O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi a. D. Abdazimov, Е. O‟ljayev, N. N. Omonov


Download 2.8 Kb.
Pdf ko'rish
bet50/80
Sana30.01.2024
Hajmi2.8 Kb.
#1817308
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   80
Bog'liq
TEXNIK TIZIMLARNI BOSHQARISH

 
11 - LABORATORIYA ISHI 
TIRSAKLI VAL AYLANISHLARI CHASTOTASI
DATCHIKLARINI O‟RGANISH 
 
ISHNING MAQSADI: tirsakli val aylanishlari chastotasi datchiklari 
tuzilishi va ishini o„rganish. 
JIHOZLAR: Tirsakli val holatining qismlarga ajratilgan (yoki kesimda 
bo„lgan) datchiklari, ko„rgazmali plakatlar. 
TOPSHIRIQ: 
Talabalarga 
tirsakli 
val 
aylanishlari 
chastotasining 
datchiklarini tuzilishi va ishini tavsiya etiladigan adabiyotlar va datchiklarning 
namunalari bo„yicha o„rganish, datchik g„altagining qarshiligini ommetr 
yordamida o„lchash orqali yaroqliligini tekshirish taklif etiladi.
 
Ishning mazmuni 
1. Mazkur metodikadan va tavsiya etiladigan adabiyotlar ro„yxatida 
keltirilgan texnik adabiyotlardan foydalangan holda tirsakli val aylanishlari 
chastotasi va holati datchiklarining tuzilishi, ishi va o„ziga xos xususiyatlarini 
o„rganish? 


129 
2. Hisobotni sxemalar, 
chizmalar 
bilan to„ldirish 
va o„rganilgan 
ma'lumotlarni qisqacha konspektlashtirish. 
 
Umumiy ma'lumotlar

Iqtisodiyotning 
ko„p 
tarmoqlari 
uchun 
qiziqishni 
uyg„otadigan 
datchiklarning turli xillari ko„plab hodisalarni o„lchash uchun ishlab chiqilgan. 
Tenzonometrik datchiklar, ular yelimlangan ustunliklarning mikro egilishlarini 
o„lchaydi. Egilishlar kuchlar tomonidan yuzaga kelganligi sababli, tenzorezistorlar 
kuch va bosimni hamda deformatsiyalarni o„lchash uchun qo„llanilishi mumkin. 
Peezoelektrli datchiklar kristallardan iborat bo„lib, ular yuklanishga chalinganda 
elektr signallarini shakllantiradi. Ion tanlanuvchi dala tranzistorlari (ISFETs) 
datchiklar hisoblanib, ular kimyoviy moddalarning konsentratsiyasini o„lchashi 
mumkin. Ular ionlarni tanlovli o„tkazish vaqtida differensial zaryadni 
generatsiyalaydigan maxsus membranalarni qo„llashadi. Dala tranzistorida 
qoplangan membrana qo„llanilishga yaroqli bo„lgan signalni generatsiyalash uchun 
ishlatiladi. Masalan, ISFET, u esa nitratning tanlovli o„zatiladigan ionlari orqali 
yer va suvdagi suspenziyaning nitratlari konsentratsiyasini o„lchashi mumkin. 
Videodatchiklar tasvirlarni uzluksiz olish uchun raqamli kamerani qo„llashadi, 
keyinchalik ushbu tasvirlardan tahlil orqali foydali ma'lumotlarni olish uchun 
dasturiy ta'minotni ishga solishadi. 

Download 2.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling