O’zbekistоn respublikаsi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi I. Mislibаyev, F. Umarov yer osti konchilik ishlari texnologiyasi

Rudani yig‘ishtirish 

---

219 
YArim blokda bitta siklda portlatilgan ruda massasini olish davomiyligi 
skreperchi va yordamchisining almashinuv normasi 250t/sm bo‘lganda: 
475:250=1,9=2almashinuvni tashkil qiladi. Ishlar boshlanishidan oldin yangi 
qatlamda shiftda yarim blok uzunasi bo‘yicha qisqa shpurlar burg‘ulanadi, 
blochkalar ilinadi, ulardan skreper uskunasi kanatlari o‘tadi, skreper lebyodkasini 
esa harakatsiz holatda mustahkamlanadi.
Ishlab bo‘lingan bo‘shliqni gidravlik to‘ldirish 
To‘ldirish materiali sifatida gilli va suvli qum qo‘llaniladi: 
1. Ishlab bo‘lingan bo‘shliq xajmini to‘ldirish uchun kerak bo‘lgan to‘ldirish 
materiali bitta ish siklida zaboyda quyidagi formula bilan hisoblanadi: 
2
*
*(1
) *(1
)
125*0, 75*(1 0,1) *(1 0, 05)
98,5
1,1
з
з
р
V K
Q
м
К









2. Gidravlik to‘ldirgichda suv sarfi qattiq va suyuqlik nisbati bilan aniqlanadi: 
J:T=3:1, unda Q
v
=3*98,5=295,5m
3
. 
3. Gidravlik uskunaning unumdorligi (aniq) – 16.4m
3
/soat. To‘ldirish ishlaridagi 
ishchilar soni almashinuvga 2 kishi deb qabul qilamiz, qatlamni to‘ldirish 
davomiyligi 6soat, ya’ni 1 almashinuv. Ruda to‘ldirgichni, ko’tarilmani, suv 
qabul qiluvchi chegaralarni hosil qilish va tog‘ jinsi qatlami to‘shamini 
to‘ldirish ishlari oldidan olish davomiyligi 2 ta mustahkamlagichlarda bir 
almashinuvga teng deb qabul qilamiz. Qatlamni to‘ldirib bo‘lgandan keyin 
yarim blokda ishlar bajarilmaydi, to‘ldirgichdan suv chiqarilishi amalga 
oshiriladi, shundan keyin 4 ta ishchi 0.3almashinuvda er qatlami tashlaydi. 
III. Blokdagi ishlarni tashkil qilish 
Almashinuvlar bo‘yicha ishlab chiqarish jarayonlarini tarqatish jadval 3da 
keltirilgan. Bir kundagi almashinuvlar soni – 2ta, bir kundagi sikllar soni 1/3=0,33. 
Blokdagi bir vaqtda ajratib olinadigan qatlamlar soni – 2. 
Jadval 3 

---

220 
Ishlar nomi 
Kunlar 
I 
II 
III 
Smenы 
1 Da
m 
olis
h 
2 Da
m 
olis
h 
1 Da
m 
olis
h 
2 Da
m 
olis
h 
1 Da
m 
olis
h 
2 Dam 
olish 
Rudani 
olish 
Ruda tushurgich, 
vosstashiy, 
to‘siqlar hosil 
qilish va er 
qatlamini olish 
To‘ldirish 
Qatlam 
yotqizish 
Burg‘ulash 
Zaryadlash 
va portlatish