab qolish, ta’lim tizimi faoliyatini tubdan yaxshilashga qaratilgan me’yoriy-huquqiy, ilmiy-uslubiy, moddiy-moliyaviy shart-sharoitlarni yaratish davri bo‘ldi. Bu bosqichda bajarilishi lozim bo‘lgan asosiy vazifalar quyidagilardan iborat bo‘ldi:
— zamon talablariga javob beruvchi pedagogik kadrlar tayyorlash;
— ta’lim tizimining barcha bosqichlarida o‘qitiladigan fanlardan o‘quv standartlarini yaratish;
— mazmunan va shaklan yangi o‘quv dasturlari ustida ishlash;
— 9 yillik ta’lim bazasida 3 yillik akademik va kasb-hunar ta’lim tizimini joriy qilish;
— soha xodimlarining ijtimoiy himoyasini kafolatlash va boshqalar.