O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

5-MAVZU: Markaziy Osiyo xalqlarining IX-XII asrlar davri madaniyati.
Ajratilgan soat – 2 soat

Ko’riladigan savollar rejasi

1. 
   IX-XII asrlarda Markaziy Osiyo xalqlarining moddiy va ma’naviy madaniyatining yuksalishiga ta’sir ko’rsatgan tarixiy shart-sharoitlar.
   
2. 
   Ilm – fan ravnaqi. O’rta Osiyolik allomalar va ularning jahon tsivilizatsiyasi hazinasiga qo’shgan bebaho hissasi.
   
3. 
   Badiiy adabiyotning rivoj topishi. Mahmud Qoshg’ariy, Yusuf Xos Hojib, Ahmad Yugnakiy, Ahmad Yassaviy va boshqalar.
   
4. 
   O’rta Osiyolik buyuk islomshunos olimlar. Imom al-Buxoriy. Imom at- Termiziy. Imom al-Moturudiy
   

Darsning maqsadi:
IX-XII asrlarda Movarounnahrda moddiy va ma’naviy madaniyatning ravnaq topish shart-sharoitlari, jahon fani va tsivilizatsiyasiga hissa qo’shgan ulug’ allomalarimiz haqida ma’lumot berish. Talabalar ongida vatanparvarlik, ilmga rag’bat hissini uyg’otish, ajdodlar bilan faxrlanish, ularga munosib avlod bo’lishga chaqirishdan iborat.
Seminar mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rish uchun metodik ko’rsatmalar:
1-asosiy savol bo’yicha:
IX-XII asrlarda Movarounnahrda hukm surgan tinchlik va osoyishtalik, o’lkada moddiy va ma’naviy taraqqiyot uchun zamin hozirladi. Somoniylar, G’aznaviylar, Saljuqiylar, Xorazmshohlar sulolalariga mansub ma’rifatpar-var hukumdorlar ilm-fan ravnaqiga rag’bat berdilar. (1.191-193;2.134-136;3.231-237.)
2-asosiy savol bo’yicha:
Muso al-Xorazmiy, al-Farg’oniy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino kabi olimlarning ilmiy kashfiyotlari va yaratgan asarlari. Ularning ilm-fan taraqqiyotiga qo’shgan hissasi. (1.194-203;2.136-139;3.234-256; 4.111-118; 5.78-81.)
3-asosiy savol bo’yicha:
Badiiy adabiyotning ravnaq topishi, turkiy adabiyot taraqqiyoti.Firdavsiy, Rudakiy. Mahmud Qoshg’ariy, Yusuf Xos Hojib, Ahmad Yassaviy ijodiy faoliyati. ( 1.203-208; 2.139-141; 3.254-265 4.112-114.)
4-asosiy savol bo’yicha:
IX-XII asrlarda islom dini va so’fiylik ta’limotining rivojlanishi.Imom Buxoriy, Imom at-Termiziy, Ahmad Yassaviy, Najmiddin Kubro ijodi va faoliyati. (1.105-115;2.141-144; 3.273-290;6.7-31; 7.4-76.)
Adabiyotlar:

8. 
   O’zbekiston tarixi (Oliy o’quv yurtlarining nomutaxassis talabalari uchun darslik) Toshkent.:O’AJBNT markazi,2003. 675 b.
   
9. 
   O’zbekiston tarixi:(Oliy o’quv yurtlarining nomutaxassis talabalari uchun darslik)Toshkent. : Iqtisod-moliya, 2006, 520 b.
   
10. 
    Karimov Sh.,Shamsuddinov R.Vatan tarixiT.:O’qituvchi.1997.527 b.
    
11. 
    Sagdullaev A., Aminov B., MavlonovO’., Norqulov N. O’zbekiston tarixi: davlat va jamiyat taraqqiyoti T.: Akademiya. 2000. 271 b.
    
12. 
    Irisov A. Hakim ibn Sino T.:O’zbekiston. 1992.102 b.
    
13. 
    Komilov N. Najmiddin Kubro T., 1995.
    
14. 
    Shayx Najmiddin Kubro ( maqolalar) T.: Yozuvchi.1995,79 b.