Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tаlim vаzirligi buxoro dаvlаt universiteti

XULOSA va Takliflar
Xulosa qilib aytganda sanoat korxonalarini rivojlantirish uchun ekonometrik modellashtirishning regressiya usulini tadqiq qilinishi orqali Milliy iqtisodiyot va uning tarmoqlari kabi murakkab iqtisodiy tizimlari ekonometrik modellashtirish asoslarini qo’llash, o’rganilayotgan jarayonlarga iqtisodiy statistik va ekonometrik usullarni qo’llash ekonometrik modellarni kompyuter dasturlari yordamida yechish va olingan natijalami iqtisodiyga qo’llash imkonini berishini ko’rsatadi.
Investitsiyalar hajmiga inflyasiya sur‘atlari ham jiddiy ta‘sir ko’rsatadi. Bu ko’rsatkich yuqori bo’lsa investorning kelajaqdagi daromadi qadrsizlanadi va investitsiyalarni rag’batlantiruvchi omillar ham kamayib ketishiga olib keladi. Investitsiyalar turli xil shakllarda amalga oshirilib, ularni tahlil qilish, rejalashtirish alohida xususiyatlarini inobatga olgan holda yo‗nalishlarga ajratish mumkin bo‘ladi. Birinchidan, qo’yilish obyekti bo’yicha investitsiyalarni real va moliyaviy investitsiyalarga bo’lib olamiz. Real investitsiyalar ular moliyaviy mablag’lar korxona hisobidagi moddiy va nomoddiy boyliklarga yo’naltiriladi. Moddiy investitsiyalar esa asosiy fondning ma‘lum bir qismlarini sotib olish bo’lib, investitsion loyihalar va innovatsion investitsiyalar tarkibida ishtirok etadi.
Xulosa qilib shuni aytish kerakki, korxonaning moliyaviy barqarorligini ta’minlash uchun ko‘rsatkichlar tizimidan foydalanish, ularni tahlil qilib, xo‘jalik faoliyatining hamma qirralarini o'rganish lozimligini taqozo qiladi. Bu muammo omilli tahlilni qo’llash orqali hal boMadi. Korxonaning moliyaviy barqarorligiga aylanma mablag’lar bilan bog’liq omillarining ta’siri katta. Ularga zaxiralarning o‘z mablag’lari bilan ta’minlanish koeffitsiyenti (X,), zaxiralarning moddiy aylanma mablag’lardagi hissasini ifodalovchi koeffitsiyenti (X2), moddiy aylanma mablag'laming umumiy aktivlardagi hissasining koeffitsiyenti (X,), chetdanjalb qilingan mablag'larning aktivlar bilan ta’minlanganlik koeffitsiyenti (X4) kiradi
Investitsiyalar oqimiga (nafaqat xorijiy, balki ko’p tomonlama ichki investitsiyalar taalluqli) ta‘sir qiluvchi omillardan biri sifatida marketing tadqiqotini yanada jadal ravishda olib borish orqali, jahon bozori uchun zarur ko’plab mahsulotlar va xizmatlarni olib chiqish orqali investitsiya oqimini oshirish mumkin. Bu holatni faqat investitsiyalarning o’ziga bog’liq qaratilib, echim izlamasdan, aholi va korxonalarning iste‘mol qobiliyatini ko’tarish, ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlarga iisbatan sog’lom talab darajasini oshirish nuqtai nazaridan qaralishi maqsadga muvofiq bo’ladi.
Chunki investitsiyaviy faoliyat va investitsiyalarni boshqarish ko’plab omillarga bog’lik, binobarin, ularni boshqarishning biror bir usuli alohida, aniq ko’rinishda xech qanday adabiyotda yaqqol tarzda ko’rsatib o’tilmagan. O’zbekiston iqtisodiyotining o’sishi, eng avvalo, chet el investitsiyalarini o’zlashtirish va zamanoviy texnologik asbob-uskunalar bilan jihozlangan yangi progressiv va raqobatbardosh ishlab chikarishni harakatga keltirish asosida ta‘minlanishi mumkin.