O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi
YUKSAK MARRALARNI ZABT ETDI O‘ZBEKISTON SPORTI
Download 0.61 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- «O‘zbekiston iftixori»
- «O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan sportchi»
- O‘quv mashg‘uloti shakli va turi
- O‘quv faoliyatining natijalari
- O‘quvchilar I. Kirish bosqichi (5 daqiqa)
- III. YAkuniy bosqich (5 daqiqa)
- TIBBIYOT SOHASINI ISLOH QILISH, SOG‘LOM AVLODNI DUNYOGA KELTIRISH VA UNI VOYAGA ETKAZISH DOIRASIDA OLIB BORILAYOTGAN SA’Y-HARAKATLAR NATIJASIDA XALQIMIZNING
- BO‘YICHA O‘ZBEKISTON GERMANIYA, FRANSIYA, BUYUK BRITANIYA, AQSH KABI ENG RIVOJLANGAN DAVLATLARDAN OLDINDALIGI ANIQLAGAN.
- DAVLATIMIZ RAHBARINING FARMONI BILAN 2002 YIL OKTYABR OYIDA BOLALAR SPORTINI RIVOJLANTIRISH JAMG‘ARMASI TASHKIL ETILDI.
YUKSAK MARRALARNI ZABT ETDI O‘ZBEKISTON SPORTI Yosh avlodni ham aqlan, ham jismonan sog‘lom dunyoga keltirish, tarbiyalash va munosib avlodlar darajasida shakllantirish vazifasi davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan. Qisqa fursat ichida yurtdoshlarimizdan boks, shaxmat, engil atletika va sportning boshqa turlari bo‘yicha jahon chempionlari etishib chiqdi. Ular nomi tarix sahifalariga muhrlandi. Sog‘lom va barkamol yangi avlodni shakllantirish bo‘yicha ilgari tasavvur ham qilib bo‘lmaydigan beqiyos imkoniyatlar yaratildi. Qanchadan-qancha sport majmualari, stadionlar, zamonaviy ko‘rinishdagi barcha qulayliklarga ega jahon talablariga javob beradigan jihozlar bilan ta’minlangan maktab, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari, musiqa maktablari, yoshlar ijodiyoti markazlari ishga tushirildi. Yurtimizda yosh avlodning jismonan sog‘lom, ruhan tetik, intellektual jihatdan etuk bo‘lib kamol topishi, har tomonlama bilim olishi va kasb egallashi uchun barcha imkoniyatlar yaratilgan. Xususan, so‘nggi 5 yilda yoshlar uchun mamlakatimizda 278 ta bolalar musiqa va san’at maktabi, 523 ta sport inshooti va 100 dan ortiq suzish havzalari qurib, rekonstruksiya qilindi. Prezidentimiz tashabbusi bilan uch bosqichli sport o‘yinlari – “Umid nihollari”, “Barkamol avlod” va Universiada musobaqalari yo‘lga qo‘yildi. Davlatimiz rahbarining farmoni bilan 2002 yil oktyabr oyida Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasi tashkil etildi. Natijada yoshlar o‘rtasida sportni ommalashtirish, bolalar sportini rivojlantirishning o‘ziga xos noyob tizimiga asos solindi. Bolalarda sportga mehr uyg‘otish, o‘sib kelayotgan yosh avlod ongida sport bilan shug‘ullanish, sog‘lom turmush tarziga amal qilish, ma’naviy va jismoniy kamolotga intilish, ularni salbiy ta’sirdan himoya qilish hamda zararli odatlardan xalos etish, bolalarni barqaror fe’l-atvorli, Vataniga muhabbat va o‘z mamlakati uchun g‘urur- iftixor ruhida tarbiyalash maqsadida tashkil etilgan bu noyob tizim o‘zining yuksak samaralarini bermoqda.
32
Yozgi Olimpiya o‘yinlarining birinchi chempioni sifatida Muhammadqodir Abdullaevning nomi mustaqil O‘zbekistonimizning sport tarixiga zarhal harflar bilan mangu muhrlandi. Xalqaro grossmeyster Rustam Qosimjonov shaxmat bo‘yicha 17- jahon chempioni unvonini olishga muvaffaq bo‘ldi. FIFA referisi Ravshan Ermatov besh marta Osiyoning “Eng yaxshi hakami” va 2015 yilda “Globe Soccer Awards” versiyasi bo‘yicha “Yilning eng yaxshi hakami”, deb e’tirof etildi. Shaxmatning rapid va
blits yo‘nalishlari bo‘yicha o‘tkazilgan jahon chempionatlarida yosh shaxmatchilarimiz Islombek va Javohir Sindorovlar ikkitadan oltin medalni qo‘lga kiritib
jahonda tengsiz, deb topildi. Umuman, o‘g‘il-qizlarimiz sportning turli yo‘nalishlari bo‘yicha Osiyo va jahon chempionatlarida, Olimpiya o‘yinlarida yuksak pog‘onalarga ko‘tarilmoqda. 2010 yilda umumta’lim maktablari o‘quvchilari xalqaro sport musobaqalarida 420 medalni qo‘lga kiritgan bo‘lsa, 2015 yilda bu ko‘rsatkich qariyb ikki barobar oshdi. Bir yarim ming nafardan ziyod sportchi yoshlarimiz 165 xalqaro musobaqada 983 medalni qo‘lga kiritib, O‘zbekiston yoshlari hech kimdan kam emasligini va hech qachon kam bo‘lmasligini amalda isbotladi. Joriy yilning 5 - 21 avgust kunlari o‘tkazilgan “Rio – 2016” XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarida er kurrasining 206 mamlakati, shuningdek, Xalqaro Olimpiya qo‘mitasi tashabbusi bilan tuzilgan Mustaqil (notinch davlatlar sportchilaridan iborat) terma jamoalar qatnashdi. Sportning 33 turi bo‘yicha o‘n bir mingdan ziyod sportchi 306 medallar jamlanmasi uchun kurash olib bordi. Ular orasidan 87 davlat sportchilarigina shohsupaga ko‘tarildi. Oltin medalni qo‘lga kiritganlar – 59 ta. O‘zbekiston sportchilari 13 medal jamg‘arib, umumjamoa hisobida 21-o‘rinni band etdi. O‘zbekiston sport delegatsiyasi Osiyo davlatlari orasida to‘rtinchi, MDH davlatlari orasida ikkinchi, Markaziy Osiyo davlatlari o‘rtasida birinchi o‘rinni egalladi. Mustaqilligimizning yigirma besh yillik to‘yiga arafasida O‘zbekiston sportchilari eng ulug‘, eng aziz bayramimizga munosib sovg‘a tuhfa etdilar. XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarida jami 70 nafar hamyurtimiz, jumladan, 23 xotin-qiz sportning akademik eshkak eshish, badiiy gimnastika, baydarka va kanoeda eshkak eshish, boks, dzyudo, engil atletika, og‘ir atletika, sport gimnastikasi, stol tennisi, suzish, taekvondo (WTF), tennis, trampolin, o‘q otish, erkin va yunon-rum kurashi turlari bo‘yicha o‘z mahoratlarini namoyish qilishdi. XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarida mamlakatimiz sportchilari to‘rt oltin, ikki kumush va etti bronza medaliga sazovor bo‘ldi. Prezidentimizning 2013 yil 25 fevraldagi “O‘zbekiston sportchilarini 2016 yilda Rio-de-Janeyro shahrida (Braziliya) bo‘lib o‘tadigan XXXI yozgi Olimpiya va XV Paralimpiya o‘yinlariga tayyorlash to‘g‘risida”gi qarori sportchilarimizning ushbu nufuzli musobaqada yuksak natijalarni qayd etishida muhim dasturilamal bo‘ldi.
Bokschilarimiz Hasanboy Do‘stmatov, SHahobiddin Zoirov, Fazliddin G‘oyibnazarov, og‘ir atletikachimiz Ruslan Nurudinov g‘alabasi sharafiga XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarida O‘zbekiston Respublikasi bayrog‘i ko‘tarilib, davlat madhiyasi yangradi. Bular mamlakatimizning barcha hududlarida yosh iqtidor sohiblarini aniqlash va qo‘llab-quvvatlash, ularni yuksak ijodiy parvozlar sari rag‘batlantirishga qaratilayotgan alohida e’tibor samarasi sifatida O‘zbekiston yoshlarining dunyoda hech kimdan kam emasligini namoyon etayotganidan yana bir dalolatdir.
33
XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarida bokschilarimizdan Shahram G‘iyosov, Bektemir Meliqo‘ziev kumush, Rustam To‘laganov, Murodjon Ahmadaliev, dzyudochilar Rishod Sobirov, Diyorbek O‘rozboev, erkin kurash bo‘yicha Elmurod Tasmurodov, Ixtiyor Navro‘zov, Magomed Ibragimov O‘zbekiston sport delegatsiyasi hisobiga bittadan bronza
medal qo‘shdi. XXXI yozgi Olimpiya o‘yinlarining eng muhim voqealaridan biri boks musobaqalarida ro‘y berdi. 49 kilogramm vazn toifasidagi bahslarda o‘zbek bokschisi Hasanboy Do‘stmatov meksikalik Xoselito Velaskes, qozog‘istonlik Birjan Jakipov, AQSH vakili Niko Migel Xernandesni mag‘lubiyatga uchratib, finalga chiqdi. Bokschilarimiz 3 oltin, 2 kumush va 2 bronza medalni qo‘lga kiritib, Kuba, AQSH, Buyuk Britaniya va Rossiya kabi boks eng rivojlangan davlat sportchilarini ortda qoldirib, dunyoda birinchi o‘rinni egalladi. Hasanboy Olimpiya o‘yinlarida eng yorqin janglarni olib borgani uchun “Rio – 2016” olimpiadasining eng yaxshi bokschisi sifatida Vel Barker kubogi bilan taqdirlandi. Fazliddin G‘oyibnazarov Musobaqada kongolik Dival Malongan, hindistonlik Manoj Kumar, AQSH vakili Gari Rassel, rossiyalik Vitaliy Dunaysev, finalda Ozarbayjon sharafini himoya qilgan Lorenzo Kollazo Sotomayorni engib, oltin medalga sazovor bo‘ldi. 1993 yilda Buxoro viloyatida tavvallud topgan SHahobiddin Zoirov 2014 yili Janubiy Koreyaning Inchhon shahrida bo‘lib o‘tgan XVII Osiyo o‘yinlarida kumush medal olgandi. Olimpiada finalida esa u rossiyalik Misha Aloyanga hech qanday imkoniyat qoldirmadi. To‘rt yillikning eng nufuzli musobaqasida tajribali sportchimiz Ruslan Nurudinov oltin medalni qo‘lga kiritish bilan birga, Olimpiya o‘yinlari rekordini ham yangilab, o‘zbek og‘ir atletika maktabining bugungi salohiyati naqadar yuksak ekanini dunyo
ahliga yaqqol
namoyon qildi.
Og‘ir atletika bo‘yicha vazni 105 kilogrammgacha bo‘lgan atletlar o‘rtasida Ruslan polvon shtangani dast ko‘tarishda 194, siltab ko‘tarishda 237, ikkikurash yakuniga ko‘ra, 431 kilogramm natija qayd etib, Olimpiya o‘yinlari g‘olibi bo‘ldi. U siltab ko‘tarishda ko‘rsatgan natijasi bilan bundan sakkiz yil avval belaruslik Andrey Aryamnov Pekin Olimpiadasida o‘rnatgan rekord (236 kilogramm)ni puchga chiqarib, yangi rekordchi sifatida jahon sporti tarixidan munosib joy oldi. Iqtidorli dzyudochimiz Diyorbek O‘rozboev O‘zbekiston sport delegatsiyasi hisobiga dastlabki medalni keltirdi. Vazni 60 kilogrammgacha bo‘lgan sportchilar bahsida Avstraliya, SHveysariya, Braziliya hamda Gruziya terma jamoasi a’zolarini mag‘lub etib, shohsupaning uchinchi pog‘onasidan joy oldi. “Rio – 2016”da g‘olib va sovrindor bo‘lgan sportchilarimizning aksariyati, 20- 25 yoshda. Ular mustaqillik yillarida tug‘ilib voyaga etgan, istiqlol inshootlarida savod chiqargan, sport hadisini olgan. 1996 yili Atlantada o‘tgan yozgi Olimpiya o‘yinlarida yurtdoshlarimiz bittadan kumush va bronza medalini qo‘lga kiritgan. 2000 yil Sidney shahri mezbonlik qilgan bahslarda sportchilarimiz bitta oltin, bitta kumush va ikkita bronzani mamlakatimizga olib kelgan. Afinada 2004 yili o‘tkazilgan bellashuvlarda sportchilarimizdan ikki nafari shohsupaning birinchi, yana shunchasi uchinchi va bir nafari ikkinchi pog‘onasini band etgan bo‘lsa, 2008 yilgi Pekin Olimpiadasida ular 6 medalni qo‘lga kiritgan: 1 oltin, 2 kumush, 3 bronza. Olimpiyachilarimiz 2012 yili Londondan bitta oltin, ikkita bronza bilan qaytib kelgan.
34
“Rio – 2016”da yurtdoshlarimizning 4 oltin, 2 kumush, 7 bronzani qo‘lga kiritgani Vatanimiz mustaqilligining 25 yillik shukuhi bilan yashayotgan xalqimizga munosib sovg‘a bo‘ldi. 2016 yil 23 avgust kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov “Rio-de-Janeyro shahrida (Braziliya) bo‘lib o‘tgan XXXI yozgi olimpiada o‘yinlari g‘oliblarini pul mukofotlari bilan taqdirlash to‘g‘risida”gi farmoyishga imzo chekdi. Unga ko‘ra, Oltin medalni qo‘lga kiritganlar 200 000 AQSH dollari, kumush medal sovrindorlari 100 000 AQSH dollari, bronza medali sohiblariga 75 000 AQSH dollari pul mukofoti topshiriladi. Rio Olimpiadasida katta muvaffaqiyat qozongan bir qator o‘zbekistonlik sportchilar faxriy unvonlar va ordenlar bilan mukofotlanadi. Bu «O‘zbekiston Mustaqilligining yigirma besh yilligi munosabati bilan fan, ta’lim, sog‘liqni saqlash, adabiyot, madaniyat, san’at, ma’naviyat va ma’rifat, ommaviy axborot vositalari hamda ijtimoiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonida aks etdi. Jumladan, boks bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zolari G‘oibnazarov Fazliddin Hasanboevich, G‘iyosov Shaxram Jamshidovich, Do‘smatov Hasanboy Ma’rufjon o‘g‘li, Zoirov Shahobiddin Shokirovich, Meliqo‘ziev Bektemir Ro‘zmatjon o‘g‘li «O‘zbekiston
Ruslan Shamilevich va dzyudo bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zosi Sobirov Rishod Rashidovich «El-yurt hurmati», boks bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zolari Ahmadaliev Murodjon Qahhor o‘g‘li va To‘laganov Rustam To‘lqin o‘g‘li, erkin kurash bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zolari Ibragimov Magomed Idrisovich va Navro‘zov Ixtiyor Karimovich, dzyudo bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zosi O‘rozboev Diyorbek Baxtiyor o‘g‘li
bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zosi Tasmuradov Elmurat Zulipxar-uli «Mehnat shuhrati» unvon va ordenlari bilan taqdirlanadigan bo‘ldi.
Xalqimiz mustaqillikni ko‘p yillar intiqlik, intizorlik va katta hayajon bilan kutgan edi. Endilikda esa yurtdoshlarimiz ozodlik nashidasiga erishganini har yili keng nishonlamoqda. Ular shukronalik baxtini his etdi. Davlatimiz rahbari bu yaxlit butunlik va ishonchni yurakdan his etib, mana 25 yildirki xalqimiz farovonligi va tinch-osoyishta hayoti uchun kamarbasta bo‘lib kelmoqda. Albatta, bu yutuq va muvaffaqiyatlarning qo‘lga kiritilishida xalqimizning fidokorona mehnati, odamlarimizning dunyoqarashi, siyosiy ongi, ijtimoiy faolligi ortib, fuqarolik pozitsiyasi kuchayib borayotgani tufaylidir. Va albatta men, shu yurtning farzandiman degan har bir kishi mustaqillikni asrab-avaylashi, uni mustahkamlashi uchun bor kuch- g‘ayrati, bilimini safarbar qilishi va mamlakatdagi erkin va farovon hayotni, shuningdek tinchlikni qadriga etishi, mustaqillik menga nima berdi, deb emas, men mustaqillikka nima berdim deb, yashashi kerak.
1.
Sog‘lom, barkamol avlodni tarbiyalash hamda aholi farovonligini oshirish yo‘lida hukumatimiz tomonidan amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida nimalarni bilasiz? 2.
O‘zbekistonning barcha sohalarda erishayotgan yutuqlari borasida nimalarni bilasiz? 35
3. Mamlakatimizdagi farovonlik, taraqqiyot, bunyodkorlik ishlarining poydevori bu yurtimizdagi tinchlik ekanligini qanday tahlil qila olasiz? 4.
Sportchilarimizning Rio-2016 olimpiadasida erishgan yutuqlarida qanday vatanparvarlik tuyg‘ularini mavjud? MAVZU DUNYOLARNI QUCHDI O‘ZBEK DEGAN NOM! 1. O‘QUV MASHG‘ULOTINING TA’LIM TEXNOLOGIYASI MODELI O‘quv soati: 2 soat O‘quvchilar soni: 30 ta O‘quv mashg‘uloti shakli va turi Nazariy–yangi bilimlarni egallash bo‘yicha o‘quv mashg‘ulot
1.
Inson
kapitaliga investitsiyalarni yo‘naltirish jismoniy va ma’naviy sog‘lom, barkamol avlodni tarbiyalash hamda aholi farovonligini oshirishning muhim sharti. 2.
O‘zbekiston erishayotgan yutuq va marralar. 3.
Tinchlik – eng oliy ne’mat. O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: O‘zbekiston erishayotgan yutuq va marralar, uning xalqaro maydondagi nufuzi to‘g‘risidagi bilimlarni shakllantirish. Pedagogik vazifalar: -
jismoniy va ma’naviy sog‘lom, barkamol avlodni tarbiyalashning mazmun-mohiyati haqida ma’lumot berish; -
O‘quv faoliyatining natijalari: -
jismoniy va ma’naviy sog‘lom, barkamol avlodni tarbiyalashning mazmun-mohiyati haqida gapirib beradi; -
36
salmoqli yutuqlarga erishgani, amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida ma’lumot berish; -
tushunchalarining tinchlik hamda taraqqiyot, farovonlik bilan uyg‘unligi haqida bilim berish. salmoqli yutuqlarga erishgani, amalga oshirilgan ishlar haqida aytib beradi; - Vatanni asrash har bir fuqaroning burchi ekanligini va uning mamlakat taraqqiyoti hamda xalq farovonligidagi ahamiyatiga misollar keltirib tushuntiradi. O‘qitish metodlari Axborotli-ma’ruza, namoyish, suhbat, FSMU
O‘quv materiali, slaydlar, kompyuter tizimi
Ommaviy, jamoaviy, hamkorlikda o‘qitish texnologiyalari
Texnik vositalardan foydalanishga mo‘ljallangan auditoriya
Og‘zaki nazorat: savol-javob; Yozma nazorat: o‘quv topshiriq.
Mustaqillik darsining tashkiliy asosi, mavzusi, maqsadi, kutilajak natijalarini e’lon qiladi. Mashg‘ulotni o‘tkazish shaklini tushuntiradi.
Diqqat qiladilar II. Asosiy bosqich (70 daqiqa) Tibbiyot sohasini isloh qilish, sog‘lom avlodni dunyoga keltirish va uni voyaga etkazish doirasida olib borilayotgan sa’y-harakatlar to‘g‘risida ma’lumot beradi.(1-ilova)
Tinglaydilar Yoshlar o‘rtasida sportni ommalashtirish, bolalar sportini rivojlantirish borasida amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida ma’lumot beradi. (2-ilova) Hukumatimiz tomonidan aholining ijtimoiy himoyasi ta’minlanishi bo‘yicha amalga oshirilayotgan keng qamrovli ishlar, sog‘liqni saqlash, ta’lim, onalik va bolalik muhofazasi har tomonlama qo‘llab- quvvatlanayotgani, 2016 yil “Sog‘lom ona va bola yili”, deb e’lon qilingani to‘g‘risida ma’lumot beradi. (3-ilova) Ta’lim sohasini rivojlantirish va isloh etishga yo‘naltirilgan ishlar to‘g‘risida ma’lumot beradi. (4-5-ilovalar) O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosati qaratilgan tamoyillar to‘g‘risida ma’lumot beradi. (6-7-ilovalar) O‘zbekiston yutuqlarining jahonda e’tirof etilishi to‘g‘risida ma’lumot beradi. (8-ilova)
Diqqat qiladilar Tinglaydilar
Diqqat
qiladilar
Zarur joylarini yozib oladilar
37
Mustaqillik inshootlari to‘g‘risida ma’lumot beradi. (9- 11-ilovalar)
Mustaqillik monumentlari to‘g‘risida ma’lumot beradi. (12-ilova)
Tinglaydilar
Mavzuni mustahkamlash uchun o‘quvchilarni ixtiyoriy belgi bo‘yicha kichik guruhlarga bo‘ladi va “FSMU” texnologiyasi bo‘yicha topshiriq beradi. (13-ilova) Kuzatadi, yo‘naltiradi, nazorat qiladi. Taqdimot boshlanishini ma’lum qiladi. Natijalarni sharhlaydi. Hal etilmagan savollarga javob beradi. Mavzuni umumlashtiradi. Topshiriqni bajaradilar Taqdimot qiladilar Fikr
almashadilar
bosqich (5 daqiqa) Guruhlarning natijalarini e’lon qiladi. Mashg‘ulotga yakun yasaydi.
Tinglaydilar O‘QUV MASHG‘ULOTI TEXNOLOGIK XARITASI UCHUN ILOVALAR 1-ilova
TIBBIYOT SOHASINI ISLOH QILISH, SOG‘LOM AVLODNI DUNYOGA KELTIRISH VA UNI VOYAGA ETKAZISH DOIRASIDA OLIB BORILAYOTGAN SA’Y-HARAKATLAR NATIJASIDA XALQIMIZNING O‘RTACHA UMRI 1990 YILDAGI 67 YOSHGA NISBATAN 73,5 YOSHGA ORTDI. ONALAR O‘LIMI 3,1 MARTAGA, GO‘DAKLAR O‘LIMI 3,2 MARTAGA KAMAYIB KETDI. 2011 YILDA “SAVE THE SHILDREN” XALQARO TASHKILOTI REYTINGIGA KO‘RA, O‘ZBEKISTON DUNYODAGI BOLALAR 38
O‘NTA MAMLAKAT QATORIDAN JOY OLDI. BU KO‘RSATKICH BO‘YICHA O‘ZBEKISTON GERMANIYA, FRANSIYA, BUYUK BRITANIYA, AQSH KABI ENG RIVOJLANGAN DAVLATLARDAN OLDINDALIGI ANIQLAGAN.
2-ilova
YIL OKTYABR OYIDA BOLALAR SPORTINI RIVOJLANTIRISH JAMG‘ARMASI TASHKIL ETILDI. NATIJADA YOSHLAR O‘RTASIDA SPORTNI OMMALASHTIRISH, BOLALAR SPORTINI RIVOJLANTIRISHNING O‘ZIGA XOS NOYOB TIZIMIGA ASOS SOLINDI. |
ma'muriyatiga murojaat qiling