O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. Tojiev, I. Ne’matov, M. Ilxomov

Filtrlovchi himoya kiyimlari (ZFO-58). Bu vosita kombenzondan, paytava, 
shlemostiligidan tashkil topgan. ZFO-58 gazniqob, rezinali etik va qo‘lqopdan 
iborat jamlama holda ham foydalaniladi (4-rasm). 
Kombenzon 3 xil o‘lchamdada chiqariladi: 1 - 160 sm gacha, 2 - 161-170 
sm gacha va 3 - 171 sm dan yuqori bo‘yli odamlar uchun. 
Oddiy terini himoya qiluvchi vositalarga oddiy hech narsa 
shimdirilmagan yopqich, plashlar, qalin zich to‘qilgan paltolar, paxtali, charm-
terili kurtkalar, va boshqa kiyim kechaklar kiradi. 
Trikotajdan, sherstdan va paxtali materiallardan tayyorlangan kiyimlar, 
qo‘lqoplar faqat radioaktiv changlardan va biologik ta’sirlardan saqlaydi. 
Yakka tartibdagi tibbiyot vositalaridan foydalanish. Ionlantiruvchi 
nurlardan, zaharlovchi moddalardan, bakterial vositalardan hamda kuyishdan 
saqlashda shaxsiy (SHD-2) doriqutilardan foydalaniladi (5-rasm). Bu vosita 130 
gr. bo‘lib, saqlanish muddati - 3 yil. Doriqutiga dori va moddalar va qirg‘in 
qurollari ta’siriga qarshi kurashadigan protektorlar joylashtirilgan: 
a) shaxsiy tibbiyot doriqutisiga og‘riq qoldiradigan shprits - tyubik, ninasi bilan 
joylashtirilgan; 
b) fosfor organik zaharli moddalar bilan zaharlanganda ishlatiladigan taren-6 
tabletka dorisi bor. Bu dori kimyoviy ogohlantirishda bir tabletkadan ichiladi; 
v) baktereologik vositalarga qarshi ishlatiladigan dori. «
№1» (oq shishada - 
tetratsiklin gidroxlorid) joylashgan. Bu dorini baktereologik qurol ishlatilganda, 
jarohatlar olgan va kuyganlar uchun foydalaniladi. Bunda bir yo‘la 5ta tabletka 
ichiladi va yana 6 soatdan keyin yana 5 tasi ichiladi (vabo, o‘lat, sibir yarasi); 
 

---

4-rasm. Filtrlovchi himoya kiyimi ZFO-58: 
1-kombenzon; 2-kapyushonkani maxkamlovchi qism; 3-bosh klapani; 
 4-mahkamlovchi klapan; 5-qo‘lqopni ushlovchi; b-podshlemnik-qalpoqni 
ichidan kiyadigan bosh kiym. 
g) biologik ta’sirlarga qarshi ishlatiluvchi (sulfodometoksin-15 tabletka dorisi) 
qo‘yilgan. Bu dorini oshqozon-ichak kasali boshlanganda bir yo‘la 7ta tabletkasi 
va keyingi kunlarda 4tadan ichiladi; 
d) Radiosaqlovchi vosita 
№1 (tsistamin) joylashgan bo‘lib u γ nurlanish yuz 
berganda bir yo‘la 6 ta tabletka ichiladi; 
e) Radiosaqlovchi vosita 
№2 (kaliy yodit) bo‘lib, har kuni bitta tabletkadan 
ichiladi (10 kun maboynida). Bu dori radioaktiv changlar tushganda ichiladi; 
j) Qusishga qarshi ishlatiladigan vosita - etaperazin (havorangli shishada) 
joylashtirilgan. Bu dori odam nur qabul qilganda, et uzilganda ichish tavsiya 
etiladi. 
Yuqorida qayd etilgan dorilarni kichik bolalarga ham ichish tavsiya etiladi, 
8 yoshgacha bo‘lganlar: 1/4 tabletka, 8-15 yoshgacha 1/2 tabletka.