O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti s. B. Baqoyev, B. B. Toxirov

26. Burchoqdoshlar ( dukkakdoshlar) oilasi. 
1. Burchoqdoshlarning gul formulasi ? Gk
(5)
Gt
1+2(2)
Ch
(9)+1
U
1.
2. Burchoqdoshlarning yer sharida qancha turi bor ? 400 turkumga 
oid, 12000 tur. 
3. Burchoqdoshlarning respublikamizda qancha turi bor ? 57
turkum,
470 ta turi . 
4. Burchoqdoshlar ildizida qaysi bakteriyalar bo`ladi ? Tugunak. 
5. Tugunak bakteriyalar qaysi elementni o`zlashtiradi ? N ni. 
6. Burchoqdoshlarning poyasi qanday bo`ladi ? Tik o`suvchi 
,ilashuvchi, o`raluvchi, yotib o`suvchi, ko`tarilib o`suvchi. 
7. Burchoqdoshlarning gullari ? Qiyshiq, ikki jinsli, shingil, kallakcha 
to`pgulda joylashgan 
8. Gultojibarglari qanday shaklda ? Kapalak. 
9. Burchoqdoshlarni tojbarglari ustidagi yirikrog`i ? Yelkan bayroqcha 
10. Burchoqdoshlar gultojibarglarni ikki yoniga joylashgani nima 
deyiladi ? Qanotcha yoki eshkak. 

---

78 
11. Burchoqdoshlarning bir-biri bilan qo`shilgan bir juft ostki 
gultojbarg esa nima deyiladi ? Qayiqcha. 
12. Burchoqdoshlarning changchilari ? 10 ta 9 tasining iplari bir-biri 
bilan qo`shilib ketgan, o`ninchisi esa erkin. 
13. Sebargaga xos xususiyat ? Bo`yi 25-50 sm keladi, ko`p yillik o`t,
barglari uzun bandli, uch yaproqchali, gullari mayda 2-3,5 sm 
keladigan boshcha shaklidagi to`pgulga joylashgan, dukkagi bir 
urug`li tuxumsimon, uzunligi 1,5-2 mm, guli asalshiraga boy, poyasi 
ko`tarilib o`sadi. 
14. Yantoqqa xos xususiyat ? Tog` etaklaridagi tekisliklarda, qir, 
cho`llarda o`sadi, , yoshi oshgan sari uning ildizi nam chuqurlikka va 
yoniga qarab uzaya boradi, yantoqning boshi olovda, oyog`i suvda 
deyishadi, guli asal shiraga boy, yozning issiq kunlarida shakar 
ajraladi, ildizi 30 m. 
15. Burchoqdoshlarning tabiatda uchraydigan turlari ? Isirg`ao`t, 
quyonsuyak, shirinmiya, oqquray, zirako`t, qashqarbeda, afsonak, 
astragal, boqila, burchoq, beda. 
16. Burchoqdoshlarning madaniy turlariga ? Mosh, no`xat, loviya, 
soya, yasmiq 
17. Burchoqdoshlarning manzarali turlariga ? Tuxumak, yapon 
saforasi, tikan daraxt, gledichiya, oq akatsiya. 
18. Burchoqdoshlarning necha turi Qizil Kitobga kiritilgan ? 60 tur, 
astragal 37 tur, oksitrops 13 tur, tangao`t 8 tur, 
19. Yeryong`oqqa xos xususiyat ? Bir yillik o`t, barglari juft 
patsimon, guli to`q sariq, dukkagi cho`ziq, gullari changlanib va 
urug`lanib bo`lgach gulli novdalari qayrilib tuproq ichiga kiradi va 
meva hosil qiladi. 
20. Burchoq o`simligiga xos xususiyatlar ? Yovvoyi yem-xashak 
o`simligi, qanotli poya yonbargchali toq bargchalar o`rnida gajaklar 
hosil bo`ladi, gullari qiyshiq ,changchilari 10 ta 9 tasining iplari bir -
biri bilan qo`shilib ketgan o`ninchisi erkin, urug`chisi bitta; mevasi 
dukkak, burchoqdoshlar oilasi vakili;
21. Burchoq o`simligi ildizida azot fiksatsiyalovchi bakteriyalarning 
o`zaro munosabati nimaga misol ? Simbiozni mutalizm shakliga. 
22. Burchoqdoshlarning mevasi ? Dukkak 
23. Sebarga turkumining nechta turi bor 7 ta. 
24. Yantoq turkumining nechta turi bor ? 4 ta . 

---

79