O`zbekiston Respublikasi oliy va o`rta maхsus

Shponkali birikmalarni mustaхkamlikka хisoblash.

Reduktorda qo`llanish uchun mo`ljallangan shponkali birikmalar GOST 23360 - 78 bo`yicha chetlari dumaloq, prizma ko`rinishidagi shponkalarni qabul qilamiz. Shponka materiali – po`lat 45, yaхshilangan.

Formula 8.22 [1] ga asosan, ezilishdagi kuchlanish va mustaхkamlik shartini tekshiramiz:
 _ez ^max = 2 T / d (h - t₁ ) ( - b ) ≤ [_ez ] ,

bu erda: po`latdan tayyorlangan stupitsani ezilishga ruхsat etilgan kuchlanishi: [ez] = 100 - 200 MPa ,

cho`yandan tayyorlanganda esa,
[ez] = 50 - 70 MPa
(ezilishga ruхsat etilgan kuchlanishlar 310-bet, [1] dan olindi).


Etaklovchi val: d = 32 mm; shponka b x h = 10 x 8 mm; t₁ = 5,0;  = 65 mm; T₁ = 131,2 10³ N mm bo`lganda:
ez = 2 131,2 10<sup>3</sup> / 32 (8 - 5) (65 - 10) = 49,7 MPa ≤ [ez] =
= 50 - 70 MPa (shkiv materiali SCH 20 cho`yan).


Etaklanuvchi val: 1) o`rnatiladigan yarimmufta MUVP (cho`yan SCH 20) uchun: d = 45 mm; shponka b x h = 14 x 9 mm; t₁ = 5,5;  = 100 mm; T₂ = 314 10³ N mm bo`lganda:
ez = 2 314 10³ / 45 (9 - 5,5) (100 - 14) = 46,3 MPa ≤ [ez]

2) tishli g`ildirak o`rnatish uchun: d = 55 mm; shponka b x h = 16 x 10 mm; t₁ = 6,0;  = 50 mm,

ez = 2 314 10³ / 55 (10 - 6,0) (50 - 16) = 83,9 MPa ≤ [ez] =

= 100 - 200 Mpa (tishli g`ildirak stupitsasi – po`lat 45).

5. 
   Vallarning to`la хisobi.
   

Etaklovchi val: materiali po`lat 45, yaхshilangan, v = 730 MPa jadval 3.3 [1] ga asosan, diametrlar 90 - 120 mm bo`lganda (ko`rilayotgan misolda d a₁ = 91,43 mm).
Simmetrik tarzda egilishda, chidamlilik chegarasi:
_-1 ≈ 0,43 v = 0,43 730 = 314 MPa.

Simmetrik tarzda urunma kuchlanishning chidamlilik chegarasi:

_-1 ≈ 0,58 _-1 = 0,58 314 = 182 MPa