O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi buxoro davlat universiteti fizika – matematika fakul’teti “Matematika” kafedrasi 5130100 «Matematika»
Download 1.71 Mb. Pdf ko'rish
|
matritsaviy tenglamalar va ularning yechimlari haqida
|
2.2
skalyar tenglama Oldin
tenglamani ko`rib chiqaylik, bunda
o`zgaruvchan lar orqali berilgan ko`phad, esa tartibli izlanayotgan matritsa. matritsa minimal ko`phadi, birinchi invariant ko`phadi ko`phadning bo`luvchisi bo`lishi kerak, unda matritsaning elementar bo`luvchilari quyidagi ko`rinishda bo`ladi:
indekslar ichida bir biriga teng bo`lganlari ham mavjud. esa berilgan n tartibli izlanayotgan matrisa. Biz izlayotgan matritsamiz quyidagi
Bu yerda ixtiyoriy n tartibli xosmas matritsa. Berilgan tartibdagi izlanayotgan matritsa orqali berilgan (2.2.1) tenglamaning ko`pgina yechimlari (2.2.2) formuladagi chekli sondagi o`zaro o`xshash bo`lgan matritsalar bilan mos keladi. 2.2.1-misol.Bizga
39
tenglama berilgan bo`lsin.Agarda matritsaning ba`zi bir darajalari ga teng bo`lsa, unda bu matritsa nilponent matritsa deb ataladi.Matritsa darajasi ga teng bo`lgandagi ko`rsatkichning eng kichigi, bu matritsaning nilponent indekslari deb ataladi.Ko`rinib turibdiki, tenglamaning yechimlari nilponent indeksli nilponent matritsalari sanaladi. tartibli bu tenglamaning barcha yechimlarini qamrab oluvchi formula quyidagi ko`rinishda bo`ladi:
Bu yerda ixtiyoriy tartibli xosmas matritsa. 2.2.2-misol.Bizga
tenglama berilgan bo`lsin.Bu tenglamani qanoatlantiruvchi matritsaga idemponent matritsa deyiladi.Idemponent matritsaning elementar bo`luvchilari faqat yoki bo`lishi mumkin.Shuning uchun bu matritsani xuddi xarakteristik songa ega, ga yoki ga teng bo`lgan oddiy strukturali matritsa kabi aniqlash mumkin.Berilgan tartibdagi barcha idemponent matritsalarni qamrab oluvchi formula, quyidagi
ko`rinishda bo`ladi.Bu yerda ixtiyoriy xosmas matritsa.Endi esa yanada umumiyroq bo`lgan
tenglamani ko`rib chiqamiz.Bu yerda kompleks argumentli
tekislikning biror sohasida regulyar funksiya.Biz izlayotgan 40
yechimining xarakteristik sonlari atrofida yotishi talab qilinsin. ning atrofida funksiyaning barcha nollarini yozib olaylik:
xuddi oldingi holatdagidek, matritsaning har bir elementar bo`luvchilari quyidagicha ko`rinishda
bo`ladi va shuning uchun
Bu yerda ixtiyoriy xosmas matritsa. |
