O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi namanganmuhandislik – texnologiya instituti «Kimyoviy texnologiya»

Ishni bajarish uchun asbob-uskunalar va materiallar.

1. Mufel pechi.

   
   

2. Termoelektirik pirometr.

   
   

3. Sovitish muxitlari.

   
   

4. Turli xil po`lat namunalari.

   
   

5. TK-2M, TSh-2M turidagi qattiqlikni aniqlash asbobi.

   
   

6. Qisqich, sekundomer va boshqalar.

   
   

Ishni bajarish tartibi:

1. Mufel pechi hamda issiqlikni o`lchash asbobolarining tuzilishi va ishlashi bilan tanishiladi.

   
   

2. Tekshiriladigan po`lat namunaning kritik nuqtalarini toblash usulida aniqlash uchun temir-tsementit (Fe+Fe₃C) xolat diagramma-sidan qizdirish temperaturalari topiladi.

   
   

3. Namunalarni qizdirish vaqti 1 mm diametrdagi yoki qalinlikdagi namunani 1,5 minut ushlab turiladi. Odatda namunalar shayba shaklida bo`lib, ularning diametri 15 dan 22 mm gacha, balandligi 12 dan 15 mm gacha qilib tayerlanadi.

   
   

4. Tekshiriladigan namunaning oldingi qattiqligi TK-2M priborida aniqlanadi.

   
   

5. Mufel pechining temperaturasi 920⁰ K keltiriladi va unga namunalar joylashtiriladi.

   
   

6. Qizdirish uchun muljallangan vaqt tugashi bilan namunaning biri suvda, ikkinchisi esa moyda toblanadi.

   
   

7. Sovitilgan namunalarni tekis qatlamlardan tozalanadi va uning qattiqligi (HRC) TK-2M priborida aniqlanadi.

   
   

8. Suvda va moyda toblangan po`latlarni qizdiriladi, ya`ni bo`shatiladi.

   
   

9. Bo`shatilgandan so’ng namunalarni qattiqligi (HRC) aniqlanadi.

   
   

10. Tajriba natijasida kuzatilgan ma`lumotlarni quyidagi jadvalga yoziladi.

    
    

Namunaning nоmi va uning strukturasi	Tоblashdan оldingi qattiqligi	Suvda tоblangan po`latning qattiqligi	Mоyda tоblangan po`latning qattiqligi
Kоnstruktsiоn uglerоd yuqоri sifatli pulat Stal 45 Ferrit +perlit.
	HB=	HB=	HB=
Suvdatоblanganpo`latningbo`shatilgandansungqattiqligi	Mоyda tоblangan pulatning bоshatilgandan sung kattikligi
NV=	NV=