O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulugʻbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

3.1-rasm. Internet va mobil texnologiyalar 
Big Dataning mohiyatini yaxshiroq tushunish uchun “5V” 
qoʻllaniladi. (3.2-rasm.) 
3.2-rasm. 5 V ning doiraviy harakati
3.2-rasmda keltirilgan 5 V ning har biriga qisqacha toʻxtalib oʻtamiz. 
Volume – Hajm 
Twitter 175 mln tvit 
xabarlar kuniga 
Facebook kuniga 300 mln 
foto
Google 24Pb har kuni 
AT&T kuniga 30Pb
Walmart soatiga 1mln ortiq 
sotuv 
Variety
Volume
Veracity
Velocity
Value

---

147 
(Ma’lumotlarning fizik hajmi) 
Har soniyada hosil boʻladigan katta hajmdagi ma’lumotlarga ishora 
qiladi. Gap Terabayt haqida emas, balki Zettabayt yoki Brontobayt haqida 
bormoqda. Agar kishilik jamiyati paydo boʻlgandan buyon 2008 yilgacha 
dunyoda hosil boʻlgan barcha ma’lumotlarni oladigan boʻlsak, tez orada 
har daqiqada bir xil, ya’ni shuncha miqdordagi ma’lumotlar hosil 
boʻlmoqda. Bu koʻp ma’lumotlar toʻplamlarini an’anaviy ma’lumotlar 
bazasi texnologiyasidan foydalangan holda saqlash va tahlil qilish uchun 
juda kattalik qiladi. Katta ma’lumotlar bilan ishlovchi yangi vositalari 
taqsimlangan tizimlardan foydalanadi, shu bilan dunyoning istalgan 
nuqtasida joylashgan ma’lumotlar bazalari boʻyicha axborotlarni 
saqlashimiz va tahlil qilishimiz mumkin. 
Velocity – Tezlik 
Ma’lumotlar doimiy yangilanib boradi, bu ularni doimiy qayta 
ishlashni talab etadi.
Variety – Xilma-xillik
Ma’lumotlar bir jinsli formatga ega boʻlmaydi, ular tarkiblangan va 
tarkiblanmagan tuzilishga ega boʻlishi mumkin. 
Endilikda biz foydalanishimiz mumkin boʻlgan har xil ma’lumotlarni 
anglatadi. Ilgari biz faqat jadvallarga yoki ma’lumotlar bazalariga, 
masalan, 
moliyaviy 
ma’lumotlar 
yaxshi 
joylashtirilgan 
tuzilgan 
ma’lumotlarga e’tibor qaratdik. Darhaqiqat, dunyodagi ma’lumotlarning 
80% tarkibiy tuzilishga ega emas (matn, rasm, video, ovoz, va hokazo). 
Katta ma’lumotlar texnologiyasi yordamida biz endi har xil turdagi 
ma’lumotlarni, masalan, xabarlar, ijtimoiy tarmoqlardagi suhbatlar, 
fotosuratlar, sensor ma’lumotlarini tahlil qilib, birlashtira olamiz. 
Jumladan, video yoki ovozli yozuvlarni.