O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg’ona davlat universiteti sirtqi bo’lim

Tо‘pga ketma- ket ega bо‘lish
Tо‘pga ketma- ket ega bо‘lish- bu munozarali tashlash о‘ringa,tо‘pni “jonlantirish” usulidir.
Munozarali tashlashlari barcha holatlarida, jamoalar maydoncha chegaralarini tashqarisidan tashlash uchun tо‘pga ega bо‘lish huquqiga ega.
О‘yinni bir qismi tugashida tо‘pga ketma- ket ega bо‘lish huquqini olgan jamoa, ikkinchi qismini markaziy chiziq bо‘ylab, maydoncha chegarasini tashqi qismidan tо‘pni tashlash bilan boshlanadi.
Tо‘pni nazorat qilish
Tо‘pni olib yugurish, bilan turib uni oyoq bilan urish, oyoq qismlari bilan uni blokirovka qilish yoki tо‘pni musht bilan urish qoidani buzish hisoblanadi. Lekin tо‘pga oyoq qismlari bilan tasodifan tegib ketish- qoida buzilishiga kirmaydi.
Tashlangan tо‘p
Tashlangan tо‘p uchun:
Jarimali tashlashdan – bir ochko;
Ikki ochkoli zonadan – ikki ochko;
Uch ochkoli zonadan – uch okko hisoblanadi,
Tashlash
О‘yinchi maydondan tashqarida turib, maydonga tо‘pni uzatgandan tashlash rо‘y beradi.
Xakam tо‘pni qо‘ldan qо‘lga berishi, yoki tashlashni amalga oshirayotgan uchinchini turgan joyidagi polga qо‘yishi zarur.
Bundan tashqari u tо‘pni tashlashi, yoki tо‘pni polga sakratib (polga urib) uzatishi mumkin. Bunda quyidagi shartlar amalga oshirilishi zarur:
xakam tо‘p tashlashni amalga oshirishi kerak bо‘lgan о‘yinchidan tо‘rt metr uzoqlikda joylashishi:
tashlashni amalga oshirishi kerak bо‘lgan о‘yinchi xakam kо‘rsatgan yerda turishi kerak.
О‘yinchi tо‘p tashlashni maydon chegarasidan tashqarida, о‘yin qoidasi buzilgan yoki о‘yin tо‘xtatilgan yerdan ( chiziq orqali joy bundan istisno), xakam kо‘rsatilgan joydan amalga oshirishi zarur.
О‘yinning barcha qismlarini boshlanishida ( birinchisidan tashqari yoki jarima tо‘p tashlashlar amalga oshirilgan, texnik, sportga oid bо‘lmagan yoki diskvatlifikatsiya foli amalga oshirilgan), maydoncha chegarasidan tashqi qismidan, kotiba stolchasi qarshisidagi markaziy chiziq bо‘ylab, oxirgi yoki yagona jarima tо‘p tashlashni muvoffaqiyatli bо‘lgan yoki bо‘lmaganidan qathiy nazar tо‘pni tashlash amalga oshiriladi. О‘yingi oyoqlarini markaziy chiziqni ikki tomoniga joylashtirib, tо‘pni о‘yin maydonchasini xoxlagan yeriga joylashgan sherigiga uzarish xuquqiga ega.
Har safar tо‘p savatga tushganda, lekin tо‘pni tashlash yoki jarimali tashlash inobatga olinmaganda, keyingi tо‘pni tashlash jarimali tashlash chizig‘i qarshisidagi, maydoncha ortidan amalga oshiriladi. О‘yinda tashlangan yoki jarimada savatga tо‘pni tashlangandan sо‘ng, jamoaning hohlagan о‘yinchisi, tо‘p tashlangan chiziqning maydon orqasidan hohlagan joyidan tо‘pni tashlashi mumkin.