O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim

B.R.Qodirovning fikricha: "Ma'lum bir faoliyatga qiziqmay turib qobiliyat haqida gapirib bo’lmaydi. Va o’z navbatida har qanday qobiliyatli bola hali iste'dodli degani emas. Ko’p qirrali va rivojlangan qobiliyatlar iste'dodli bola shaxsining moddiy asosini tashkil etadi, xolos. Aksincha, iste'dodli bola qobiliyatsiz bo’lishi mumkin emas. Bu fikrlardan ko’rinib turibdiki, iste'dodli bola sof fikrli, har xil qobiliyatga va umuman aqliy rivojlanishga tayyor turgan hozirjavob, nodir shaxsiy xususiyatlarga to’la boladir.

Tayanch iboralar

Aqliy rivojlanish mezoni (ong JQ - aqliy yosh (AYo) va xronologik yosh (XYo) orasidagi munosabatni bildiruvchi mezon. A.r.m. ushbu formula orqali aniqlanadi:
JQ = x 100
Intellektning biror bir yosh shkalasiga suyangan holda test natijalari orqali rivojlanishini aniqlash mumkin.
Geniallik (lot. Genius - aql zakovat, buyuk iste'dod) - shaxsning eng yuksak darajadagi ijodiyoti bilan o’zini namoyon qilish hodisasi.
Zehn, layoqat - nerv tizimining ba'zi genetik nazariyalari anatomik- fiziologik xususiyati bo’lib, u kishida qobiliyatlar tarkib topishi va rivojlanishining dastlabki individual tug’ma tabiiy zaminidir.
Iste'dod - shaxsning ma'lum faoliyatida ifodalanadigan qobiliyatining yuqori darajasi.
Kommunikasion qobiliyatlar - kishining boshqa odamlar bilan bo’ladigan muloqotni yaxshilaydigan va birgalikdagi faoliyatda psixologik qovushuvchanlikni ta'minlaydigan qobiliyat.
Layoqat - nerv tiziminnig ba'zi irsiy determinlashgan anatomfiziologik xususiyati. Odamda qobiliyatlarni tarkib toptirish va rivojlanishining dastlabki yakka tug’ma, tabiiy zaminidir.
Mayl - shaxs qiziqishlari va fikrlarining biror faoliyat bilan shug’ullanishga jalb etilganligi, shaxsda kuchli istak, hohish tarzida namoyon bo’lib, bajo keltirilganda odamga mamnuniyat baxsh etadi.
Musiqiy qobiliyat - shaxsning musiqiy layoqatini belgilovchi psixologik xususiyatlari.