O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti s. B. Baqoyev, B. B. Toxirov

 

---

86 
33. Piyozdoshlar oilasi 
1. Gulqo`rg`oni yulduzsimon oqish- yashil rangli o`simlik ? Piyoz. 
2. Bosh piyozga xos xususiyat ? Ko`p yillik o`t, piyozi tuxumsimon 
va yumaloq, qobig`i qattiq, butun, qo`ng`ir, oqish, qizg`ish rangli,
poyasi 100 sm, qalin yarmidan pastki qismi shishgan , to`pguli 
sharsimon zish ko`p gulli. 
3. Qaysi oilaning yer yuzida 32 turkumga mansub 750 turini o`z 
ichiga oladi ? Piyozdoshlar. 
4. Qaysi oilaning to`pguli yoshligida qobiq bilan o`raglan ? 
Piyozdoshlar. 
5. Yer yuzida keng tarqalgan , faqat Avstraliyada uchramaydi, bu 
qaysi oilaga xos ? Piyozdoshlar. 
6. Piyozdoshlarning to`pguli ? Oddiy, soyabon, asosan sharsimon va 
yarimsharsimon, ko`p gulli. 
7. Piyozdoshlarning gulqo`rg`oni ? Oddiy, to`g`ri, gultojsimon. 
8. Piyozboshi asosan tuxumsimon va yumaloq shakllarda bo`lgan 
o`simliklar ? Bosh piyoz, lola 
9. Qaysi o`simliklar may, iyunda gullab, mevasi iyulda pishadi ? Bosh 
piyoz, yovvoyi sabzi, tok. 
10. Dorivorlik xususiyatlariga ko`ra boshpiyoz bilan yonma-yon 
turadi ? Sarimsoq piyoz. 
11. Iste`mol qilinadigan piyozlarga ? Pskom piyozi, oshanin piyozi, 
mador piyoz ( matur) qum piyoz, anzur piyoz. 
12. Xushmanzara piyoz turlariga ? Gul piyoz, cho`chqaquloq piyoz, 
Suvorov piyozi, nor piyoz, qo`shbarg piyoz. 
13. Piyozdoshlarning nechta turi qizil kitobga kiritilgan ? 10 ta turi. 
14. Piyozdoshlarning gul formulasi ? Og
3+3
Ch
3+3
U
1. 
15. Qaysi oyilani barglaring shishgan yoki yassi nashtarsimon, 
ipsimon, qalami, keng qalami, tasmasimon , ellipssimon, yaprog` 
butun yoki qirqilgan, bandsiz pastki qismi novsimon bo`ladi ? 
Piyozdoshlar. 
16. Piyozdoshlar uchramaydi ? Avstraliyada .
34. Bug`doydoshlar ( boshoqdoshlar) oilasi 
1. Bug`doydoshlarning gul formulasi ? Og
(2)+2
Ch
3,6
U
1.
2. Bug`doydoshlarning yer sharida qancha turi tarqalgan ? 600 
turkum, 10000 ga yaqin turi. 

---

87 
3. Bug`doydoshlarning O`zbekistonda qancha turi bor ? 91 turkumga 
kiruvchi 271 tur. 
4. Bug`doydoshlarning ildizi ? Qo`shimcha ildizlar yig`indisidan 
tashkil topgan popuk ildiz. 
5. Bug`doydoshlarning poyasi ? Silindrsimon, tik o`sadi, 
bo`g`imlarga bo`lingan. 
6. Qaysi oilaga mansub o`simliklarning poyasi poxol yoki somon 
poya deyiladi ? Bug`doydoshlar. 
7. Bug`doydoshlarning gullari ? Mayda, rangsiz, ko`kimtir 
boshchalarda joylashgan. 
8. Gul qipig`ining boshoqcha o`qidan chiqqan etli kattarog`i ? Ostki 
gul qipig`i 
9. Javdar o`simligiga xos xususiyat ? Lolasimonlar sinfi, 
bug`doydoshlar oilasi,adirning yuqori va tog`ning o`rta qismida 
joylashgan yalangliklarda o`sadi,bo`yi 50-150 sm keladi, u piyozli 
arpa, xarduma, tak-tak, tog`arpa, javdar deb nomlanadi. 
10. Qo`ng`irboshga xos xususiyatlar ? 26 ta turi bor, mevasining 
uzunligi 0,5 mm , og`irligi 0,1- 0,2 mg , bug`doydoshlar oilasiga 
kiradi, qo`shoyoqni uyasidan 1240 g og`irlikdagi piyozbosh zaxirasi 
topilgan, chorvachilikda katta ahamiyatga ega bo`lgan yem-xashak 
o`simligi. 
11. Qaysi oilaning barglari oddiy, ikki qator bo`lib, bo`g`imlarda 
o`rnashgan ? Bug`doydoshlar. 
12. Bir yillik, ikki yillik, ko`p yillik o`tlar, qisman daraxtsimon 
o`simliklar kiradi , bu qaysi oilaga xos ? Bug`doydoshlar. 
13. Bargi ikki qismdan, poyani o`rab olgan pastki qismdan- barg 
qinidan va qayrilgan qayishsimon, nashtarsimon, tuxumsimon , 
bigizsimon shaklli barg yaprog`idan iborat ? Bug`doydoshlar. 
14. Tilchaning vazifasi ? Yomg`ir paytida barg qinining ichiga suv 
kirishidan saqlaydi. 
15. Boshoqchalar esa 1-10 yoki undan ko`p gulli bo`lib, o`z navbatida 
murakkab boshoq so`ta, ro`vak, sulton kabi to`pgulga yig`ilgan ? 
Bug`doydoshlar. 
16. Qaysi oilaga mansub o`simliklarning gullari ikki jinsli yoki bir 
jinsli bo`ladi ? Bug`doydoshlar, ziradoshlar, tokdoshlar, sho`radoshlar. 
17. Qaysi oilaga mansub o`simliklarning gullari ikki jinsli ? 
Ra`nodoshlar, karamdoshlar, gulxayridoshlar, burchoqdoshlar, 
ituzumdoshlar, murakkab guldoshlar, loladoshlar, piyozdoshlar 

---

88 
18. Qaysi oilaga mansub o`simliklarning gullari ayrim jinsli ? 
Qovoqdoshlar 
19. Qaysi oila vakillari hashorot yordamida changlanadi ? 
Qovoqdoshlar, ra`nodoshlar 
20. Qaysi oila vakillarining gullari to`g`ri ? Ra`nodoshlar, 
karamdoshlar, gulxayridoshlar, tokdoshlar, qovoqdoshlar, loladoshlar, 
piyozdoshlar. 
21. Qaysi oila vakillari gullari to`g`ri va qiyshiq ? Sho`radoshlar, 
ituzumdoshlar, murakkabdoshlar. 
22. Qaysi oila vakillarining gullari qiyshiq ? Burchoqdoshlar. 
23. Yer yuzida ob-havoni oldindan aytib beradigan o`simliklarning 
qancha turi mavjud ? 400 ga yaqin. 
24. Qaysi oila changchilari ko`pchiligida 3 ta ba`zan 2 ta yoki 6 ta 
bo`ladi ? Bug`doydoshlarda. 
25. Adirlarning yuqori va tog`ning o`rta qismida joylashgan 
yalangliklarda bo`yi 50-150 sm keladigan o`simlik ? Piyozli arpa. 
26. O`zbekistonda bug`doydoshlarning tabiiy holda o`sadigan vakili ? 
Tak-tak, g`umay, qo`g`irbosh, ajriq, qamish.