O`zbekiston respublikasi oliy ta’lim vazirligi


Download 0.64 Mb.
bet6/8
Sana08.02.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1177060
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Shanxay xalqaro tashkiloti

Hindiston va Pokiston ShHTga qiziqish bildirish. Bu ikki davlat xalqaro va mintaqaviy antiterror tuzilmasining muhim elementlari hisoblanadi. Har ikki davlat hududida terrorchilik tashkilotlari faoliyat yuritadi, bundan tashqari, Janubiy va Markaziy Osiyoning geografik jihatdan yaqinligi tufayli bu yerda terrorchilik tashkilotlari yaqin munosabatlarga ega boʻlib, baʼzan bir butunlikni tashkil qiladi. Shuning uchun Hindiston va Pokiston terrorizmga qarshi kurashda ShHT bilan oson til topishadi.
Iqtisodiy hamkorlik nuqtai nazaridan Janubiy Osiyo Hind okeaniga chiqish imkoniyatiga ega, Xitoy, Rossiya va Markaziy Osiyo davlatlari oʻz mahsulotlarini Hind okeani orqali eksport qilishdan manfaatdor. Hindiston va Rossiya allaqachon Rossiyani Hind okeani bilan bog‘laydigan janubiy-shimoliy yo‘lakni yaratgan va Markaziy Osiyo davlatlari Hindiston va Pokistonni dengizga chiqish yo‘llaridan biri sifatida ko‘rmoqda. Shu bois, iqtisodiy hamkorlik sohasida Hindiston va Pokiston ShHTga bemalol integratsiyalashishi mumkin.
Bu ikki davlatning jahon miqyosida ma’lum bir salmog‘i bor, shuning uchun ularning ShHTga kirishi mumkin bo‘lgan siyosat, iqtisodiyot, xavfsizlik, transchegaraviy hamkorlik, demografiya, madaniyat va boshqa sohalarda tashkilot ko‘lamini kengaytiradi. Ammo Hindiston va Pokiston ShHTga qo'shilsa, bir qator muammolar paydo bo'lishi mumkin:
1. Agar Hindiston ShHTga bir oʻzi qoʻshilsa, bu Janubiy Osiyodagi barqarorlikka salbiy taʼsir qiladi.
2. Agar bitta Pokiston kirsa, bu ShHTga aʼzo davlatlar oʻrtasidagi ichki munosabatlarning chigallashishiga olib keladi.
3. Agar ular bir vaqtda kirsa, ikki tomonlama munosabatlari sezilarli darajada yaxshilanmasa, ShHTning oʻzi Hindiston-Pokiston qarama-qarshiliklari va oʻzaro hujumlar qurboniga aylanadi.
Janubiy va Markaziy Osiyo keskin qarama-qarshiliklar va murakkab muammolarga ega bo'lgan ulkan mintaqaning bir qismidir. Hindiston va Pokistonning ShHTga qoʻshilishi ShHTning geosiyosiy taʼsir markazining siljishiga olib kelishi mumkin. Bu ikkala davlat ham yadro quroliga ega ekan, ularning ShHTga aʼzo boʻlishi ShHTning yadro qurolini nazorat qilish borasidagi saʼy-harakatlarini boshi berk koʻchaga olib kelishi mumkin. Hozirgi vaqtda Hindiston va Pokistonning xalqaro maydondagi mavqeining o'ziga xosligi shundan iboratki, bu davlatlar ShHT doirasiga kira oladimi yoki yo'qligini oldindan aytib bo'lmaydi.
Eron Markaziy Osiyo mintaqasi bilan tarixan yaqin aloqalarga ega, ShHTga aʼzo davlatlar bilan doimiy aloqada. Bundan tashqari, ShHT va Eronning Afg‘oniston Tolibon harakati masalasidagi pozitsiyalari ham mos keladi. Ammo Eron mintaqaning g‘arbiy tomonida joylashgan va u bilan ShHT davlatlari o‘rtasida ma’lum geosiyosiy masofa mavjud. Eron mustaqil tashqi va ichki siyosat yuritmoqda, uni ShHTning siyosiy yo'nalishi bilan bog'lash juda qiyin. Eron va AQSh o'rtasidagi munosabatlar juda keskin, AQSh Eronni qora ro'yxatga kiritdi va bu qarama-qarshilik qanday yakunlanishini oldindan aytish qiyin. Shu bois Eronning ShHTga kirishi bir qator muammolarni keltirib chiqarishi mumkin.

Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling