O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

 
3. Menyu turlari. Bosh va kontekstli menyu tarkibi bilan ishlash. Menyudagi shartli 
belgilar. 
Windowsda foydalanuvchilar 4 turdagi menyu bilan ishlashi mumkin: 
– OS ning asosiy menysi; 
– barcha obyektlarning kontekst menylari; 
– dastur menylari; 
– dastur va hujjat oynalarining, shuningdek, muloqot oynalarining boshqaruvchi menysi. 
Menyu - bu biror operatsiyani bajarish imkonini beruvchi buyrug`lar majmuidir. Menyu 
bandlari orasida buyrug`lardan tashqari qism menyga kirish imkonini beruvchi bandlar ham 
bo`lishi mumkin. Bu holda biz iyerarxik yoki ichma-ich joylashgan menyu bilan ishlaymiz. Buni 
dasturlarni ishga tushirish menysi misolida ko`rishimiz mumkin. 
Menylar monitor ekranida joylashishiga ko`ra, vertikal va gorizontal menylarga bo`linadi. 
Dastur oynalarining menysi gorizontal bo`lib, u sarlavha satrining tagida joylashgandir. 
Vertikal meny-yuqoridan pastga qarab ochiluvchi menydir. Windowsda vertikal 
menyning boshqa ko`rinishi, suzib chiquvchi deb nomlangan va pastdan yuqoriga qarab 
ochiluvchi ko`rinishi ham ishlatilgan. Tizimning asosiy menysi ana shunday menydir. Suzib 
chiquvchi menyning yana bir turi-kontekst menyu deb atalib, u oynaning ixtiyoriy joyida 
sichqonning o`ng tugmasini bosganda ochiluvchi menydir. 
Пуск tugmasi bosilganda Windows 7 operatsion tizimining bosh menyusi ishga tushadi. 
Uning ko’rinishi quyidagicha (1.5 – rasm): 
Agar Siz Пуск tugmasining oldingi ko’rinishiga ko’nikib qolgan bo’lsangiz, unga 
qaytishingiz mumkin. Buning uchun Пуск tugmasining ustiga sichqoncha olib kelinib, 

---

30 
yordamchi tugmasi bosiladi. Chiqqan kontekst menyudan Свойства bandi tanlanadi. Ochilgan 
oynadan Классическое меню “Пуск” bandi belgilanib, OK tugmasi bosiladi (1.6 – rasm). 
Lekin Windows 7ning bosh menyusi ish unumdorligini oshirish maqsadida ishlab chiqilgan. 
Shuning uchun unda ishlab ko’rishingizni maslahat beramiz.