O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi
Foydalaniladigan adabiyotlar ro`yxati
Download 4.9 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1. Fanning maqsadi va vazifalari.
- Fan bo‘yicha o‘quvchilarning malakalariga qo‘yiladigan talablar
- Fanning o‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi, uslubiy jihatdan uzviyligi va ketma-ketligi.
- Umumta’lim fanlari
- Fanga ajratilgan soat miqdori va dars turlari bo‘yicha taqsimoti № Fanning bo‘limlari va mavzulari
- 3. Fanning nazariy mashg‘ulotlar mazmuni 1-mavzu. Iqtisodiyot
|
Foydalaniladigan adabiyotlar ro`yxati: 1.
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. – Т.:“O‘zbekiston”, 2014. 2.
Karimov I.A. O‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisodiyot, siyosat, mafkura. 1-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 1996. 3.
“O‘zbekiston, 1996. 4.
Karimov I.A. Vatan sajdagoh kabi muqaddasdir.3-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 1996. 5.
6.
Karimov I.A. Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi.5-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 1997. 7.
Karimov I.A. Xavfsizlik va barqaror taraqqiyot. 6-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 1998. 8.
“O‘zbekiston, 1999. 9.
Karimov I.A. Ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot-pirovard maqsadimiz. 8-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 2000. 10.
“O‘zbekiston,2001. 11.
Karimov I.A. Xavfsizlik va tinchlik uchun kurashmoq kerak. 10-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 2002. 12.
Karimov I.A. Biz tanlagan yo‘l-demokratik taraqqiyot va ma’rifiy dunyo bilan hamkorlik yo‘li. 11-jild,- T.: “O‘zbekiston, 2002. 13.
Karimov I.A. Tinchlik va xavfsizligimiz o‘z kuch-qudratimizga, hamjihatligimiz va qat’iy irodamizga bog‘liq. 12-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 2004.
14.
Karimov I.A. O‘zbek xalqi hech qachon hech kimga qaram bo‘lmaydi. 13-jild, – Т.: “O‘zbekiston, 2005. 15.
Karimov I.A. Jamiyatimizni erkinlashtirish, islohotlarni chuqurlashtirish, ma’naviyatimizni yuksaltirish va xalqimizning hayot darajasini oshirish- barcha ishlarimizning mezoni va maqsadidir. 15-jild.– Т.: “O‘zbekiston”. 2007. 16.
Karimov. I. A. “ Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch”. –T.: “Ma’naviyat” 2008.
488 17.
Karimov I.A. Eng asosiy mezon - hayot haqiqatini aks ettirish. - T.: O‘zbekiston. 2009. 18.
Karimov I.A. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi: O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisidagi ma’ruza. 2010-yil 12-noyabr. –Toshkent: «O‘zbekiston». 2010. 19.
Islom Karimov. O‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonosida. – T.: “O‘zbekiston”.2011. 20.
Karimov I.A. Barcha reja va dasturlarimiz vatanimiz taraqqiyotini yuksaltirish, xalqimiz farovonligini oshirishga xizmat qiladi. –T.: O‘zbekiston. 2011. 21.
farzandlik burchimizdir. 9- may 2015- yil Xotira maydonida ommaviy axborot vositalari vakillariga bergan intervyusi // Xalq so‘zi, 2015- yil 10- may. 22.
Karimov I.A. “Ona yurtimiz baxt-u iqboli va buyuk kelajagi yo‘lida xizmat qilish – eng oliy saodatdir” –T.: O‘zbekiston. 2015. 23.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning «O‘zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining yigirma to‘rt yillik bayramiga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish to‘g‘risida»gi Qarori. Xalq so‘zi, 2015- yil 18- iyul. 24.
Karimov I.A. Vatanimizning tinchligi va xavfsizligi o‘z kuch- qudratimizga, xalqimizning hamjihatligi va bukilmas irodasiga bog‘liq. – T.: «O‘zbekiston», 2004. 25.
yanada qo‘llab-quvvatlash to‘g‘risida» O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni. «Xalq so‘zi», 2010- yil 30- mart. 26.
borasidagi qo‘shimcha chora – Тadbirlar to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori. «Xalq so‘zi», 2010- yil 6- may. 27.
2011- yil 15- iyun kuni Shanxay hamkorlik tashkiloti (SHHT) Davlat rahbarlari kengashining navbatdagi, o‘n birinchi majlisidagi nutqi. «Hamjihatlikda global tahdidlarga qarshi kurashish va barqaror taraqqiyotni ta’minlash» «Xalq so‘zi», 2011- yil 16- iyun. №118(5285). 28.
Qonunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisidagi ma’ruzasi. “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatni rivojlantirish konsepsiyasi”. – Т.: O‘zbekiston, 2010.
489 29.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning BMT Bosh Assambleyasining Ming yillik rivojlanish maqsadlariga bag‘ishlangan Oliy darajadagi yalpi majlisidagi nutqi // Xorijiy ijtimoiy-siyosiy doiralar vakillarining munosabatlari va sharhlari. –Toshkent: O‘zbekiston. 2010. – B.184.
30.
«Ta’lim to‘g‘risida»gi qonun. 1997- yil 29- avgust. 31.
Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. 1997 -yil 29- avgust. 32.
Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. – T.: «O‘zbekiston». 2000. 33.
Imom Buxoriy. «Hadis», 4-jildlik. – Т.: 1992, 1-jild. 34.
35.
Toxir Karim. Muqaddas «Avesto» izidan. – Т.: Cho‘lpon. 2000. 36.
Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. – Т.: Yangi asr avlodi. 2001. 37.
Milliy istiqlol g‘oyasi: ko‘rgazmali vositalar. – Т.: Ma’naviyat. 2001. 38.
ko‘rgazmali vositalar to‘plami). – Т.: Yangi asr avlodi. 2001. 39.
Azizxo‘jayev A.A. Mustaqillik: kurashlar, iztiroblar, quvonchlar. – Т.: Sharq. Akademiya. 2001. 40.
Saifnazarov I. Milliy istiqlol g‘oyasi: asosiy tushuncha va tamoyillar. Uslubiy-ko‘rgazmali qo‘llanma. – Т.: TDIU. 2001. 41.
Saifnazarov I. Ma’naviy barkamollik va siyosiy madaniyat. – Т.: Sharq. 2001. 42.
Milliy istiqlol g‘oyasi: nazariya va amaliyot. – Т.: Ijod dunyosi, 2002. 43.
tamoyillar. (qichqacha izohli tajribaviy lug‘at). – Т.: «Yangi asr avlodi». 2002.
44.
Nazarov Q. Bugungi dunyoning mafkuraviy manzarasi. – Т.: «Ijod dunyosi». 2002. 45.
Azizxo‘jayev A.A. Chin o‘zbek ishi. – Т.: Akademiya. 2003. 46.
uyg‘unligi. – Т.: «Yangi asr avlodi». 2003. 47.
Saifnazarov I. va boshq. Xalqimiz hamjihatligi terrorizmga qarshi kafolatdir. – Т.: Yangi asr avlodi. 2004. 48.
Toxir Karim. Milliy tafakkur taraqqiyotidan. – Т.: Cho‘lpon. 2003. 49.
50.
Ochildiyev A. Milliy g‘oya va millatlararo munosabatlar. – Т.: O‘zbekiston. 2004. Internet saytlari 1.
www.gov.uz. 2.
www.metod.uz
490 3.
www.ziyo-net.uz
4. www.press-service.uz. 5.
6.
www.filosofiya.ru. 7.
www.history.ru.
491
Iqtisodiyot asoslari Tuzuvchilar: A.O‘lmasov – Toshkent moliya instituti professori L. Ko‘paysinova – Toshkent moliya va iqtisodiyot kolleji o‘qituvchisi S.Sharaximova – O‘quv davolash kompleksi tibbiyot kolleji o‘qituvchisi
Taqrizchilar: U.I. Inoyatov – Toshkent moliya va iqtisodiyot kolleji direktori
p.f.d., prof. K.Z. Xomitov – Toshkent Bank kolleji o‘qituvchisi i.f.n., dost.
492 Kirish Respublikamizda amalga oshirilayotgan ta’lim sohasidagi tub islohotlar mamlakatimiz taraqqiyotining ta’lim olish
hisoblanadi “Ta’lim
to‘g‘risida”gi va “Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi to‘g‘risida”gi qonun asosida listey va kasb-hunar kollejlarining tashkil etilganligi zamon talablariga javob bera oladigan o‘quv dasturlari, o‘quv qo‘llanmalari va darsliklar yaratishni talab qiladi. Dasturni tuzishdan maqsad o‘quvchilarning iqtisodiy fikrlay olish qobiliyatini shakllantirish hamda rivojlantirishdan iborat. Iqtisodiyot asoslari fanining mavzusi, vazifalari iqtisodiy hodisalarni bilish jarayoni, unda qo‘llaniladigan uslublar, iqtisodiyot asoslari fanining vazifalari, mohiyatini ochib beradi. Shuningdek, ishlab chiqarish jarayoni va uning asosiy uch omillari, iqtisodiy mazmuni, iqtisodiy tizimining elementlari va turlari, uning negizini tashkil etuvchi munosabatlar, ularning shakl va turlari, tovar-pul munosabatlari, mulkchilik munosabatlari va xususiylashtirish va boshqalarni ko‘rib chiqiladi. Hozirgi davrda dunyo mamlakatlari ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti o‘zining ma’no-mazmuni jihatidan oldingi bosqichlardan keskin farq qiladi. Bunda eng asosiy va muhim jihat – milliy iqtisodiyotlarning tobora integratsiyalashuvi va globallashuvining kuchayib borishidir. Ayni paytda bu jarayonlar xalqaro maydondagi raqobatning ham keskinlashuviga, har bir mamlakatning xalqaro mehnat taqsimotidagi o‘z mavqeyini mustahkamlash uchun kurashining kuchayishiga ham ta’sir ko‘rsatadi. Biroq o‘z o‘rnida ta’kidlash lozimki, jahon iqtisodiyotiga integratsiyalashuv va globallashuvning ijobiy tomonlari bilan bir qatorda malum ziddiyatli jihatlari ham mavjud. Jumladan, turli mamlakatlardagi iqtisodiy rivojlanishning bir tekisda bormasligi, dunyo mamlakatlari o‘rtasida ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish jihatidan tafovutning, ekologik taxdidlarning kuchayib borishi, turli
mamlakatlarda aholi
soni o‘zgarishining keskin farqlanishi kabi xolatlar jahon xo‘jaligining yaxlit tizim sifatida barqaror rivojlanishiga to‘sqinlik qiladi. Shuningdek, mazkur jarayonlarning yana bir xususiyatli jihati - jahonning bir mamlakatida ro‘y berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy larzalarning muqarrar ravishda boshqa mamlakatlarga ham o‘z ta’sirini o‘tkazish hisoblanadi. So‘nggi paytlarda dunyoning qator mamlakatlari boshidan kechirayotgan tarmoqlararo va tarmoqlar ichida sodir bo‘layotgan inqirozlar ham aynan shu manoda globallashuv jarayonlarining salbiy oqibati sifatida namoyon bo‘ladi. Tabiiyki, bunday inqirozlar ta’siri jahon hamjamiyatining a’zosi sifatida respublikamiz ijtimoiy-iqtisodiy hayotini ham chetlab o‘tmaydi.
493 Prezident Islom Karimovning “Mamlakatimizni modernizatsiya qilish va kuchli fuqarolik jamiyati barpo etish – ustuvor maqsadimizdir” va “Asosiy vazifamiz – vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir” ma’ruzalarida mamlakatni rivojlantirish, yangilash, modernizatsiya qilishning to‘g‘ri tanlangan strategiyasi, qabul qilingan 2009-2012 yillarga mo‘ljallangan Inqirozga qarshi choralar dasturini bajarish borasida 2009 yilda kuch va imkoniyatlarning safarbar qilinishi tufayli global inqirozning oqibatlari va tahdidlariga nafaqat bardosh berishga, balki iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishning barqaror sur’atlarini, xalq bardamligi va farovonligini oshirishni ta’minlashga muvaffaq bo‘linganligini qayd etish ahamiyatlidir. Mamlakat iqtisodiyotini rivojlanishida ijobiy natijalarga erishish, uning samaradorligini oshirish bir qator omillarga, xususan: mamlakatimizning raqobatdoshligini oshirishni ta’minlash uchun iqtisodiyotni tarkibiy o‘zgartirish jarayonlarini chuqurlashtirish siyosatini davom ettirish; asosiy etakchi sohalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik yangilash, transport va infratuzilma kommunikastiyalarini rivojlantirishga qaratilgan strategik ahamiyatga molik loyihalarni amalga oshirish uchun faol investistiya siyosatini olib borish; korxona va tashkilotlarda ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish va boshqarish faoliyatini zamonaviy talablar asosida tashkil etilishiga bevosita bog‘liq. Shuningdek, mazkur dasturda kiritilgan mavzularda tadbirkorlik, xususiylashtirish, uni tashkil etish shakllari, ehtiyojni qondirish vositasi va uni qondirish uchun noz-ne’matlarni ishlab chiqarish, buning uchun iqtisodiy o‘sishning zarurligi va maqsadi, omillari, modellari va shu kabi iqtisodiy dolzarb masalalar har tomonlama o‘rganiladi. Shuningdek, dasturda iqtisodiy bilimlar, ularning xususiyatlari va turlanishi. Miniiqtisod, mikroiqtisod, makroiqtisod va megaiqtisod iqtisodiyot asoslari-iqtisodiy bilimlar majmuasi ekanligi. Iqtisodiy hodisalar va voqeliklar, ularni o‘rganish zarurligi. Iqtisodiy tafakkur. Iqtisodiyotni o‘rganishning ilmiy va amaliy ahamiyati va uni hozirgi davrda kuchayib borishi. Iqtisodiyotni o‘rganishda qo‘llaniladigan ilmiy tushunchalar (kategoriyalar), iqtisodiyotda amal qiluvchi qonunlar, qoidalar, qonuniyatlar (tendenstiyalar). Ularni bilish zarurligi. Iqtisodiyotni idrok etish usullari. Iqtisodiyotni o‘rganishda sifatli va miqdoriy tahlil usullari, iqtisodiy modellar, noiqtisodiy omillarni iqtisodiyotga ta’sirini hisobga olish zarurligi kabi mavzular o‘rin egallagan.
Mazkur o‘quv dasturida o‘quvchilarga amaldagi tarmoq ta’lim standartlari doirasida chuqur bilim berish, o‘qitishning interaktiv uslublari, yangi avlod axborot kommunikastiya texnologiyalari, kompyuterlashtirilgan 494 dasturlar qo‘llagan holda mashg‘ulotlarni nazariy, amaliy darslar ko‘rinishida tashkil etilib chuqur nazariy bilimlar ko‘nikmalar berish maqsad qilib qo‘yilgan. Fan bo‘yicha o‘quvchilarning bilimi bo‘yicha quyidagi talablar qo‘yiladi: Dastlabki iqtisodiy bilimlarga ega bo‘lish; Iqtisodiy kategoriyalar, bozor iqtisodiyotiga o‘tish tamoyillarini bilish; Iktisodiyot fani erishgan yangiliklardan xabardor bo‘lish. Fan bo‘yicha o‘quvchilarning ko‘nikmalari bo‘yicha quyidagi talablar qo‘yiladi: Iqtisodiy qonunlari va qonuniyatlari. Iqtisodiy kategoriyalar. Asosiy iqtisodiy tushunchalar va iqtisodiy ko‘rsatkichlarni bilish; Iktisodiyot sektorlari ularning o‘ziga xos xususiyatlari va farqlari; Firma faoliyatini baholash; Marketing tushunchasi; Xonadon xo‘jaligi; Davlat va iqtisodiyot.
- iqtisodiyot asoslari fanining predmeti va o‘rganish; - bozor tushunchasini; -bozor iqtisodiyotiga o‘tish davri va uning O‘zbekistondagi xususiyatini; – Тadbirkorlik faoliyati va kichik biznesni; -firma va tadbirkorlik fondlarining doiraviy aylanishini; -moliya va kreditni; -mehnat munosabatlari va mehnatga haq to‘lashni; -bozorni boshqarishda davlatning iqtisodiy rolini; -aholi daromadlarini; -jahon xo‘jaligini bilish va farqlay olish.
Fanning o‘qitilish semestri namunaviy o‘quv rejadan kelib belgilanadi, fanning o‘zlashtirilishi yaxshi samara berishini nazarda tutgan holda, uni 1- kurslarda o‘tilishi tavsiya qilinadi. Dasturni amalga oshirishda o‘quv rejada rejalashtirilgan fan bloklari kesimidagi fanlar tarkibi quyidagicha: Umumta’lim fanlari: Iqtisodiyot asoslari. 495 Umumkasbiy fanlar: Iqtisodiyot nazariyasi, mikroiqtisodiyot, marketing va menejment asoslari, pul muomalasi va kredit. Fanni uslubiy jihatdan nazariy va amaliy mashg‘ulotlar uzviyligi tarzida tashkil etilishi, bunda, nazariy darslarga fan dasturining 40%, amaliy darslarga esa 60% ajratilishi yaxshi samara beradi. Mashg‘ulotlarning o‘tilish ketma-ketligi fanning mavzuiy taqsimlanishida keltirilgan tartibda o‘tilishi tavsiya qilinadi. Fanga ajratilgan soat miqdori va dars turlari bo‘yicha taqsimoti № Fanning bo‘limlari va mavzulari H ammasi Darslar turi bo‘yicha soatlar taqsimoti (auditoriya, yuklamasi) M u staqil ish Jami Nazariy (ma’ruza) Amaliy Laborator iya Seminar Kurs ishi (loyiha si) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1. Iqtisodiyot 2 2
2. Bozor va uning qonunlari. Bozor tushunchasi. Bozor aloqalarining ishtirokchilari. 6 4 2 2
2 3. Tadbirkorlik 6 4
3
2 4. Firma faoliyati va uni baholash 6 4 2 2
2 5. Menejment 4 2
1
2 6. Marketing 4 2 1 1
2 7. Xonadon xo‘jaligi 4 2
1
8. Mehnat 6 4 2 2
2 9. Iqtisodiy o‘sish 4 4
3
10. Moliya va kredit 6
2 2
4 11. Davlat va iqtisodiyot
2
12. Aholini daromadlari 4
2
2 13. Jahon xo‘jaligi
1
JAMI 58 40 18 22 18 496 3. Fanning nazariy mashg‘ulotlar mazmuni 1-mavzu. Iqtisodiyot Iqtisodiyot tushunchasi. Iqtisodiy faoliyat va uning maqsadi. Ijtimoiy- iqtisodiy ehtiyojlar va ularning yuksalishi, ularni qondirish zarurligi. Ishlab chiqarish va uning turlari moddiy mahsulotlar va xizmatlarni ne’matlar sifatida yaratilishi, ularni taqsimlanishi, ayirboshlanishi va iste’mol etilishi, iqtisodiy resurslar, ularning tarkibi, ularni ishlab chiqarish omillariga aylanishi. Resurslar va yaratilgan ne’matlarni o‘zlashtirilish usullari va mulkchilik shakllari, iqtisodiy munosabatlar. Ishlab chiqarish jarayoni, mehnat unumdorligi va uni belgilovchi omillar. Ishlab chiqarishni ixtisoslashuvi. Taqsimot va uning ahamiyati. Ayirboshlash shakllari. Pul va uning funkstiyalari. Iste’mol va uning turlari. Iqtisodiyotning asosiy ziddiyati va uni hal etish zarurligi va usullari. Iqtisodiy tizim, uning belgilari va turlari. Hozirgi iqtisodiy tizim bozor tizimi ekanligi, uning asosiy belgilari. Ne’matlarning ijtimoiy shakllari, natural va tovar shaklidagi ne’matlar, tovar ishlab chiqarish va uning belgilari.
Download 4.9 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|