O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi ajiniyaz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti

1-bet 3-bet

2-bet

Iyelik



B irlik Kóplik
2
-ım/-im, -m

Barıs

-ı/-i, sı/-si
-bet

-ńız/-ńiz


-mız/- miz,

Tabıs

-iń/-ıń, -ń




-ımız/- imiz




-ıńız/-ińiz




Shıǵıs







Orın

Klaster dúziwde tómenedegishe talaplar qoyıladı:

1. Berilgen temanıń mazmunına baylanıslı túsinik haqqında sanamızǵa kelgen barlıq maǵlıwmatlardı jazıw;
2. Pikirler tamam bolǵansha jazıwdı dawam etiw;
3. Ilajı barınsha pikirlerdiń izbe-izligi hám óz-ara baylanıslıǵın kóbeytiwge háreket etiw.
Klasterge bóliwdi jeke túrde yaki topar aǵzaları menen birge qollanıw múmkin. Klaster usılında ortaǵa kerekli sóz jazıladı. Qaptalına sol sózge baylanıslı (tiyis, jaqın) sózler jazıladı.

2.4 Atlıqtı oqıtıwda sinkveyn usılın qollanıw
“Sinkveyn” usılı hám onı ótkeriw boyınsha túsinik. J.Still, K.Meredis, Ch.Temil tárepinen oylap tabılǵan oqıw hám jazıw tiykarında kritikalıq pikirlewdi rawajlandırıw dástúrinde hár bir oqıwshı hám oqıwshılar toparlarınıń pikirlew aktivligin asırıw, olarda kretikalıq pikirlew qábiletin rawajlandırıw ushın sinkveyn usılın qollanıw zárúrligi bildiriledi. Onıń ushın sinkveyn usılınıń ótkeriw tártibi menen tanısıp shıǵıw kerek. Biz jumısımızda atlıqlardı sinkveyin usılında oqıwshılarǵa túsindiriw ushın tómendegishe maǵlıwmatlardı usınıwdı maqul kórdik. Sinkveyn (francuz tilinen alınǵan bolıp “Bes qatar” degen máni bildiredi) maǵlıwmatlardı sintezlewge (ayrıqsha maǵlıwmatlar tiykarında ideyaların rawajlandırıw) járdem beretuǵın ırǵaqqa iye emes qosıq túrinde bayanlanadı; hár bir oqıwshınıń temaǵa sáykes maǵlıwmatlar jıynaw ushın sózler menen, olardıń variantları yaki sinonimlerin oylap tabıw arqalı pikirlew dárejesi rawajlanadı.
Sinkveyn dúziw – qospalı ideya, seziw hám emociyaların bir neshe sóz arqalı bildiriw ushın kóbirek oylanıwdı talap etetuǵın usıl.
Tiykarınan, sinkveyn dúziw ushın bes basqıshlı háreketti izbe-iz úyrenip alıw kerek.
Máselen:

• 
  Tema bir sóz benen bildiriledi (ádette atlıq tańlanadı)
  
• 
  Temanıń belgisin bildiretuǵın ekki kelbetlik sóz jazıladı (ekki kelbetlik tańlanadı)
  
• 
  Temanıń háreketin bildiretuǵın úsh sóz tańlanadı hám jazıladı. (úsh feyil sóz tańlanadı)
  
• 
  Temanıń mazmunın ańlatatuǵın gáp jazıladı, ol tórt sózden ibarat bolıwı kerek. (tórt sózden ibarat gáp tańlanadı)
  
• 
  Temanıń barlıq belgilerin bildiretuǵın, onıń mazmunın tákirarlaytuǵın bir sóz yaki gáp jazıladı (temaǵa mániles bir sózden ibarat sinonim tańlanadı).
  

Ámeliy sabaqtı oqıtıw texnologiyası