O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. K. Umarova. G. Q. Salijanova

9.3. Yengli filtrlar 
Changli gaz filtrning pastki qismidan kirib yengli to‘qimalarda changlardan 
tozalanib, yuqoriga qarab harakat qiladi. Changlar va mayda zarrachalar filtr 
yenglarining teshiklarida qoladi. Vaqt o‘tishi bilan yenglarda chang qatlami ko‘payib 
filtr to‘siqlarning qarshiligi ortib ketadi va natijada dastgohning unumdorligi kamayadi. 
shuning uchun vaqti-vaqti bilan silkituvchi maхsus qurilma yordamida filtr yenglari 

---

318 
zarb bilan silkitilib, yenglar ustidagi changlar to‘qiladi va shnek orqali tashqariga 
chiqariladi. Ba’zi filtrlar meхaniqsilkitish bilan birga, ularning yenglari tozalanayotgan 
gazning yo‘nalishiga qarama – qarshi yo‘nalishda havo bilan puflab tozalanadi. Bunday 
filtrlarda yenglarning diametri 2 – 25 sm uzo‘nligi 2,5 – 4 m bo‘lib, bir necha 
sektsiyalardan iborat bo‘ladi. Yengli fitrlarda mayda dispyers gaz aralashmalarining 
tozalanishtemperaturasi 6sh – 7sh
sh
C ga teng. Kamchiligi: yenglar tez ishdan chiqadi va 
nam changli gazlarni tozalash mumkin emas.
9.4.-rasm. Yengli filtrlar 
 
 
 
 
 
9.4. Nasadkali skrubber 
Changlarni namlantirib cho‘ktirish markazdan qochma skrubberlar dastgohida 
amalga oshiriladi. Markazdan qochma skrubberlar gaz aralashmasi tangentsial 
yo‘nalishda dastgoh (1) korpusining silindr(2) qismiga kirib, markazdan qochma kuch 
ta’sirida aylanma harakat qiladi (79-rasm). Korpus devori yuzasidan suv taqsimlagich 

---

319 
(3) orqali berilgan suv doim yupqa plyonkaga o‘хshab oqib turadi. Gaz oqimidagi 
vintsimon aylanma harakat qiladigan qattiq zarrachalar markazdan qochma kuch 
ta’sirida skrubberning devorlariga urilib, suv va shlam chiqariladigan dastgohning 
pastki konus qismidan plyonka holida oqayotgan suv bilan yuvilib tushib ketadi. 
Tozalangan gaz dastgohning balandligi bo‘yicha yuqoriga ko‘tarilib, (5) patrubka orqali 
chiqib ketadi.