O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi farg’ona davlat universiteti sirtqi bo’limi jismoniy madaniyat yo’nalishi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM,FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI


SIRTQI BO’LIMI
Jismoniy madaniyat yo’nalishi
21,23c -guruh talabasi
Asqarov Sayidjalolning
Sport mahoratini oshirish fanidan


M U S T A Q I L I S H I


Mavzu: Voleybol o’yinida hakamlar tarkibi va ularning vazifalari
Bajardi :Asqarov Sayidjalol
Qabul qildi:S.Xaydarov

Voleybol o’yinida to’pni boshqarish texnikasi usullarini o’rgatish.

Reja:

1. 
   Individual yoki yakka – yakka harakatlanish texnikasini o'rgatish
   

2. Guruh - guruh bo’lib harakat qilish texnikasi holatlarini o’rgatish

3. Jamoaning maydonda turish holatlari va jamoa bo’lib harakatlanish

4. Hujum, himoya va uzatish taktikasida harakatlanish va turish xolatlarini o’rrgatish

5. Havfsizlikni ta’minlash

Voleybol o’yini texnikasi

Voleybolda o’yin texnikasi deganda, o’yin jarayonida voleybolchilar tomonidan usullarni maqsadga muvofiq qo’llash tushuniladi. Himoya va hujumda o’yin texnikasi farqlanadi.
O’yin taktikasiga quyidagi ketma – ketlikda o’rgatiladi: individua harakat qilish taktikasi, so’ngra guruhli va jamoaviy .


Individual yoki yakka – yakka harakatlanish


Shug’ullanuvchilarda o’rgatish jarayonida bilim va malakalarni tarbiyalash zarur:
O’yin sharoitida yo’nalishni aniqlashni bilish, diqqat bilan kuzatish va o’yin holatini esda saqlab qolish zarur. Bu qobiliyatni siljishda mashqni qo’llash yo’li bilan texnikani o’rganish davrida boshqa harakatlarni birga qo’shib bajarishda tarbiyalanadi.
Ushbu o’yin sharoitda eng ko’p maqsadga muvofiq bo’lishi, ularni amalga oshirishda to’g’ri usulni tanlash, ayrim usullarni qo’llashni bilish.
Sherigi bilan o’zaro harakat qilish malakalari. O’yinni olib borish malakalarini egallashda alohida ahamiyatga ega: o’yin ritmi, o’zaro almashinish hujumda va himoyada eng ko’p samarali o’ynaydigan o’yinchiga o’tkazish va boshqalar.
Ayrim usullarni taktikasini o’rganishni texnikani o’rganish bilan paralell ravishda olib boriladi. Masalan, to’pni oshirish taktikasini bir vaqtda to’pni uzatish texnikasini o’rgatish juda ham foydali bo’ladi.
Birinchi taktik vazifani shug’ullanuvchilarni egallashi oldida turadi. Uni nafaqat to’pni oshirishni o’zini texnikasini egallagandan keyin biroq uzatish texnikasini o’rganish bilan shug’ullanish lozim
Juft – juft bo’lib mashq bajarganda uzatilgan to’pni qabul qilib oluvchi dastlab 6 zonaga joylashadi so’ngra ketma – ket 1,2,5,4 va nixoyat 3 zonada joylashadilar. To’pni uzatuvchi to’pni uzatuvchi to’rni ustidan shunday oshiradiki, chunki uni qabul qilish uchun minimum siljash talab qilinsin. Keyingi mashqlar oshirgan to’pni qabul qilib oluvchi musiaqil ravishda joyni egallaydi. Shu bilan birga to’pn oshiruvchini oldiga quyidagi vazifa qo’yiladi: oshirilgan to’pni qabul qilishni qiyinlashtirish. Ana shu maqsadda qabul qiluvchiga ikki zonada uzatishni 4 va 5, 3 va 6, 2 va 1 bajarishga vazifa beriladi, oshiruvchi esa oshirilgan to’pni qabul qilishni qiyinlashtirish uchun eng ko’p samarasini topadi.
Takomillashtirish bosqichida bu mashqni musobaqa elementlariga -------- mumkin: masalan, raqib o’nta imkoniyatni muvoffaqiyatli bajarib maksimal ochko to’plashi shart (agarda yoki qachonki oshirilgan to’pni qabul qila olmasa yoki qoniqarsiz qabul qilgan bo’lsa).
Huddi shunday printsip bo’yicha – oddiy sherigini yoki raqibini harakatidan ularni murakkablashtirishgachan voleybolchini yakkama – yakka barcha harakatini o’rganadi. To’pni uzatishda tashqarisini tashkil etadi. Bu erda -------- o’yinchilarni yakkama – yakka tirishishini sherigini qiyinchilik harakati uchun eng yaxshi sharoitni yaratishga yo’naltiriladi.