198
ma`lumotlar asosida aholi turmush darajasini
asosiy ijtimoiy-iqtisodiy
indikatorlari tuziladi.
Turmush darajasini ifodalovchi ko`rsatkichlar tizimiga bevosita iste`mol
ko`rsatkichlari bilan birga iste`mol imkoniyatini ifodalovchi ko`rsatkichlar ham
kiradi. Ularga, masalan, iste`mol fondi yoki daromad darajasi ko`rsatkichlarini
kiritish mumkin.
Aholining
turmush
darajasi
ko`p
jihatdan
ularning
olayotgan
daromadlariga bog’liq bo`lib, shaxsiy ehtiyojlarni
qondirilish darajasini
ifodalaydi.
Aholining daromadlari va xarajatlari balansi –
aholining daromadlari,
xarajatlari, jamg’armalari hajmi va tarkibini ham ifodalaydi.
Balans yalpi milliy
daromadning qanday qismi aholi ixtiyoriga pul formada tushishini ifodalaydi.
Aholi iste`moli statistikasining asosiy vazifasi iste`molning
natural va
qiymat ko`rsatkichlarini, individual va oilaviy iste`mol
byudjetlarini, iste`mol
xarajatlari tarkibini va iste`molning elastlikligini
va uning dinamikasini
o`rganishdan iborat.
Nazorat va mustaqil ishlash uchun savollar va topshiriqlar
1. Aholi turmush darajasi deganda nimani tushunasiz?
2. Aholi turmush darajasini ifodalovchi ko`rsatkichlar izimini aytib bering.
3. Aholi pul daromadlari va xarajatlari balansining mohiyati nimada?
4. Uy xo`jaliklari daromadlarini qanday turlarga bo`lish mumkin?
5. Nominal va real daromad mohiyatini tushuntiring.
6. O`zbekistonda aholini ijtimoiy himoyalashning qanday yo`nalishlarini
bilasiz?
7. Aholi daromadlari tarkibini tushuntiring.
8. Turmush darajasini o`rganishning asosiy yo`nalishlarini ayting.