O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta‟lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi


Kartoshka bargining buralishi virusi (KLV)


Download 0.82 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/36
Sana08.01.2022
Hajmi0.82 Mb.
#237523
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   36
Kartoshka bargining buralishi virusi (KLV) [R/1:2/28:S/S:S/Ap] birinchi 

marta 1967 yilda D. Peters shaftoli shirasi gemolimfasida aniqlagan, 1968 yilda esa 




1 0

 

 



M.  Koxime  Physalis  floridana  o‗simligidan  toza  holda  ajratib  olishga  muvaffaq 

bo‗ldi. Virus o‗simlikda barg rangining ochlashishi va dag‗allashishi, hamda barg 

plastinkasining  yuqoriga  qayiqsimon  buralishi  kabi  kasallik  alomatlarini  keltirib 

chiqaradi [12,17]. 



 

Bu  virus  lyuteoviruslar  oilasiga  mansub  bo‗lib,  virioni  sharsimon  shaklda, 

o‗lchami 23-25 nm ni tashkil etadi . Virusning m.m. 28,3

×

10



D, virionning 28% ni 

RNK,  72%  ni  oqsil  tashkil  etadi.  RNK  ning  m.m.  2,0

×

10



D,  oqsilining  m.m. 

26,3

×

10



3

  D  [24],  sedimentatsiyakoeffitsenti  127  S,    E

260 

0,1%, 


1sm≈5  ekanligi 

keltirilgan.  Virusning  HTFY  darajasi 80°S  ni tashkil  etadi, virus 42-43°C  da 1-5 

kun, 20°C da esa bir oydan ortiq saqlanadi [24,9]. 

 

KLB mexanik usulda yuqmaydi, ammo payvandlash orqali juda oson yuqadi 



[19].  Tabiiy  sharoitda  esa  bir  qator  o‗simlik  bitlari,  ya‘ni  Myzus  persicae  Sulz., 

Myzus ascaloniumMyzus  circum flexus Buckt., Myzus ornofusMyzus convolvuli 

Kalt.,  Macrosiphum  solanifolii  Ashm.  kabi  turlari  yordamida  tarqaladi.  Ularning 

ichida  virusning  eng  yaxshi  tashuvchisi  Myzus  persicae  Sulz.  ekanligi  bir  qator 

mualliflar tomonidan isbotlangan [13]. 

 

Virus  Datura  stramonium  L.  o‗simligida  20-30  kun  o‗tgandan  so‗ng  barg 



tomirlari  orasida  xloritik  dog‗larni  Phisalis  angulata  L.  o‗simligida  ham  xuddi 

shuncha  muddatda  o‗simlik  o‗sishining  sekinlashishi,  barg  buralishi    va  atrofida 

qizg‗ish  dog‗larni  [19],  Ph.  floridana  Rubd.    o‗simligida  esa  8-15  kundan  so‗ng 

o‗simlik  o‗sishining  sekinlashishi,  bargning  sarg‗ayishi  va  xloroz  kabi  kasallik 

alomatlarini  keltirib  chiqaradi  [17].  Bu  virus  tabiiy  sharoitda  Solanaceae    oilasi 

vakillaridan 

pomidor 

(Lycopersicon 



esculentum), 

bangidevona 

(Datura 

stramonium), tik o‗suvchi bangidevona (D. tatula), ituzum (Solanium dulcamara), 

bolg‗or  qalampiri  (Capsicum  annium),  baqlajon  (S.  melongena),  Physalis 



floridana,  Ph.  angulata  kabi  o‗simliklarni  kasallantiradi  [8,17].  Kartoshka 

hosildorligini  38-74%,    kasallik  kuchli  tarqalgan  hollarda  esa  80%  gacha 

pasaytiradi [17]. 

 

 




1 1

 

 




Download 0.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling