O`zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o`rtа mахsus tа’lim vаzirligi tоshkеnt mоliya instituti

Jami	70400

Ishlab chiqarish bo’linmalari (A, V, S) va xizmat ko’rsatuvchi bo’linmalari (X, Y) yangi baholarda joylashgan, ularning ko’rsatkichlari quyida keltirilgan:

Ko’rsatkichlar	A	V	S	X	Y
Binolar maydoni, kv.m.	3000	1 800	600	600	400
Uskunalar dastlabki qiymati, sh.b.	24000	10000	8000	4000	2000
Asosiy ishlab chiqarish ishchilarining mehnat vaqti, s	3200	1 800	1 000
Ish haqining soatbay stavkasi, sh.b.	3,8	3,5	3,4	3,0	3,0
Har bo’limning o’zgaruvchi ustama sarflari, sh.b.	2800	1700	1200	800	600
X bo’linmasi sarflarining taqsimlanishi, %	50	25	25
Y bo’linmasi sarflarining taqsimlanishi, %	20	30	50

Talab qilinadi:
1. Doimiy ustama xarajatlarni bo’linmalar o’rtasida taqsimlash. Taqsimlashning to’g’ri (bevosita) usulidan foydalanib, xizmat ko’rsatuvchi bo’linmalarning xarajatlarini ishlab chiqaruvchi bo’linmalar o’rtasida taqsimlash. Har bir ishlab chiqarish bo’linmasi uchun mahsulotga ustama xarajatlarni taqsimlashning tegishli me’yorlarini hisoblash (bo’linmalar bazasi – asosiy ishlab chiqarishdagi ishchilarning mehnat vaqti).
2. Mebellar majmuasiga mavjud ikki buyurtmaning bevosita xarajatlari quyidagicha:

Ko’rsatkichlar	№ 1 buyurtma	№ 2 buyurtma
Asosiy materiallar sarfi, sh.b.	154	108
Asosiy ishlab chiqarishdagi ishchilar mehnati	Atsexda - 20 s	A tsexda- 16 s
	V tsexda - 12 s	V tsexda - 10 s
	S tsexda - 10 s	S tsexda - 14 s.
Har bir buyurtmaning tannarxini hisoblang

3. Agar firma xaridorlarga sotish bahosiga zarur foydaning 25 % ini qo’shadigan bo’lsa, har bir buyurtma uchun sotish narxini hisoblang.

4 -yil 31 dekabrida «Materiallar» scheti bo’yicha qoldiq	12
4 -yil 31 dekabrida «Tugallanmagan ishlab chiqarish» scheti bo’yicha qoldiq	3
4 -yil 31 dekabrida «Tayyor mahsulot» scheti bo’yicha qoldiq	6
Xarid qilingan asosiy va bilvosita materiallar	150
Ishlab chiqarishda foydalanilgan asosiy materiallar	145
Ishlab chiqarishda foydalanilgan yordamchi materiallar	10
Ishlab chiqarishda bevosita foydalanilgan asosiy mehnat	90
Mehnatga bilvosita xarajatlar	30
Amortizatsiya – uskunalar, binolar	19
Turli bo’limlarning boshqa ishlab chiqarish xarajatlari	9
Mehnatga bevosita xarajatlarning 70 % sifatida taqsimlangan ishlab chiqarish ustama sarflari	?
Tugallangan mahsulot tannarxi	294
Sotish hajmi	400
Sotilgan mahsulot tannarxi	292

Shu ma’lumotlarga asoslanib, jurnal provodkasini tayyorlang. Har bir provodka uchun:
1. Har bir provodkani tasdiqlaydigan, eng mos hujjat nomini aniqlang;
2. Har bir provodka uchun jurnalda muomala mazmunini bayon qiling, agar mavjud bo’lsa.
6-6. Tuttle kompaniyasi mahsulot tannarxini kalkulyatsiyalashning buyurtmalar usulidan foydalanadi. Ishlab chiqarish ustama xarajatlari rejadagi koeffitsient (u bevosita ishlab chiqarish mehnatining har bir soati 2,5 sh.b. ni tashkil qiladi) yordamida taqsimlanadi. «Tugallanmagan ishlab chiqarish» va «Tayyor mahsulot» schyotlari bo’yicha bosh va oxirgi qoldiq 0 ga teng. Bir yil ichida ishlab chiqarilgan mahsulotning hammasi sotib bo’lingan. Bundan tashqari, sizga quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Bevosita mehnat qilingan soat	50 000
Foydalanilgan asosiy materiallar	50 000	sh.b.
Asosiy ishlab chiqarish mehnat xarajatlari	100 000	sh.b.
Bilvosita mehnat xarajatlari	25 000	sh.b.
Foydalanilgan yordamchi materiallar	10000	sh.b.
Ijara to’lovi - imorat va uskunalarga	50 000	sh.b.
Boshqa ishlab chiqarish ustama sarflari	50 000	sh.b.
Sotilgan mahsulot tannarxi	275 000	sh.b.

Qayta taqsimlangan va taqsimlanmagan ishlab chiqarish ustama sarflari yil oxirida to’liq «Sotilgan mahsulot tannarxi» schetiga o’tkazilib, hisobdan chiqarildi.
Talab qilinadi:
1. Taqsimlangan ishlab chiqarish ustama sarflarini aniqlang.
2. Qilingan ishlab chiqarish ustama sarflarini aniqlang.
3. Yuqorida sanab o’tilgan faktlar bo’yicha to’la taqsimlanmagan yoki qayta taqsimlangan ishlab chiqarish ustama xarajatlari schetlarni yopish bo’yicha aks ettirish uchun jurnal provodkalarini tayyorlang.
6-7. Sharman Manufacturing Company kompaniyasining bosh jurnalidagi ba’zi schetlarda 1yil 31 yanvarda quyidagi ma’lumotlar berilgan.
Schetlar to’liq bo’lmagan, kompaniya buxgalteri oshxonada 31 yanvar 1yilda ovqatlangandan so’ng oshqozon yarasi bo’yicha shoshilinch tashrix o’tqazdi. Moliya bo’limining boshlig’i, qadrdon do’stingiz sizga quyidagi to’la bo’lmagan schetlarni va ba’zi qo’shimcha ma’lumotlarni berdi.
Asosiy materiallar

1 yanvardagi qoldiq	15 000
Asosiy materiallar kirimi		35 000