Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi begbo’tayev

Analog maʻlumotlar kanallari. Analog kanallarning eng keng tarqalgan turi - umumiy telefon kanallari (ovoz chastotasi kanallari). Tonal chastotadagi kanallarda tarmoqli kengligi 0,3 ... 3,4 kHz boʻlib, u odam nutqining spektriga mos keladi.
Ayrim maʻlumotlarning tovush chastotasi kanallari orqali uzatilishi uchun alohida signal va analog chiziqlarning xususiyatlariga mos keladigan signal konvertorlariga ehtiyoj bor. Bundan tashqari, ikkilik signallarni bevosita 0,3 ... 3.4 kHz tarmoqli kengligi boʻlgan telefon kanali orqali uzatish tezligi 3 kbit/s dan oshmasligi kerak. Haqiqatan ham, bitta bitni uzatish ikki voltli singnaldan va bir differentsial TVning davomiyligini talab qiladi:
= (3 ... 4)/(6,28 FB), bu yerda FB passbandning yuqori chastotasi.
Keyin uzatish tezligi B dir< 1/(2 ТВ).

2. Kommunikasion kanalning oʻtkazish qobiliyati

Maʻlumot qanday va qaysi tezlikda uzatilishi koʻp omillarga bogʻliq. Maʻlumot uzatish kanallari bilan tanishgan holda maʻlumot uzatishga taʻsir qiluvchi omillarni koʻrib chiqaylik. Quyidagi asosiy omillarni bilish zarur:

• 
  uzatish oʻlchovlari: chastota va eng yuqori-eng past chastotalar
  

farqi;

• 
  liniyalarning tuzilishi: nuqtaga-nuqta (point-to-point) va koʻp
  

nuqtali;

• 
  parallel va ketma-ket uzatish;
  
• 
  uzatish yoʻnalishlari: simpleks, yarim dupleks va toʻliq dupleks;
  
• 
  uzatish rejimi: asinxron va sinxron;
  
• 
  paketlar kommutatsiyasi;
  
• 
  protokollar;
  
• 
  multipleksirlash.
  

Uzatish paremetrlari: chastota va eng yuqori-eng past chastotalar

farqi.
Uzatish sifati ikkita oʻzgaruvchiga bogʻliq: chastota va chastotalar farqi. Buralma juftli telefon simi 4000 Gts chastotada bir sekundda bor yoʻgʻi 1 kbayt maʻlumotni uzata oladi. 100 MGts chastotali koaksial kabel shu vaqt ichida 10 Megabayt, 200 trln. Gts chastotali optik tolali kabel 1 gigabayt maʻlumotni uzata oladi.