O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot univеrsitеti «Lоgistikа» tа’lim yo’nаlishi tаlаbаlаri uchun

1 – rasm. Mamlakat iktisodiyoti shakllari.
Manba: Muallif ishlanmasi
Yuqoridagi rasmda iqtisodiyoti shakllari keltirilgan. Bu rasmda mamlakat iqtisodiyoti shakllari uch guruxga bo‘lingan, birinchi gurixiga maxsulot ishlab chiqarish kiritilgan, ikkinchi guruxiga ishlab chiqarilgan maxsulotni taqsimlash kiritilgan va uchinchi gurixiga yaratilgan moddiy nematlarni istemol qilish kiritilgan Ikkinchidan XX-XXI asrlar oraligida logistika va yetkazib berish zanjirini boshkarish nazariyasi koidalarida uzgarishlar buldi.
Innovatsion paradigmning mohiyati ta'minot zanjirlarida biznes-
jarayonlarning yaxlit ko'rinishiga asoslangan bo'ladi,
Integral logistika va ta'minot zanjiri boshqaruvining yangi tushunchasi avtomatik tarzda zanjirli kontragentsiyalarning muvaffaqiyatli o'sishiga olib kelmasligi mumkin va modellashtirish va integratsiyalashgan ta'minot zanjiri rejalashtirish jarayoniga asoslangan yondashuv asosida yangi tushunchalar, usullar va modellarni ishlab chiqishni talab qiladi.
Uchinchidan, ta'minot zanjirida kontragent bo'lgan kompaniyalar faoliyat yuritadigan tashqi muhit yuqori darajadagi noaniqlik va xatar bilan tavsiflanadi.
Noaniqlik va xavf ostida qaror qabul qilish uchun etarli modellash texnikasidan foydalanish talab etiladi.
"Ta'minot zanjiri" kontseptsiyasi Logistika menejmentida ta'minot zanjiri tushunchasi kabi muhimdir
Logistika zanjiri oxirgi mijozlar uchun materiallarni izlash, ishlab chiqarish va jismoniy taqsimlashda ishtirok etadigan bir qator mustaqil kompaniyalardir.
«Yetkazib berish zanjiri» atamasi «Yetkazib berish zanjirini boshkarish» atamasi bilan bir deyarli paytda vujudga kelgan
Yetkazib berish zanjiri bu bir nechta kompaniyalar tomonidan materiallarni oxirgi istemolchi tomoniga xarakatlantirilishi.
Ta'minot zanjiri - bozorga mahsulot va xizmatlarni yetkazib beradigan kompaniyalarning muvofiqlashtirilishi.¹²
Ta'minot zanjiri mijozlarni qoniqtirish jarayonida bevosita yoki bilvosita ishtirok etadigan bosqichlardan iborat.
Yetkazib berish zanjiri uz ichiga uch va undan ortik korxonalarni materiallar va tayer maxsulotlarni oxirgi istemolchiga yetkazib berish uchun jalb etadi. SHuni kayd etish lozimki u uz ichiga oxirgi mijozni oladi.

¹²¹² Карриева Й., Неъматов К., Машарипов А. ТИФда транспорт таъминоти. Дарслик. – 2009.