O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti magistratura bo’limi

2 ASINXRON ELEKTR YURITMALARNING CHASTOTAVIY-PARAMETRIK TIZIMI VA UNING ELEMENTLARINI MATEMATIK IFODALASH. 2.1 Faza rotorli asinxron motorning matematik ifodasi . Har qanday o'zgaruvchan tok mashinasining matematik tavsifi ishlab chiqishda ishtirok etgan elektr mashinalarining umumiy nazariyasiga asoslanadi: Gorev A. A., Park R., Kopylov I. P., Dolivo-Dobrovolskiy M. V., Kovacha K., Kasyanova V. T., Kazovskiy E. Asinxron elektr motorining to'liq matematik tavsifi A, B, C uch fazali koordinatalar tizimida amalga oshiriladi, uch fazali asinxron mashinaning ekvivalent sxemasi 2.1-rasmda keltirilgan

.

.

2.4 Fazali rotorli asinxron motorning o'zgaruvchan kattaliklarini bilvosita aniqlash. Faza rotorli elektr motoridan foydalanish rotor davri parametrlarini o'lchashga imkon beradi tok va kuchlanish kabi. Bunga asoslanib, elektr yuritmasining tezligini bilvosita usul bilan aniqlash mumkin. Hozirgi vaqtda tezlikni o'lchash uchun har xil turdagi kuzatuvchilardan foydalanadigan ko'plab sensorsiz elektr yuritma tizimlari mavjud. Biroq, kuzatuvchilar murakkab matematik modellarga asoslangan bo'lib, ular har doim ham qulay tarzda o'lchanmaydigan elektr motor parametrlarini talab qiladi, masalan, tok ulanishi [39, 83]. Rotor zanjirida chastota-parametrik regulyatori bo'lgan tavsiya etilgan elektr yuritmada rotorning aylanish tezligi bilvosita usul bilan aniqlanadi. Ushbu ishda taklif qilingan usul rotor tokining chastotasini o'lchashga asoslangan. ABC statsionar koordinatalar tizimida o'lchangan rotor toki Park transformatsiyalari yordamida dq0 aylanadigan koordinatalar tizimiga o'tkaziladi (2.15-rasm). Dq0 koordinata tizimining ω aylanish tezligi elektr motor valining ωr aylanish tezligiga teng [87].

2.5 Xulosalar 1.Chastota-parametrik elektr yuritma tizimlariga moslashtirilgan asinxron elektr motorining matematik tavsifi taklif qilingan. Bu harakatlanuvchi o'z-o'zini yo'naltiruvchi gi koordinatalarini kiritishga asoslangan. 2.Ekvivalent kontur usuli asosida ikki bo'g'inli chastota konvertorining matematik tavsifi bajarildi; 3.Elektr motorining rotor zanjirini va induktiv-aktiv yuklamada ishlaydigan invertorning chiqish zanjirini o’zgarmas tok bo’g’iniga qisqartirish orqali taklif qilingan elektr yuritmasining elektromagnit jarayonlarining tavsifi taklif etildi; 4.Rotor tokining chastotasini o'lchashga asoslangan va boshqa tezlikni kuzatuvchilarga nisbatan sodda matematik model bilan tavsiflangan elektr motorining tezligini bilvosita aniqlash usuli taklif etildi.