O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI

MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI

O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI

FIZIKA FAKULTETI

BF-1901 guruh talabasi

Asatullayeva Nasibaning

Klinik dozimetriya fanidan

Yadro nurlanishlarining modda bilan o‘zaro ta’siri

mavzusida tayyorlagan

KURS ISHI

Qabul qildi: To‘ymuradov A.

Toshkent-2023

Mundarija

Kirish			2
	Asosiy qism		3
	1.1	Og‘ir zaryadlangan zarralar energiyasining ionizatsion yo‘qotishi.	3
	1.2	Yengil zaryadlangan zarralarning muhit bilan o‘zaro ta’sirlashishi	7
	1.3	γ-kvantlarning muhit bilan o‘zaro ta’siri . . . . . . . . . . . .	9
	Xulosa		13
Adabiyotlar ro‘yxati			14

1

Kirish

Kurs ishining hajmi.Kurs ishi uchta qismdan iborat.Ular kirish qism, asosiy qism,

xulosa qismlaridir. Kurs ishida 5 ta rasmdan foydalanilgan. Kurs ishida 6 ta

adabiyotlardan foydalanilgan.Hamda 3 ta saytdan foydalanilgan.

Kurs ishi mavzusining dolzarbligi. XX asrning 40 - 50-yillarida yadro fizikasi va texnikaning jadal rivojlanishi, atom energiyasi va radioaktiv izotoplarning texnika, tibbiyot va ionlovchi ta’sir ishlarida keng qo‘llanilishi hamda yadro qurollarining sinovdan o’tkazilishi bir qator yangi muammolami paydo qildi. Bu muammolar ko‘p hujayrali organizmlar yoppasiga nurlanganida ularning radiatsion shikastlanganini tadqiq qilish; organizmlaming nurlan-ishga turli darajada sezgirligi sabablarini aniqlash, zararli mutatsiyalaming paydo bo‘lishida radiatsiyaning ahamiyatini aniqlash, nurlanish ta’siri oqibat-larini o‘rganish (umrning qisqarishi, o‘sma kasalliklarining ko‘payib ketishi, immunitetning pasayishi sabablari) va boshqalardan iborat.
Kurs ishining maqsadi. Zaryadlangan og‘ir va yengil zarralar, shuningdek, gamma-kvantlarning modda orqali o‘tishi, ularning modda bilan o‘zaro ta’siridagi o‘ziga xosliklari bilan tanishish.
Kurs ishining vazifalari. Og‘ir va yengil zaryadlangan zarralarning en-ergiya yo‘qotishi uchun Bete tenglamasini tahlil qilish, gamma-kvantlar modda bilan ta’sirlashgandan energiya yo‘qotishidagi qonuniyatini o‘rganish.
Kurs ishining hajmi. Kurs ishi 3 ta qismdan tashkil topgan bo‘lib, kirish, asosiy qism va xulosa qismlaridan iborat. Unda 8 ta rasmdan hamda 4 ta adabiyotdan foydalanilgan.

2

•